Η γραμμή της Κομισιόν προς τις ευρωπαικές κυβερνήσεις να διακόψουν την παροχή επιδοτήσεων στο ρεύμα το αργότερο μέχρι τα τέλη του έτους βρίσκει την Ελλάδα σε ένα μεταβατικό στάδιο. Η επιδοματική πολιτική της χώρας επικεντρώνεται πλέον στις πρώτες 500 κιλοβατώρες, πάνω από τις οποίες η ενίσχυση συνδέεται με
στόχους εξοικονόμησης, πολιτική που μεταφράζεται σε ακριβότερα τιμολόγια για όσους δεν τους πετύχουν. Τώρα, η Επιτροπή πηγαίνει ένα βήμα παραπέρα. Και ζητά να αποσυρθούν σταδιακά τα μέτρα ενεργειακής στήριξης, καταρχήν αυτά που δεν απευθύνονται στα ευάλωτα νοικοκυριά, ώστε οι πόροι να διατεθούν για τη μείωση του ελλείμματος και σε δεύτερη φάση, έως τα τέλη του 2023, να καταργηθεί κάθε είδους στήριξη.«Σε περίπτωση που οι τιμές αυξηθούν ξανά και απαιτήσουν μέτρα στήριξης, τότε πρέπει να διασφαλίζεται ότι αυτά θα στοχεύουν μόνο στα ευάλωτα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις, ότι θα είναι δημοσιονομικά προσιτά και ότι θα διατηρηθούν τα κίνητρα για εξοικονόμηση ενέργειας», αναφέρει χαρακτηριστικά η χθεσινή έκθεση Mεταπρογραμματικής Εποπτείας για την Ελλάδα της Κομισιόν.
Η γνώριμη οδός των πολιτικών διαβουλεύσεων
Η κοινοτική κατεύθυνση δεν είναι καινούργια. Εδώ και μήνες οι Βρυξέλλες έχουν διαμηνύσει ότι στο όνομα της επιστροφής στην δημοσιονομική πειθαρχία ήρθε η ώρα να τελειώνουμε με τις επιδοτήσεις. Ο Βορράς, με μπροστάρηδες την Ολλανδία και την Γερμανία, σπρώχνει ώστε να τερματιστεί το καθεστώς βάσει του οποίου οι κυβερνήσεις του Νότου επιδοτούν τους λογαριασμούς του ρεύματος, του πετρελαίου και γενικά της ενέργειας.
Η γενικόλογη ωστόσο αναφορά της χθεσινής έκθεσης ότι στο σενάριο μιας νέας αύξησης τιμών, οι αποδέκτες των όποιων μέτρων στήριξης θα είναι μόνο οι ευάλωτοι και όχι κάθε καταναλωτής, όπως συμβαίνει σήμερα, δημιουργεί προβληματισμό, όπως λένε πηγές του ΥΠΕΝ, γεγονός που αφήνει ανοικτό το πεδίο για πολιτική διαβούλευση. Κάτι που είδαμε να συμβαίνει πάρα πολλές φορές στην καρδιά της ενεργειακής κρίσης.
Διαπιστώνουν ότι απουσιάζει μια αναφορά σε ένα «Plan B» για το πως θα κινηθεί η Επιτροπή εάν και εφόσον εμφανιστεί νέα κρίση στον ορίζοντα, προσθέτοντας ότι ο εξορθολογισμός των επιδοτήσεων είναι ασφαλώς απαραίτητος, ωστόσο χάρη σε αυτές διατηρήθηκε χαμηλό το κόστος για τα νοικοκυριά στην Ελλάδα. Και θυμίζουν ότι η αιτία που φιγουράρουμε στον κατάλογο των φθηνών χωρών σε ό,τι αφορά την τιμή ηλεκτρικού ρεύματος που πλήρωσαν τα νοικοκυριά, είναι αποκλειστικά οι κρατικές επιδοτήσεις, που κατά σημαντικό μέρος καλύφθηκαν από τα υπερέσοδα των παραγωγών στη χονδρεμπορική, με την επιβολή του πλαφόν.
Σε πρόσφατη έκθεση της Κομισιόν για την ευρωπαϊκή αγορά ηλεκτρισμού, προκύπτει ότι ότι κατά το 4ο τρίμηνο του 2022, τα ελληνικά νοικοκυριά, εξαιτίας των επιδοτήσεων πλήρωσαν την κιλοβατώρα πολύ κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, στα 17,07 λεπτά. Τις χαμηλότερες τιμές ρεύματος πλήρωσαν στην Ολλανδία (8,4 λεπτά/kWh), στην Βουλγαρία (11,3 λεπτά) και στην Ουγγαρία (12,2 λεπτά). Τις ακριβότερες χρεώθηκαν οι καταναλωτές στη Δανία (62,4 λεπτά), στην Ιταλία (61,2 λεπτά) και στο Βέλγιο (43,2 λεπτά).
Τι θα πάρει τη θέση του σημερινού μηχανισμού
Σημειωτέον ότι το καθεστώς ανάκτησης των υπερεσόδων των ηλεκτροπαραγωγών που εφαρμόζεται από τον Ιούλιο 2022, έχοντας ήδη συνεισφέρει πάνω από 3,25 δισ. έως σήμερα στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης, παρατείνεται έως και την 30ή Σεπτεμβρίου 2023. Μετά από την ημερομηνία αυτή προφανώς και θα καταργηθεί, καθώς η Ελλάδα θα επιχειρεί να προσαρμοστεί στις επιταγές της Επιτροπής.
Ισως πάντως, στο σενάριο εμφάνισης μιας νέας κρίσης, και με δεδομένο ότι ο μηχανισμός θα έχει καταργηθεί, να επιστρέψουμε εφόσον χρειαστεί στο παλιό μοντέλο. Εκείνο που είχε εφαρμοστεί προτού ισχύσει ο μηχανισμός, και όπου οι μονάδες ΑΠΕ με Feed in Premium απέδιδαν άμεσα στον ΕΛΑΠΕ τα επιπλέον έσοδά τους από τη συμμετοχή στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, όταν η Τιμή Εκκαθάρισης Αγοράς (ΤΕΑ) ήταν μεγαλύτερη από την «ταρίφα» τους.
Οι συνομιλητές μας συμφωνούν στην ανάγκη από το 2024 και μετά, να ακολουθήσουν τα κράτη μέλη μια συνετή δημοσιονομική στρατηγική, ωστόσο σημειώνουν ότι ουδείς μπορεί να προβλέψει πως θα αντιδράσει η ΕΕ σε περίπτωση μιας έκτακτης ανάγκης.
Η σιγουριά της Ευρώπης την οποία οδηγεί στην απόφαση να καταργηθούν οι επιδοτήσεις στηρίζεται σε μια σειρά από γεγονότα. Καταρχήν, μέσα σε χρόνο εξπρές πολλαπλασιάστηκαν οι τερματικοί σταθμοί LNG, ενώ πρόσφατα ξεκίνησαν οι κοινές αγορές αερίου, που σημαίνει ότι η ΕΕ μπορεί να επιτυγχάνει για λογαριασμό των χωρών μελών, ανταγωνιστικές τιμές έναντι εκείνων που θα πετύχαινε κάθε χώρα αν κατέβαινε ξεχωριστά. Με άλλα λόγια η πληρότητα στις ευρωπαικές αποθήκες που ξεπερνά σήμερα το 60% θα ενισχυθεί κι άλλο, δημιουργώντας χρήσιμες εφεδρείες. Το ερώτημα είναι τι άμυνες έχει η Ευρώπη απέναντι σε ένα φυσιολογικό και όχι ζεστό χειμώνα, όπως του 2023, όπου οι οικονομίες θα επιστρέψουν σε κανονικούς ρυθμούς ανάπτυξης και η κατανάλωση, μαζί με τις τιμές θα αυξηθούν, δυσκολεύοντας τον έλεγχο του πληθωρισμού.
energypress.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου