Τυφώνας ρύπων στα 25€/tn στέλνει στα 73,4 €/MWh την ΟΤΣ - Ξαναγράφονται τα σενάρια για αποεπένδυση και Αμύνταιο

Χρήστος Στεφάνου

Πλήρης και ολοκληρωτική είναι η αναδιάταξη του σκηνικού που προκαλείται στην αγορά ηλεκτρισμού από τον τυφώνα που πλήττει το χρηματιστήριο ρύπων. Χθες η τιμή των δικαιωμάτων εκπομπής στη μεγαλύτερη αγορά ρύπων στον κόσμο ICE, έφτασε σε υψηλό 10ετίας κλείνοντας στα 25,15 €/tn. Ενδοσυνεδριακά μάλιστα η τιμή βρέθηκε πολύ κοντά και στα 26€/tn, στα 25,76 €/tn. 

Από πέρυσι και τα χαμηλά των 5 €/tn, οι τιμές των δικαιωμάτων εκπομπής ρύπων έχουν πενταπλασιαστεί και όπως επισημαίνουν οι αναλυτές, τα CO2 emission rights αναδεικνύονται στο commodity με τη μεγαλύτερη άνοδο το 2018. 

Η συνεχιζόμενη άνοδος εντείνει τα ερωτήματα για το κατά πόσο οι υψηλές τιμές είναι αποτέλεσμα οριστικής και αμετάκλητης αλλαγής στην αγορά ή εάν ευνοείται από συγκυριακές βραχυπρόθεσμες κερδοσκοπικές πιέσεις.

Έκθεση της  Bank of America Merrill Lynch αναφέρει ότι οι τιμές των δικαιωμάτων εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα, ενδέχεται να φτάσουν τα 30 ευρώ ο τόνος πριν το τέλος του 2019. Η άνοδος, επισημαίνει η έκθεση προέρχεται κυρίως από την εισαγωγή του αποθεματικού σταθεροποίησης της αγοράς (market stability reserve) το οποίο αποτελεί και το βασικό εργαλείο για την υποστήριξη των τιμών μέσω της μείωσης των διαθέσιμων δικαιωμάτων. 

Επιπρόσθετα η BofA θεωρεί ότι οι τιμές πιέζονται από το γεγονός ότι πολλές μεγάλες εταιρείες ενέργειας ακόμη δεν έχουν αντισταθμίσει επαρκώς τις ανάγκες τους για το 2019 και επομένως προβλέπει ότι οι τιμές θα ανεβαίνουν για όσο διάστημα συνεχίζουν να καλύπτουν θέσεις.

Περιπλέκεται το σκηνικό

Η άνοδος των ρύπων προκαλεί έντονο σκεπτικισμό σε σχέση με το μέλλον του λιγνίτη, που επιβαρύνεται με σημαντικές εκπομπές και άρα αυξάνεται υπέρμετρα το μεταβλητό του κόστος. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι μονάδες της αποεπένδυσης (Μελίτη και Μεγαλόπολη) επιβαρύνονται με 1,5 tn/MWh ανά μεγαβατώρα, δηλαδή μόνο για τους ρύπους εμφανίζουν κόστος 37,5 €/MWh. Η εικόνα είναι ακόμη χειρότερη για το Αμύνταιο, που βρέθηκε στο προσκήνιο μετά το αίτημα της ΔΕΗ για παράταση των ωρών λειτουργίας στις 32000, καθώς η μονάδα επιβαρύνεται με 1,8 tn/MWh, δηλαδή μόνο από τους ρύπους το μεταβλητό της κόστος ανεβαίνει στα 48€/MWh. Είναι σαφές δηλαδή ότι με τους ρύπους στα 25 ευρώ ξαναγράφονται τα σενάρια για το τίμημα των δύο μονάδων, ενώ καθίσταται απαγορευτική η όποια σκέψη για λειτουργία του Αμύνταιου με συμμετοχή στην ημερήσια αγορά.

Η άνοδος της τιμής των ρύπων αλλάζει βεβαίως και τη δυναμική της χονδρεμπορικής αγοράς με την Οριακή τιμή σήμερα να διαμορφώνεται στα 73,42 €/MWh όταν μόλις πριν δύο μήνες, τον Ιούλιο η μέση μηνιαία τιμή ήταν σχεδόν 10 ευρώ κάτω στα 64,42.

Εδώ βεβαίως εγείρονται μια σειρά από ζητήματα, αφού μπορεί μεν η άνοδος της ΟΤΣ να εμφανίζεται να αντισταθμίζει την άνοδο των ρύπων για τις λιγνιτικές (αλλά και για τις μονάδες αερίου) εντούτοις θα πρέπει να υπογραμμιστεί ότι η ΔΕΗ αναγκάζεται να αγοράζει από το pool για τις δικές της ανάγκες περίπου το 40% των αναγκών της στην προμήθεια. Είναι βιώσιμες για την αγορά τιμές στα επίπεδα των 73 και των 75€/MWh χωρίς αντίστοιχες προσαρμογές στις τιμές λιανικής; Η απάντηση θα δοθεί με την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων του τρίτου αλλά και του τέταρτου τριμήνου της ΔΕΗ, όταν και θα έχουμε μια πιο καθαρή εικόνα για τις καραμπόλες αλλά και τα νέα δεδομένα που δημιουργούνται για την εταιρεία από την άνοδο των ρύπων.