Πέμπτη 24 Νοεμβρίου 2022

Ασλάνογλου: Εν τέλει... η μήνα προς μήνα τιμολόγηση μας γυρνάει στη ρήτρα αναπροσαρμογής - Γιατί δεν φταίει το μοντέλο της χονδρικής αγοράς


Ισχυρές επιφυλάξεις ως προς τα οικονομικά αποτελέσματα του νέου μοντέλου τιμολόγησης των χρεώσεων ηλεκτρικής ενέργειας που βρίσκεται σε ισχύ από τον Ιούλιο εκφράζει η αγορά προμήθειας καταλήγοντας στο συμπέρασμα πως το νέο σύστημα εν τέλει… επιστρέφει την τιμολόγηση στη ρήτρα αναπροσαρμογής. Ταυτόχρονα αποτελεί ζήτημα υπό διερεύνηση αν «στέκει» και από νομική άποψη.

Τα παραπάνω ανέφερε, μεταξύ άλλων, ο Γενικός Διευθυντής του

Ελληνικού Συνδέσμου Προμηθευτών Ενέργειας (ΕΣΠΕΝ), Μίλτος Ασλάνογλου, μιλώντας εχθές στο συνέδριο 2nd Energy Law Forum, υπογραμμίζοντας πως τα μέτρα που αποφασίζονται να εφαρμοστούν στην αγορά θα πρέπει να είναι καλά σχεδιασμένα με αντοχή υπό διάφορες συνθήκες και όχι μόνο επαρκή προς αντιμετώπιση μιας δεδομένης συγκυρίας.

Προς επίρρωσιν της παραπάνω διαπίστωσης, ο Γενικός Διευθυντής του ΕΣΠΕΝ έθεσε το ερώτημα τι θα συνέβαινε αν ίσχυε ο μηχανισμός που ισχύει σήμερα για τις χρεώσεις προμήθειας τον περασμένο Απρίλιο, όταν και καταγράφηκε ανοδική τάση στην αγορά. «Το πιθανότερο σενάριο να είχαν πτωχεύσει όλες οι εταιρείες προμήθειας», είπε χαρακτηριστικά, ακριβώς γιατί οι προβλέψεις των προμηθευτών για τον επόμενο μήνα θα ήταν σημαντικά υποδεέστερες της πραγματικής διακύμανσης της αγοράς.

Τα υπερκέρδη των εταιρειών προμήθειας, όπως σημείωσε, έχουν δημιουργηθεί από ένα παράξενο συνδυασμό του υφιστάμενου μηχανισμού που θεσπίστηκε το καλοκαίρι, οδηγώντας από την μία τους προμηθευτές να δαπανούν κεφάλαια από τον προηγούμενο μήνα για την εξυπηρέτηση του χαρτοφυλακίου τους τον επόμενο μήνα και την ίδια στιγμή έτυχε η αγορά να έχει μια καθοδική τάση σε σχέση με την αρχική πρόβλεψη.

Ωστόσο ένας τέτοιος συνδυασμός δεν μπορεί παρά να είναι συγκυριακός και επομένως αναποτελεσματικός για την λειτουργία της αγοράς. Από την άποψη αυτή, ναι μεν θα πρέπει να περιορίζονται τα υπερκέρδη όπου υπάρχουν, όπως επισήμανε, ωστόσο αυτό να γίνεται επί των οικονομικών καταστάσεων των εταιρειών και όχι μέσω της διατίμησης.

«Εξωτερικότητες»: Μια άγνωστη πλευρά της αγοράς ηλεκτρισμού

Σχολιάζοντας τα περί επιτυχίας ή αποτυχίας του μοντέλου της χονδρεμπορικής αγοράς όπως ισχύει σήμερα στην Ευρώπη, ο κ. Ασλάνογλου στάθηκε σε μια λιγότερο γνωστή πλευρά που αφορά στον πυρήνα του εμπορεύματος «ηλεκτρισμός». Πρόκειται για τις «εξωτερικότητες» που χαρακτηρίζουν τον ηλεκτρισμό ως εμπόρευμα.

Συγκεκριμένα, σημείωσε πως οι αγορές ηλεκτρισμού είναι πάρα πολύ ευάλωτες σε αυτό που ονομάζουμε «market failures», δηλαδή σε καταστάσεις ανάλογες της σημερινής, όπου τα μέχρι πρότινος εργαλεία δεν παράγουν τα αποτελέσματα που παρήγαγαν, θέτοντας εν αμφιβόλω το σύνολο της αγοράς. Η αγορά ηλεκτρισμού χαρακτηρίζεται από πολλές «εξωτερικότητες» δηλαδή στοιχεία που αφορούν την ασφάλεια εφοδιασμού, την βιωσιμότητα, των οποίων το κόστος δεν ενσωματώνεται στην τιμή του προϊόντος.

Για παράδειγμα μια τέτοια περίπτωση είναι όλες οι υποδομές που αναπτύσσονται αυτή την στιγμή ανά την Ευρώπη και στόχο έχουν να εξυπηρετήσουν την ασφάλεια εφοδιασμού της Γηραίας Ηπείρου. Πρόκειται για ένα κόστος, για το οποίο, όπως εξήγησε ο κ. Ασλάνογλου, «ταμείο» γίνεται με δύο τρόπους: είτε το κόστος απλώνεται σε βάθος χρόνου είτε, όπως συμβαίνει σήμερα, πληρώνεται αιφνιδίως. Με άλλα λόγια, η απάντηση της αγοράς μπορεί να είναι είτε αύξηση των τιμών είτε κοινωνικοποίηση του κόστους.  

Τα ρίσκα της προμήθειας

Ταυτόχρονα, η δραστηριότητα της προμήθειας χαρακτηρίζεται από μια σειρά ρίσκα. Επιγραμματικά αυτά αφορούν σε:

  • Επιχειρηματικά ρίσκα. Σε αυτή την κατηγορία ανήκει η χρηματοπιστωτική ρευστότητα που απαιτείται για να γίνει η διαχείριση της μεταβλητότητας των τιμών. Τα μεγέθη πλέον έχουν αλλάξει δραματικά όταν η αγορά προμήθειας είχε συνηθίσει σε ένα όγκο 2.5-3 δισεκατομμύρια ευρώ τον χρόνο, να καλείται πλέον να ανταπεξέλθει σε ένα μέγεθος της τάξης των 18 δισεκατομμυρίων ευρώ το χρόνο.
  • Κίνδυνος μείωσης της κατανάλωσης με αποτέλεσμα οι αγορασμένες ποσότητες να μείνουν αδιάθετες
  • Εξαιρετικά υψηλές υποχρεώσεις για εγγυήσεις που απαιτούνται για την συμμετοχή στις χονδρεμπορικές αγορές και στα διάφορα χρηματιστήρια όπου αγοράζονται προϊόντα, παράγωγα κλπ.
  • Κίνδυνοι από την τιμολόγηση του προϊόντος,
  • Ρυθμιστικός Κίνδυνος. Σε αυτή την κατηγορία γίνεται λόγος για εμβόλιμες παρεμβάσεις που αν και απαραίτητες προς αντιμετώπιση μιας έκτακτης κατάστασης, γίνονται με τρόπο που δημιουργούν σοβαρά προβλήματα.

 

Μιχάλης Μαστοράκης 

energypress.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου