Ήρθε η ώρα να αποτιμηθούν οι επιπτώσεις των ΝΟΜΕ – Στη συνδρομή συμβούλου προστρέχει η ΡΑΕ.

 

Δημήτρης Κοιλάκος

Τον πραγματικό αντίκτυπο των ΝΟΜΕ στην αγορά θέλει να μελετήσει η ΡΑΕ, προετοιμάζοντας την πρώτη «Έκθεση Επιπτώσεων» του μηχανισμού πώλησης προθεσμιακών προϊόντων ηλεκτρικής ενέργειας.

Με τον τρόπο αυτό, η ΡΑΕ θέλει να διαπιστώσει αν και κατά πόσο έχουν επιτευχθεί οι στόχοι του μηχανισμού και να

προσδιοριστεί το όφελος που απολαμβάνουν οι προμηθευτές που αγοράζουν τις δημοπρατούμενες ποσότητες λιγνιτικής παραγωγής.

Ένα ακόμα ζήτημα που θεωρείται εξαιρετικής σημασίας για τη ΡΑΕ είναι το αν και κατά πόσο το όφελος των προμηθευτών από τα ΝΟΜΕ περνάνε στους καταναλωτές.

Τέλος, από τη μελέτη αυτή θα προκύψει και η ενδεχόμενη αναθεώρηση της κατώτατης τιμής προσφοράς προθεσμιακών προϊόντων.

Η «Έκθεση Επιπτώσεων» αναμένεται να τροφοδοτήσει με κρίσιμα συμπεράσματα τη συζήτηση για την πορεία διαμόρφωσης της λιανικής ρεύματος, καθώς, με βάση και τα συμφωνηθέντα με τους δανειστές, ο μηχανισμός των ΝΟΜΕ παραμένει βασικό εργαλείο για το περαιτέρω άνοιγμα της αγοράς.

Ζητούμενο η αποτύπωση του οφέλους των προμηθευτών στην τιμολογιακή τους πολιτική

Σύμφωνα με τη φιλοσοφία που διέπει τα ΝΟΜΕ, ο μηχανισμός διασφαλίζει στους εναλλακτικούς προμηθευτές μια σταθερή τιμή για μια ποσότητα που καλύπτει σε μεγάλο βαθμό το φορτίο βάσης τους.

Εξαιτίας της σταθερής τιμής, οι εναλλακτικοί προμηθευτές έχουν καλύτερη δυνατότητα διαχείρισης ρίσκου (hedging), καθώς περιορίζεται η έκθεσή τους προμηθευτών στις διακυμάνσεις της Οριακής Τιμής Συστήματος. Άλλωστε, η τιμή εκκίνησης των δημοπρασιών είναι χαμηλότερη από την ΟΤΣ.

Εξαιτίας του ότι η προμήθεια ενέργειας μέσω των δημοπρασιών ΝΟΜΕ γίνεται με τους όρους αυτούς και μάλιστα σε συνθήκες εντεινόμενου ανταγωνισμού, αναμενόμενη απόρροια είναι και η μετακύλιση στους καταναλωτές του σχετικού οφέλους που απολαμβάνουν οι προμηθευτές. 

Παρακολουθώντας τα προϊόντα που αναπτύσσονται στη λιανική αγορά, τους όρους και τις προϋποθέσεις τους, η ΡΑΕ αξιολογεί τα δεδομένα προκειμένου με παρεμβάσεις της να διασφαλιστεί ότι το όφελος διοχετεύεται επαρκώς στους καταναλωτές  και ισορροπημένα μεταξύ των διαφόρων κατηγοριών.

Από τα πρώτα συμπεράσματα που βγαίνουν από την προκαταρκτική αξιολόγηση της εξέλιξης των τιμολογίων των προμηθευτών και των στοιχείων που υποβάλλουν σε τριμηνιαία βάση για τις ανταγωνιστικές χρεώσεις, τις καταναλώσεις και το έσοδο τους ανά κατηγορία πελατών, προκύπτει ότι τα ΝΟΜΕ έχουν συμβάλλει στην ένταση του ανταγωνισμού στη μέση τάση (βιοτεχνίες, μικρές βιομηχανίες, ξενοδοχεία, μεγάλα εμπορικά καταστήματα, νοσοκομεία κ.α.) ενώ στην περίπτωση των οικιακών καταναλωτών δεν έχουν ακόμα αποκρυσταλλωθεί οι τάσεις που διαμορφώνονται.

Με τη συνδρομή συμβούλου η μελέτη

Σε κάθε περίπτωση, πάντως, ζητούμενο είναι η ολοκληρωμένη μελέτη των στοιχείων προκειμένου να αντληθούν ολοκληρωμένα συμπεράσματα.

Άλλωστε, στη χώρα μας δεν υπάρχει προηγούμενη σχετική εμπειρία και είναι αρκετές οι φωνές (προερχόμενες κυρίως από τη ΔΕΗ, αλλά όχι μόνο) που στρέφουν τα βέλη τους κατά του μηχανισμού των ΝΟΜΕ, αμφισβητώντας μεταξύ άλλων και την αποτελεσματικότητά του.

Είναι κρίσιμο ζήτημα, λοιπόν, η πρώτη αυτή «Έκθεση Επιπτώσεων» να μπορέσει να αποτελέσει ένα εργαλείο που θα αξιοποιηθεί για να δρομολογηθούν οι απαιτούμενες παρεμβάσεις, σε περίπτωση που εντοπιστεί απόκλιση από τους οριοθετημένους στόχους.

Τα συμπεράσματα που θα αποτυπωθούν στην «Έκθεση Επιπτώσεων» θα προκύψουν από τη μελέτη και επεξεργασία των στοιχείων που θα διαθέσουν ο ΛΑΓΗΕ, ο ΑΔΜΗΕ και οι προμηθευτές.

Η επεξεργασία των στοιχείων αυτών απαιτεί ιδιαίτερη εξειδίκευση, ώστε να αντληθούν τα βέλτιστα συμπεράσματα, εξ ου και η ΡΑΕ έχει ζητήσει και τη συνδρομή εξωτερικού συμβούλου.