'Μικτό σύστημα' για να αποφευχθούν αυξήσεις στο ρεύμα

Με βάση το μνημόνιο πρέπει να ανακτηθούν παλιά υπόλοιπα από τις λεγόμενες Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας. Το Υπουργείο Περιβάλλοντος μελετά λύσεις για να αποφύγει μια, έστω και μικρή, αύξηση στο ρεύμα 

Θοδωρής Παναγούλης 

Μετά τη συμφωνία με τους θεσμούς, σύμφωνα με την οποία δίνεται περιθώριο 5 ετών (έως το 2022) για να τακτοποιηθεί η παλαιά εκκρεμότητα με τις Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας που δεν έχουν επιμεριστεί στο σύνολο τους, από το 2012 και
εντεύθεν, το Υπουργείο Περιβάλλοντος έχει να λύσει ένα κρίσιμο γρίφο: Πως θα αποζημιωθεί η ΔΕΗ για τα χρήματα που της οφείλονται, χωρίς ταυτόχρονα να επιβαρυνθούν οι πολίτες με αυξήσεις στους λογαριασμούς ρεύματος.

Χαρακτηριστική του διλήμματος που έχει να αντιμετωπίσει ο κ. Σταθάκης είναι η τροποποίηση που έγινε χθες στην ανακοίνωση του ΥΠΕΝ για τα συμφωνηθέντα με τους θεσμούς. Αρχικά το Δελτίο Τύπου έλεγε ότι «η εκκρεμότητα των παρελθόντων ετών θα τακτοποιηθεί σε βάθος 5ετίας προκειμένου να αποφευχθούν υπέρογκες χρεώσεις στα τιμολόγια ηλεκτρισμού». Η λογική ερμηνεία της διατύπωσης αυτής ήταν ότι θα υπάρξουν αυξήσεις στα τιμολόγια, λόγω ΥΚΩ, αλλά δεν θα είναι υπέρογκες.

Αμέσως μετά έφτασε στους δημοσιογράφους «ορθή επανάληψη» της ανακοίνωσης, όπου πλέον η διατύπωση ήταν «η εκκρεμότητα των παρελθόντων ετών θα τακτοποιηθεί σε βάθος 5ετίας προκειμένου να αποφευχθούν αυξήσεις στα τιμολόγια ηλεκτρισμού».

Και τώρα πρέπει να βρεθεί τρόπος ώστε πράγματι να μην υπάρξουν αυξήσεις, έστω και μικρές.

Οι ΥΚΩ, ως γνωστόν, αποτελούν μία από τις ρυθμιζόμενες χρεώσεις στα τιμολόγια ηλεκτρικού ρεύματος, για την κάλυψη του κόστους ηλεκτροδότησης των νησιών και των ειδικών τιμολογίων (Κοινωνικό Τιμολόγιο, πολυτέκνων). Τις πληρώνουν οι καταναλωτές μέσω των λογαριασμών ρεύματος και τις εισπράττουν οι προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας (ΔΕΗ και ιδιώτες), οι οποίοι τις αποδίδουν στον Ειδικό Λογαριασμό ΥΚΩ για να πληρωθούν αυτοί που βαρύνονται με τα κόστη αυτά, δηλαδή κατά κύριο λόγο η ΔΕΗ. Κατά τα προηγούμενα χρόνια, από το 2012, οι ΥΚΩ δεν είχαν επιμερισθεί στο σύνολο τους, για να μην αυξηθούν τα τιμολόγια ηλεκτρισμού, με αποτέλεσμα τη συσσώρευση οφειλών προς τη ΔΕΗ.

Βήμα πρώτο: προσδιορισμός του ποσού

Πόσες είναι οι οφειλές που έχουν συσσωρευθεί; Η ΔΕΗ διεκδικεί, σύμφωνα με πρόσφατη ανακοίνωση, 735 εκατ. ευρώ. Το ποσό αυτό όμως είναι ο υπολογισμός που κάνει η ίδια η ΔΕΗ χωρίς να υπάρχει υπολογισμός από ανεξάρτητο φορέα. Όσο και αν φαίνεται ανορθόδοξο, μέχρι σήμερα ο Ειδικός Λογαριασμός ΥΚΩ που κανονικά διαχειρίζεται ο ΑΔΜΗΕ (έσοδα και έξοδα) δεν τηρείται από κανέναν.

Την περίοδο αυτή η ΡΑΕ βρίσκεται σε διαδικασία προσδιορισμού του ακριβούς ποσού που πρέπει να αποδοθεί στη ΔΕΗ για τα προηγούμενα χρόνια. Η δουλειά αυτή θα πρέπει να γίνει, σύμφωνα με τον προγραμματισμό, μέχρι το τέλος Μαΐου.

Σύμφωνα με πληροφορίες, η μέχρι τώρα έρευνα της ΡΑΕ καταλήγει στο συμπέρασμα ότι τα ποσά που διεκδικεί η ΔΕΗ δεν προκύπτουν. Κάποιες πρώτες εκτιμήσεις κάνουν λόγο για ανακτήσιμα από την ΔΕΗ ποσά την περίοδο 2012-2016, ύψους 400-500 εκατ. ευρώ.

Βήμα δεύτερο: Πως θα εισπραχθούν

Μετά τον προσδιορισμό του προς ανάκτηση ποσού, η ΡΑΕ θα εκδώσει γνωμοδότηση σχετικά με:

· Το αν θα πρέπει να ανακτηθεί το σύνολο του ποσού από τους καταναλωτές ή να καλύψει μέρος (ή όλο το ποσό) το κράτος.

· Τον τρόπο που θα κατανεμηθεί στην πενταετία μέχρι το 2020 η επιβάρυνση στους καταναλωτές για το ποσό που θα κριθεί ότι πρέπει να ανακτηθεί.

· Την άρση υφιστάμενων στρεβλώσεων στον τρόπο επιμερισμού των ΥΚΩ στους καταναλωτές.

Όσον αφορά το αν θα πρέπει να επωμιστεί το ίδιο το δημόσιο μέρος των ΥΚΩ, ο πρόεδρος της ΡΑΕ, Νίκος Μπουλαξής, μιλώντας πρόσφατα στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής, επισήμανε ότι η ανάληψη του κόστους των ΥΚΩ από τον κρατικό προϋπολογισμό είναι μια πρακτική που ακολουθούν οι περισσότερες χώρες της Ε.Ε. «Είναι θέμα πολιτικής απόφασης» είπε ο κ. Μπουλαξής, ο οποίος ενημέρωσε τους βουλευτές ότι με τη θεσμοθέτηση του χειμερινού πακέτου για την ενέργεια που προωθεί η Ε.Ε., όλες αυτές οι χρεώσεις θα πρέπει υποχρεωτικά να φύγουν από τον λογαριασμό ρεύματος και να περάσουν στο κράτος.

Σύμφωνα με πληροφορίες του energypress, η ΡΑΕ σκοπεύει να προτείνει την ανάληψη ενός μέρους (ή και του συνόλου) του κόστους των παλαιών οφειλών ΥΚΩ από το κράτος. Πως θα μπορούσε να γίνει αυτό; Με την επιστροφή του ΕΦΚ πετρελαίου που εισπράττει το Δημόσιο από την κατανάλωση πετρελαίου στις γεννήτριες των νησιών (ειδικά για το ντίζελ ο ΕΦΚ είναι πολύ υψηλός) στον Ειδικό Λογαριασμό ΥΚΩ. 

Καλώς εχόντων των πραγμάτων, η ΡΑΕ αναμένεται μέσα στον Ιούνιο να έχει υποβάλει στον Γιώργο Σταθάκη την σχετική γνωμοδότηση.

Μικτό σύστημα

Η πρόταση για επιστροφή του ΕΦΚ πετρελαίου, μια πρόταση με την οποία ουσιαστικά αναλαμβάνει το δημόσιο την επιβάρυνση για τις παλιές ΥΚΩ, παρότι είναι συμβατή με το κοινοτικό πλαίσιο (η Κομισιόν επιτρέπει την υποανάκτηση) είναι σαφές ότι θα πρέπει να συμφωνηθεί με τους θεσμούς και συνεπώς ενέχει κινδύνους περιπλοκής. Επιπλέον επιβαρύνει τους πολίτες από άλλη… δίοδο, όχι μέσω των λογαριασμών ρεύματος αλλά μέσω του προϋπολογισμού.

Στο υπουργείο πάντως κάνουν και άλλες σκέψεις για ένα «μικτό» σύστημα. Δηλαδή για εν μέρει ανάκτηση από τους καταναλωτές με ταυτόχρονο συμψηφισμό των όποιων μικρών αυξήσεων υπάρξουν στις ΥΚΩ με αντίστοιχου ύψους μειώσεις στο ΕΤΜΕΑΡ, ώστε το τελικό αποτέλεσμα να είναι περίπου μηδενικό ή, σε κάθε περίπτωση, αμελητέο.

Και αυτό καθώς μετά και την επιβολή της χρέωσης προμηθευτή, θεωρείται βέβαιο ότι το περίφημο έλλειμμα των ΑΠΕ (μνημονιακή υποχρέωση) θα έχει μηδενιστεί στα τέλη του 2017, ίσως και ακόμη νωρίτερα.