Σκέψεις & Προτάσεις για την Μετά Λιγνίτη Εποχή στη Μεγαλόπολη

ΟΜΑΔΑ  ΠΟΛΙΤΩΝ  ΜΕΛΩΝ ΚΑΙ  ΦΙΛΩΝ   ΣΥΡΙΖΑ                                                                                            ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΗ 29.1.2020

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

ΠΟΛΙΤΙΚΗ  ΕΠΙΛΟΓΗ

Ο πρωθυπουργός, με άλλοθι την κλιματική αλλαγή, δήλωσε πρόσφατα στον ΟΗΕ  ότι στην Ελλάδα η πλήρης «απολιγνιτοποίηση» θα ολοκληρωθεί ως το

2028, ενώ ο Έλληνας υπουργός Ενέργειας ανακοίνωσε το κλείσιμο των μονάδων ΙΙΙ και IV  το 2023 και 2024 αντίστοιχα.                                                                                                                  Η πρόθεση της κυβέρνησης δεν είναι, προς το παρόν, η κατάργηση των ορυκτών καυσίμων τα οποία  εισφέρουν στην κλιματική αλλαγή, αλλά η δημιουργία ενός χώρου για την κάλυψη ενεργειακών αναγκών από ιδιωτικές επενδύσεις και πάλι  με ορυκτά καύσιμα άλλου είδους.

Από αυτή την επιλογή ο Δήμος μας  κινδυνεύει να γνωρίσει μια κοινωνική και οικονομική καταστροφή, η οποία θα οφείλεται στην έλλειψη ενός πραγματικού σχεδίου για τη μετάβαση στη μεταλιγνιτική εποχή και στην επιτάχυνση μιας απρογραμμάτιστης μετάβασης από την κυβέρνηση.

ΤΟ ΥΠΑΡΧΟΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΜΟΝΤΕΛΟ.

Σήμερα το οικονομικό μοντέλο ανάπτυξης του λεκανοπεδίου Μεγαλόπολης περιστρέφεται αποκλειστικά γύρω από τη ΔΕΗ, η οποία ως αναπτυξιακός μονόδρομος, απέκλειε κάθε άλλου είδους αναπτυξιακή δραστηριότητα..

ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ  ΤΗΣ ΒΙΑΙΗΣ  ΑΠΟΛΙΓΝΙΤΟΠΟΙΗΣΗΣ

Εκρηξη   της ανεργίας, αφού η ΔΕΗ είναι ο βασικός φορέας απασχόλησης, για χιλιάδες εργαζόμενους, μόνιμους, έκτακτους ή απασχολούμενους σε εργολάβους.

Κατακόρυφη μείωση της εμπορικής κίνησης και ως εκ τούτου, περεταίρω μείωση της απασχόλησης (στο χώρο των εμποροϋπαλλήλων, εστίασης κλπ) με συνέπεια την επί πλέον επιβάρυνση της ανεργίας.

Εγκατάλειψη της περιοχής από τους άνεργους και τις οικογένειές των, προς αναζήτηση εργασίας.

εκρηξη του ήδη καυτού δημογραφικού προβλήματος της περιοχής και την περεταίρω ερημοποίηση της, δεδομένου ότι τα χωριά του λεκανοπεδίου έχουν  ήδη ερημώσει.

Πτώση της ποιότητας ζωής, (περίθαλψη, ασφάλεια κλπ) με άμεση συνέπεια  την εγκατάλειψη της περιοχής και από μεγάλο μέρος των συνταξιούχων.

Εν  κατακλείδι κατάρρευση της περιοχής σε όλα τα επίπεδα.

Οικονομικό  – Απασχόληση – Δημογραφικό – Ποιότητα ζωής – Εκπαίδευσης κλπ

ΔΙΚΑΙΗ  ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΚΑΙ  ΜΕΤΡΑ  ΠΟΥ  ΠΡΕΠΕΙ  ΝΑ ΛΗΦΘΟΥΝ

                                                                                                                                                ΟΙ  θιασώτες της απολιγνιτοποίησης, μιλάνε για  «ΔΙΚΑΙΗ ΜΕΤΑΒΑΣΗ». Όμως κανένας δεν αποκαλύπτει το περιεχόμενο αυτού του όρου.

Πολλοί εστιάζουν στο νέο μοντέλο ανάπτυξης της περιοχής, (master plan) που δεν υπάρχει ακόμα ούτε σαν ιδέα στα κεφάλια των ιθυνόντων.

Το νέο μοντέλο, για να ολοκληρωθεί και να λειτουργήσει χρειάζεται σταδιακά αρκετά  χρόνια.

Η αντίστροφη όμως μέτρηση για την απολιγνιτοποίηση έχει ήδη αρχίσει και τελειώνει με το κλείσιμο των μονάδων και των ορυχείων σε τρία χρόνια..

Τότε η περιοχή θα υποστεί μεγάλο σοκ, αφού θα υπάρξει ένα χρονικό διάστημα αρκετών  χρόνων που το λεκανοπέδιο θα είναι ακάλυπτο από κάθε αναπτυξιακή δραστηριότητα.

Αυτός ο χρόνος θα πρέπει επειγόντως να καλυφθεί (ΔΙΚΑΙΗ ΜΕΤΑΒΑΣΗ) με κάποιες ενέργειες ώστε με μικρούς κραδασμούς η περιοχή να αντέξει για να περάσει ομαλά στο νέο οικονομικό μοντέλο (master plan) και σε ότι αυτό θα προβλέπει.

ΜΕΤΡΑ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΚΑΙΗ ΜΕΤΑΒΑΣΗ

Να ξεκινήσει η αποκατάσταση των εδαφών της ΔΕΗ όπως προβλέπει η ΜΠΕ, προσφέροντας θέσεις εργασίας τόσο στην διάρκεια της διαμόρφωσης  όσο και κατά την αξιοποίησή τους.

Να  κατασκευαστεί  6η μονάδα Φ/Α με όποιες αρνητικές παραμέτρους, ώστε στη διάρκεια της κατασκευής της να προσφέρει θέσεις εργασίας για κάποια χρόνια μέχρι της σταδιακή ολοκλήρωση του  νέου αναπτυξιακού μοντέλου (master plan)

 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

Καταρχήν πρέπει να κάνουμε ξεκάθαρο ότι η βασική μας επιδίωξη είναι να λειτουργήσουν οι Μονάδες ΙΙΙ & IV  όπως προέβλεπε ο ΕΣΕΚ  ( Εθνικός Σχεδιασμός Ενέργειας & Κλίματος )  έως το 2030 που είχε εγκριθεί από την Ε.Ε. και τον οποίο κατάργησε βίαια η σημερινή κυβέρνηση.

ΤΟ ΝΕΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΜΟΝΤΕΛΟ

Πρέπει να δίνει τη δυνατότητα σε μια πολύπλευρη ανάπτυξη στο λεκανοπέδιο Μεγαλόπολης, όπου θα δίνεται η δυνατότητα να αναπτυχθούν επιχειρηματικές δραστηριότητες τόσο στον πρωτογενή τομέα, όσο και στη ήπια βιοτεχνία, στον τουρισμό, τον πολιτισμό,  στις αθλητικές δράσεις ( κυνήγι, ράφτινγκ, πεζοπορία  κλπ.)

Η χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη μεταλιγνιτική εποχή πρέπει να διατεθεί για τη συνολική ανάπτυξη της περιοχής του λεκανοπεδίου  Μεγαλόπολης.

Κριτήριο θα αποτελέσει η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, η περιβαλλοντική αναδιαμόρφωση της περιοχής και το αίσθημα ότι από τη μετάβαση αυτή βγαίνει επωφελούμενο το σύνολο των κατοίκων.

Στη ανάπτυξη αυτή θα μπορούσαν να ενταχθούν οι παρακάτω τομείς.

Α )     ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΟΡΥΧΕΙΟΥ ΔΕΗ

Αξιοποιώντας τα 52.000 στρέμματα του Ορυχείου μπορεί να δημιουργηθεί μια τεράστια προνομιακή έκταση που θα κυριαρχεί το πράσινο, μετά την αναγκαία αναδάσωση και το υδάτινο στοιχείο με τα ποτάμια και τις λίμνες που θα σχηματιστούν από τα νερά του Αλφειού και των παραποτάμων του, τα αρτεσιανά νερά του ορυχείου στα Kυπαρίσσια και τα νερά των Μονάδων  της ΔΕΗ, που προέρχονται από άντληση και στη συνέχεια ( μετά τη ψύξη   των μηχανημάτων) οδηγούντο στον Αλφειό.                                                                                                                                    Ο σχηματισμός του νέου τοπίου πρέπει να γίνει με μεγάλη μελέτη, σεβασμό   στο περιβάλλον και αξιοποίηση των μικρών οικισμών που βρίσκονται εντός  της περιοχής αυτής ή περιφερειακά της.

Στο νέο αυτό περιβάλλον θα πρέπει να περιληφθούν:

1.       ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΗ ΔΕΗ

•  Στο ενεργειακό αυτό κέντρο θα ανήκουν:

α. Η Μον V φυσικού αερίου της ΔΕΗ, ισχύος 850ΜW.

β. Ο Υποσταθμός 400 ΚV του ΑΔΜΗΕ απ’ όπου θα τροφοδοτείται η νέα γραμμή για τη Κρήτη.

•  Στα πλαίσια αναζήτησης λύσης για τη Τηλεθέρμανση, μετά το κλείσιμο της   Μον. III:

 γ. Σύνδεση της Τηλεθέρμανσης με τη Μον V  και με εξασφάλιση αυτόνομης κάλυψης έκτακτων αναγκών.

Επειδή προβλέπεται περαιτέρω ανάπτυξη συνολικά της περιοχής, από τη Καρύταινα μέχρι το Λεοντάρι , η νέα εγκατάσταση στη Μον V πρέπει να είναι μεγαλύτερης ισχύος από τα 20ΜW, που κάλυπτε η Μον III.

•  Επίσης, εφόσον υπάρχει η σύμφωνη γνώμη της ΔΕΗ, πρέπει να δοθεί έγκριση ώστε να ενταχθούν:

δ. Φ/Β εγκατάσταση μεγάλης ισχύος (π.χ. 200ΜW, τα οποία χρειάζονται έκταση περίπου 3.500 στρεμμάτων ).                                                                       Τα  χαρακτηριστικά των εκτάσεων κάλυψης από  Φ/Β θα είναι τέτοια που θα τις  καθιστούν ακατάλληλες για κάθε είδους καλλιέργεια ).                                                                                                                                                             Η εγκατάσταση αυτή μπορεί να γίνεται τμηματικά, ώστε κάθε ξεχωριστό τμήμα να μπορεί να συνδέεται άμεσα στο δίκτυο, να τίθεται σε λειτουργία και να αρχίζει να αποδίδει έσοδα.                                                                                                                            Κατ’ αυτόν τον τρόπο και η αντικατάσταση των πανέλων στο μέλλον πάλι θα γίνει τμηματικά

ε. Κατασκευή δεύτερης μονάδας φυσικού αερίου, που θα ενίσχυε την ισχύ του Νότιου πεδίου και θα στήριζε το δίκτυο, στο οποίο σημειωτέον μετά το 2023 θα βρίσκεται μόνον η Μον V.

2.       ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΟ  ΠΑΡΚΟ  ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΩΝ  ΜΟΝΑΔΩΝ

Θα μπορούσαν να δοθούν κίνητρα στη ΔΕΗ να διαθέσει έκταση για την εγκατάσταση αυτού του πάρκου.

Να γίνει άμεση σύνδεση του πάρκου αυτού με την εθνική οδό μέσω της Μον V, περιφερειακά της Μεγαλόπολης.

Να προβλεφθεί σύνδεσή του με το δίκτυο φυσικού αερίου και την Τηλεθέρμανση.

Να δοθούν κίνητρα για εγκατάσταση κάποιων σημαντικών επενδύσεων, από τις οποίες βεβαίως θα προέκυπταν πολλές νέες θέσεις εργασίας.

3.       ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ

Με τις νέες λίμνες και τα ποτάμια που θα προκύψουν σε ένα πράσινο τοπίο, μπορεί να γίνει σε συνεργασία με εξειδικευμένη εταιρεία τουριστική αξιοποίηση του νέου τοπίου, με τη δημιουργία εγκαταστάσεων αναψυχής και υδάτινων σπορ.

Επίσης μέσα στο νέο πράσινο που θα προκύψει μπορούν να προβλεφθούν δρόμοι για περίπατο, τζόκιν, τρέξιμο ή για χρήση ποδηλάτου.

4.       ΔΥΝΑΜΙΚΗ  ΓΕΩΠΟΝΙΑ

Μπορεί να διατεθεί μεγάλη έκταση στη Σχολή Γεωπονίας και Τροφίμων του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου (Καλαμάτας) ώστε να προβλεφτούν εγκαταστάσεις για σύγχρονες δυναμικές καλλιέργειες, που θα ήσαν προς όφελος και της ευρύτερης γεωργικής περιοχής.

5.       ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΗ ΤΑΦΗ ΑΜΙΑΝΤΟΥ

Το project  χρειάζεται πολύ μελέτη για το αν θα γίνει και πως θα ενταχθεί στο συνολικό πλάνο.

6.       ΑΠΟΣΥΡΣΗ ΜΟΝΑΔΩΝ

Ένα σοβαρό θέμα είναι η απόσυρση των βιομηχανικών εγκαταστάσεων των Μον III και IV.                                                                                                                                        Πιθανόν κάποιες από τις εγκαταστάσεις αυτές θα μπορούσαν να παραμείνουν και να αξιοποιηθούν ως Τεχνολογικό Μουσείο ή Κέντρο εκπαίδευσης και σεμιναρίων.                                                                                  (  Λόγο της θέσης της πλησίον της εν λειτουργία  προτείνεται η IV )

Β )     ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ

Βασική προϋπόθεση είναι να δημιουργηθεί κατάλληλο οδικό δίκτυο που θα συνδέει όλους τους προορισμούς εντός των ορίων του Δήμου. Πιστεύουμε ότι σημαντικό ρόλο θα παίξει και η κατασκευή της  Ε.Ο. Μεγαλόπολη – Ανδρίτσαινα –  Αρχαία Ολυμπία καθώς και ο Οδικός άξονας  Λύκαιο – Νέδα ώστε να υπάρχει πρόσβαση στον Επικούριο Απόλλωνα στις Βάσσες.

Να αναπτυχθεί ο περιπατητικός τουρισμός στα ήδη χαρτογραφημένα μονοπάτια του Λυκαίου και του Ταΰγετου ή στα ήδη ολοκληρωμένα μονοπάτια στο φαράγγι του Λούσιου

• Η  ΚΑΡΥΤΑΙΝΑ  ως τουριστικό κέντρο της περιοχής.                                                                 Η  Καρύταινα είναι ανακηρυγμένος παραδοσιακός οικισμός, καθώς διατηρεί το χρώμα της μεσαιωνικής καστροπολιτείας. Έχει αποκαλεστεί ως το Τολέδο της Ελλάδας από τον Καζαντζάκη και απεικονιζόταν στη μια πλευρά του χαρτονομίσματος των 5.000 δραχμών.

Θα πρέπει να προβλεφθούν τουλάχιστον τα ακόλουθα έργα:

•    Αναβάθμιση της οδικής της σύνδεσης με την εθνική Τρίπολης-Καλαμάτας  καθώς και την σύνδεσή της με το Λύκαιο και την Αγία Θεοδώρα.

•    Ανάδειξη του Μεσαιωνικού κάστρου της.

•    Ανάδειξη του ιστορικού πέτρινου γεφυριού της.

•    Ανάδειξη των Βυζαντινών Εκκλησιών της. 

•    Ανάδειξη των ιστορικών νερόμυλών της και λοιπών ιστορικών κτισμάτων.

•    Εκτέλεση όλων των αναγκαίων εργασιών ανάδειξης της πόλης (δρόμοι, πεζοδρόμια, δάνεια ανακαίνισης οικιών).

•    Πρόβλεψη ώστε η ευρύτερη περιοχή, που θα προσφερθεί για ανοικοδόμηση, να ενταχθεί στο αρχιτεκτονικό περιβάλλον του οικισμού. Να γίνει χωροταξική της μελέτη, που θα προβλέπει  parking αυτοκινήτων, κοινόχρηστους χώρους καθώς και χώρο για δημιουργία οργανωμένου δημοτικού Camping για τροχόσπιτα και σκηνές.

•    Εκσυγχρονισμός των εγκαταστάσεων Rafting στον Λούσιο, ώστε το σπορ να εκτελείται με απόλυτη ασφάλεια. Θα ήταν πολύ χρήσιμο να μπορούσαν να καθοριστούν και διαδρομές κλιμακωτής δυσκολίας.

•    Ανάδειξη παραποτάμιων διαδρομών για περίπατο και ποδήλατο.

•    Σύνδεσή της με το δίκτυο φυσικού αερίου και αν απαιτηθεί με την Τηλεθέρμανση.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ:  Τα έργα ανάδειξης του πέτρινου γεφυριού μπορούν να ξεκινήσουν εντός του 2020, και να συμπεριληφθούν στον εορτασμό του 2021.

• Η περιοχή της Φαλαισίας μπορεί να αποτελέσει από μόνη της ένα ιστορικό πάρκο, αφού μπορούμε να πούμε πως υπήρξε η κοιτίδα της επανάστασης του 21 αφού εδώ ή γεννήθηκαν ή έζησαν και έδρασαν πολλοί από τους κορυφαίους αγωνιστές του 21. Κολοκοτρώνης, Νικηταράς, Παπαφλέσσας, Κεφάλας κλπ                                                               Να προβληθούν και να αξιοποιηθούν το κάστρο του Λεονταρίου, το κάστρο της Ωριάς, το κάστρο του Αράκλοβου και οι πηγές του Ευρώτα.

Να ιδρυθεί μουσείο εθνικού αγώνα του 21 στη Φαλαισία, κοιτίδα της επανάστασης.

Γ )     ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ – ΠΑΛΑΙΟΝΤΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΡΚΟ

Να γίνει βελτίωση της οδικής σύνδεσης του Αρχαιολογικού χώρου της Μεγαλόπολης με τον αρχαιολογικό χώρο και το Μουσείο της Λυκόσουρας, το βωμό του Δία στο Λύκαιο όρος και το Παλαιοντολογικό μουσείο στο Ίσιωμα, ώστε το εν λόγω σύνολο να λειτουργεί ως ένα ενιαίο πάρκο.

Σε συνεργασία με την Εφορία Αρχαιοτήτων Αρκαδίας να προωθηθούν πιο δραστήρια οι ανασκαφικές εργασίες στους αρχαιολογικούς χώρους της περιοχής της Μεγαλόπολης .

Να αναδειχτεί το Αρχαίο Θέατρο Μεγαλόπολης, ώστε σύντομα να μπορεί να υποδεχτεί θεατρικές παραστάσεις. ( Θεσμοθέτηση αγώνων αρχαίου δράματος )

Δ )     ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

Σε συνεργασία με την Ιερά Μητρόπολη Γόρτυνας και Μεγαλόπολης να καταγραφούν και να καλυφθούν οι ανάγκες στήριξης και ανάδειξης των ιερών χώρων.

Ε )     Πρωτογενής ΤΟΜΕΑΣ ( ΓΕΩΡΓΙΑ – ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ –ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΕΙΑ )

Στον πρωτογενή τομέα μπορεί να αναπτυχθούν δυναμικές βιολογικές καλλιέργειες, βιολογική κτηνοτροφία και μελισσοκομεία, τόσο στις εξαντλημένες εκτάσεις της ΔΕΗ όσο και στους κάμπους της  Φαλαισίας  και  Καρύταινας με τη δημιουργία αγροτικών εταιρειών των ιδιοκτητών γης.                                                                                                                              (  Πιθανόν να απαιτηθούν νομοθετικές παρεμβάσεις  )                                                                           Ειδικότερα  για  την  κτηνοτροφία,  σε  συνεργασία με τους κτηνοτρόφους στη περιοχή Μεγαλόπολης και  με  ειδικούς  του υπουργείου  Γεωργίας, να  καταγραφούν τα προβλήματα της κτηνοτροφίας στη Μεγαλόπολη και να προωθηθούν έργα υποδομών, που θα συμβάλουν σε μια κερδοφόρα σύγχρονη κτηνοτροφία, με την οποία θα αξίζει να ασχοληθούν οι νέοι της περιοχής.

ΣΤ )   ΜΗΧΑΝΟΚΙΝΗΤΟΣ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ                                                                                                     

Η ανάδειξη της πίστας μοτοκρός, σε συνεργασία με τους Συλλόγους διαχείρισής της, σίγουρα θα συμπεριλήφθη στα αναπτυξιακά έργα

Ζ ) ΑΝΑΒΙΩΣΗ  ΑΡΧΑΙΩΝ ΑΓΩΝΩΝ  ¨ ΤΑ ΛΥΚΑΙΑ ¨

Να διαμορφωθεί φορέας τέλεσης των εκδηλώσεων, με τη συμμετοχή φορέων της πολιτείας, της τοπικής αυτοδιοίκησης, του αθλητισμού, του πολιτισμού κλπ.

Οι εκδηλώσεις αυτές θα χωρίζονται στο πολιτιστικό και στο αθλητικό μέρος.

Το πολιτιστικό μέρος να περιλαμβάνει την αφή της φλόγας στην ιερή κορυφή, την μεταφορά της φλόγας στο στάδιο όπου θα τελούνται οι αθλητικοί αγώνες, τις αναπαραστάσεις αρχαίων αγωνισμάτων και τελετών στο αρχαίο στάδιο και λοιπές πολιτιστικές εκδηλώσεις στα χωριά και στη Μεγαλόπολη.

Το αθλητικό μέρος, να περιλαμβάνει σύγχρονους αγώνες κλασσικού αθλητισμού, που θα διεξάγονται όπως  επιτάσσει η σύγχρονη αθλητική νομοθεσία και δεοντολογία, στο σύγχρονο στάδιο της Μεγαλόπολης, με την ευθύνη του ΣΕΓΑΣ και των επίσημων φορέων του αθλητισμού.

Είναι φανερό πως μ’  αυτό τον τρόπο η περιοχή θα είναι στο επίκεντρο τους ενδιαφέροντος στη διάρκεια της τέλεσης των ΛΥΚΑΙΩΝ, αφού θα είναι σύγχρονοι αθλητικοί αγώνες με τη συμμετοχή μεγάλων ονομάτων του αθλητισμού πράγμα που θα αποτελεί είδηση σε όλες τις αθλητικές εκπομπές των ΜΜΕ της Ελλάδας…

Η περιοχή θα πλημμυρίσει κόσμο, με ανάλογα οφέλη για την τοπική οικονομία. Θα προβληθεί σε όλο τον κόσμο σαν μια περιοχή με πλούσια ιστορική πολιτιστική κληρονομιά, (Λύκαιο όρος, Λυκόσουρα, Καρύταινα, Λεοντάρι,  Φαλαισία, κλπ )

ΟΜΑΔΑ  ΠΟΛΙΤΩΝ  ΜΕΛΩΝ ΚΑΙ  ΦΙΛΩΝ   ΣΥΡΙΖΑ