Τρίτη 20 Ιουνίου 2023

Το Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας υιοθέτησε τις δύο ελληνικές προτάσεις: Μηχανισμός προστασίας σε περίπτωση υψηλών τιμών, αλλά και μηχανισμός ευελιξίας για μονάδες αερίου

Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας: Χωρίς συμφωνία για την μεταρρύθμιση της αγοράς ηλεκτρισμού - Ζυμώσεις επί ζυμώσεων για τους μηχανισμούς ανάκτησης υπερεσόδων και αμοιβής διαθεσιμότητας ισχύος που πρότεινε η Ελλάδα 

Στο τελικό κείμενο συμβιβασμού στο Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας περιλήφθηκαν τελικά οι δύο προτάσεις που διεκδίκησε η ελληνική πλευρά.

Σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση του ΥΠΕΝ, προβλέπεται ρητά η δυνατότητα ενεργοποίησης του μηχανισμού προστασίας έναντι των τυχόν υψηλών τιμών όπως εφαρμόστηκε στην Ελλάδα και αποτυπώθηκε σε σχετικό κανονισμό της Ε.Ε. Ο μηχανισμός αν χρειασθεί σε περίπτωση νέας κρίσης προβλέπει συλλογή

υπερεσόδων από τη χονδρική αγορά για τη χρηματοδότηση επιδοτήσεων των τιμών καταναλωτή.

Επίσης, στο πλαίσιο των μηχανισμών διαθεσιμότητας ισχύος περιελήφθη ρητή διάταξη που επιτρέπει την αμοιβή διαθεσιμότητας μονάδων φυσικού αερίου εφόσον ικανοποιούν τις τεχνικές προδιαγραφές που θα απαιτηθούν, διάταξη με την οποία θα μπορεί να εφαρμοσθεί ο μηχανισμός για την ευελιξία όπως ανέφερε ρητά και η Επίτροπος Ενέργειας.

Η διαφωνία που παρέμεινε στο Συμβούλιο αφορά στον τρόπο εφαρμογής των συμβάσεων οικονομικών διαφορών μεταξύ του κράτους και πυρηνικών σταθμών που ανακαινίζονται και παρατείνεται ο χρόνος ζωής τους. Σε όλα τα λοιπά θέματα επετεύχθη συμφωνία.

Νωρίτερα το energypress έγραφε:

Δίχως συμφωνία σε κάποια από τα δύσκολα θέματα της μεταρρύθμισης της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, όπως τα συμβόλαια οικονομικών διαφορών, μεταξύ κράτους και επενδυτών σε νέες επενδύσεις ΑΠΕ, ολοκληρώθηκε το χθεσινό Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας στο Λουξεμβούργο.

Στο θέμα που ενδιαφέρει ιδιαιτέρως την Ελλάδα, όπως και άλλες χώρες, δηλαδή να υπάρξει ένας μηχανισμός θωράκισης απέναντι σε τυχόν νέα ενεργειακή κρίση, ο υπηρεσιακός υπ. Ενέργειας Παντελής Κάπρος μετέφερε την ανησυχία του στους ομολόγους του, μαζί με την πρόταση να επιτρέπεται η χρήση σε εθελοντική βάση ενός μηχανισμού άντλησης των υπερεσόδων στην χονδρική της ηλεκτρικής ενέργειας και τη διάθεσή τους για επιδοτήσεις. Ενα μοντέλο αντίστοιχο με εκείνο που είχε υιοθετήσει πέρυσι η Κομισιόν, κατ' εφαρμογή του ελληνικού και το οποίο στην πορεία εφάρμοσαν με παραλλαγές μια σειρά από χώρες.

Η Επίτροπος Ενέργειας Κάντρι Σίμσον, η οποία συμμετείχε στο Συμβούλιο, δεν έκλεισε την πόρτα σε μια τέτοια πρόταση, όπως και στην παράταση κάποιων έκτακτων μέτρων, κατανοώντας τις ιδιαίτερες συνθήκες του καθενός, όπως της Πολωνίας. Η Βαρσοβία ζητά να της επιτραπεί η συνέχιση των επιδοτήσεων των μονάδων που παράγουν ηλεκτρική ενέργεια με καύσιμο τον άνθρακα, κίνηση που βρίσκει αντίθετες αρκετές ευρωπαικές πρωτεύουσες. Η Επίτροπος πάντως επανέλαβε στους 27 υπουργούς την πρόσφατη προτροπή της για να μπει τέλος σε κάθε είδους μέτρο προστασίας από νέες κρίσεις, καθώς οι τιμές έχουν πέσει σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα σε σχέση με την περσινή έκτακτη ανάγκη.

Δεδομένου ότι διαφαίνεται μια ευελιξία της Επιτροπής να ακούσει τα επιμέρους αιτήματα των χωρών, εκφράζεται μια συγκρατημένη αισιοδοξία ότι ίσως σε μια επόμενη συνάντηση να υπάρξει πρόοδος γύρω από το ελληνικό αίτημα για τον μηχανισμό άντλησης υπερεσόδων στην χονδρική.

Σε κάθε περίπτωση, το εγχείρημα να πειστεί η Επιτροπή δεν θα είναι εύκολο και δεν είναι τυχαίο ότι στην ανακοίνωση της σουηδικής προεδρίας μετά την λήξη του συμβουλίου δεν υπάρχει αναφορά σε παρόμοιο μηχανισμό.

Η προσπάθεια γεφύρωσης των αρκετών διαφορών μεταξύ των «27» ανατέθηκε στις μόνιμες αντιπροσωπείες, προκειμένου να υπάρξει συμφωνία και ο νέος Κανονισμός να υποβληθεί στο Ευρωκοινοβούλιο, όπως ανέφερε η ισπανίδα υπ. Ενέργειας, Τερέσα Ριμπέρα με την οποία η ελληνική πλευρά μοιράζεται τις ίδιες ανησυχίες ως προς την εκδήλωση νέας ενεργειακής κρίσης και τους τρόπους αντιμετώπισής της. Η Ισπανία αναλαμβάνει από την 1η Ιουλίου την εξάμηνη προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ, διαδεχόμενη την Σουηδία.

Που συμφώνησαν και που όχι

Κατά τα λοιπά, σύμφωνα με όσα έχουν γίνει γνωστά, κατέστη δυνατό να επιτευχθεί μια γενική συμφωνία για την αναθεώρηση του REMIT, δηλαδή του κανονισμού που διέπει την χονδρεμπορική  αγορά ενέργειας και ισχύει από το 2011 και την οδηγία για την προστασία των καταναλωτών κατά τη διάρκεια των κρίσεων.

Στον αντίποδα δεν υπήρξε συμφωνία σε μια από τις πιο κομβικές μεταρρυθμίσεις, δηλαδή πάνω στην πρόταση της Κομισιόν σχετικά με τις συμβάσεις επί των διαφορών (CfDs) για τις ηλεκτροπαραγωγικές μονάδες χαμηλού ανθρακικού αποτυπώματος (ΑΠΕ, πυρηνικά, υδροηλεκτρικά, μονάδες γεωθερμίας), οι οποίες υπόκεινται με οποιονδήποτε τρόπο σε κρατική στήριξη.

Τα γαλλικά συμφέροντα 

Η Επιτροπή έχει προτείνει ότι όλες οι νέες επενδύσεις αυτών των κατηγοριών, που υλοποιούνται μέσω ενός ανάλογου σχήματος, να έχουν σταθερή τιμή αποζημίωσης για την παραγωγή τους, εγγυημένη από τα κράτη-μέλη. Σταθερή τιμή σημαίνει πως όταν η «ταρίφα» είναι μικρότερη από τις χονδρεμπορικές τιμές, τότε η όποια διαφορά θα αντισταθμίζεται. Οταν πάλι συμβαίνει το αντίθετο, η διαφορά θα παρακρατείται. Στη δεύτερη περίπτωση, τα κράτη θα διανέμουν υποχρεωτικά την όποια διαφορά σε όλες τις κατηγορίες καταναλωτών (νοικοκυριά, ΜμΕ, βιομηχανίες). Η διανομή θα γίνεται με βάση το μερίδιο κάθε κατηγορίας στην τελική κατανάλωση ενέργειας. 

Εδώ υπεισέρχονται τα γαλλικά συμφέροντα. Στόχος της κυβέρνησης Μακρόν είναι οι συμβάσεις αυτές να ισχύουν και για τους πυρηνικούς σταθμούς που παρατείνουν την ζωή τους ή επεκτείνουν τη δυναμικότητά τους, ωστόσο Ισπανία και Γερμανία αντιδρούν.

Μηχανισμός αμοιβαίας διαθεσιμότητας ισχύος

Αλλο κρίσιμο θέμα αφορά τους λεγόμενους μηχανισμούς ισχύος που διασφαλίζουν ότι δεν θα υπάρχουν προβλήματα επάρκειας στο σύστημα όταν δεν θα υπάρχει μεγάλη παραγωγή από ΑΠΕ. Ακριβώς επειδή στο μέλλον τα συστήματα θα βασίζονται πολύ στις ανανεώσιμες, απαιτείται σημαντική ισχύ με μεγάλη ευελιξία. Η πρόταση λοιπόν, την οποία υποστήριξε και η Ελλάδα, όπως έκανε γνωστό ο υπ. Ενέργειας Παντελής Κάπρος, αφορά ένα μηχανισμό αμοιβής διαθεσιμότητας ισχύος για πόρους που θα παρέχουν αυτήν την ευελιξία στο σύστημα, παρόμοιο με αυτόν που είχε εφαρμοστεί παλαιότερα με επιτυχία στην Ελλάδα. Αλλά, η ΕΕ δεν θεωρεί επιλέξιμους πόρους τα υδροηλεκτρικά και τις σύγχρονες μονάδες φυσικού αερίου, παρ’ ότι είναι απαραίτητοι ώστε να συμπληρώνεται η λειτουργία των ΑΠΕ και να θωρακίζεται η αξιοπιστία του συστήματος. Ετσι, η ελληνική πλευρά κατέθεσε τροποποιητική πρόταση προς αυτήν την κατεύθυνση, η οποία υποστηρίχτηκε και από άλλες χώρες και η τύχη της μένει να δοκιμαστεί σε κάποιο από τα επόμενα συμβούλια υπουργών.

 

 Γιώργος Φιντικάκης

energypress.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου