ΕΕ: Δέσμη μέτρων για τη μετάβαση προς μια οικονομία χαμηλών εκπομπών CO2

 

Στην παρουσίαση δέσμης μέτρων για να επιταχυνθεί η μετάβαση σε χαμηλά επίπεδα εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα σε όλους τους τομείς της ευρωπαϊκής οικονομίας, προχώρησε σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Ειδικότερα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή καταβάλλει προσπάθειες για να παραμείνει η ΕΕ ανταγωνιστική, τη στιγμή που το παγκόσμιο κοινωνικοοικονομικό μοντέλο αλλάζει, μετά την ώθηση για μετάβαση προς μια σύγχρονη

οικονομία χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα που έδωσε η συμφωνία του Παρισιού για την κλιματική αλλαγή. Οι σημερινές προτάσεις ορίζουν σαφείς και δίκαιες κατευθυντήριες γραμμές, ώστε τα κράτη-μέλη να προετοιμαστούν για το μέλλον και η Ευρώπη να παραμείνει ανταγωνιστική. Τα μέτρα αυτά αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της Ενεργειακής Ένωσης και μιας μακρόπνοης πολιτικής για την κλιματική αλλαγή.

Το 2014 η ΕΕ συμφώνησε πάνω σε μια σαφή δέσμευση: να μειώσει συλλογικά τις εκπομπές αερίων θερμοκηπίου τουλάχιστον κατά 40 % έως το 2030, σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990, σε όλους τους τομείς της οικονομίας. Οι σημερινές προτάσεις παρουσιάζουν δεσμευτικούς στόχους σε ετήσια βάση όσον αφορά τις εκπομπές αερίων θερμοκηπίου για τα κράτη μέλη από το 2021 έως το 2030 για τους τομείς των μεταφορών, των κτιρίων, της γεωργίας, των αποβλήτων, της χρήσης της γης και της δασοκομίας ως συντελεστών στη δράση της ΕΕ για το κλίμα. Το νέο πλαίσιο βασίζεται στις αρχές της δικαιοσύνης, της αλληλεγγύης, της οικονομικής αποδοτικότητας και της περιβαλλοντικής ακεραιότητας. Όλα τα κράτη μέλη εμπλέκονται, καθώς θα βρίσκονται στην πρώτη γραμμή όσον αφορά την επιλογή του τρόπου εφαρμογής των μέτρων προκειμένου να επιτευχθεί ο συμφωνημένος στόχος για το 2030. Η Επιτροπή παρουσιάζει επίσης στρατηγική για την κινητικότητα με χαμηλές εκπομπές, χαράσσοντας την πορεία για την θέσπιση μέτρων σε επίπεδο ΕΕ σχετικά με χαμηλές ή μηδενικές εκπομπές και εναλλακτικά καύσιμα χαμηλών εκπομπών.

Σύμφωνα με τον Αντιπρόεδρο της Επιτροπής, αρμόδιο για την Ενεργειακή Ένωση, Μάρος Σέφκοβιτς «η Ενεργειακή Ένωση αποδίδει αποτελέσματα. Με τη μεταρρύθμιση που προτάθηκε πέρσι σχετικά με το Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (Emissions Trading System) και την πρόταση που κατατίθεται σήμερα σχετικάμε τους στόχους για τις εκπομπές αερίων θερμοκηπίου για τα κράτη μέλη, θεμελιώνουμε γερά το πλαίσιο πολιτικής της ΕΕ για το κλίμα και την ενέργεια για το 2030. Στρέφουμε, επίσης, σταθερά το σύστημα των μεταφορών μας προς την κατεύθυνση των μηδενικών εκπομπών. Η δέσμη μέτρων που παρουσιάζεται σήμερα αποδεικνύει ότι κινητοποιούμε όλες τις πολιτικές μας προς μια ανταγωνιστική, κυκλική οικονομία χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα την οποία υποσχεθήκαμε στο πλαίσιο της στρατηγικής για την Ενεργειακή Ένωση».

Ο Αντιπρόεδρος της Επιτροπής, αρμόδιος για την Απασχόληση, την Ανάπτυξη, της Επενδύσεις και την Ανταγωνιστικότητα Γίρκι Κάταϊνεν δήλωσε «η παρούσα στρατηγική δεν αφορά απλώς τις μεταφορές και τις εκπομπές αεριών. Αποτελεί ένα ακόμα στοιχείο στο πλαίσιο των προσπαθειών μας για τον εκσυγχρονισμό της ευρωπαϊκής οικονομίας και την ενίσχυση της εσωτερικής μας αγοράς. Καθορίζει προτεραιότητες ζωτικής σημασίας προς την κατεύθυνση μιας πολιτικής κινητικότητας χαμηλών εκπομπών και δίνει σαφείς κατευθύνσεις για τους μελλοντικούς επενδυτές. Συμβάλλει στην επίτευξη των στόχων μας που παραμένουν αμετάβλητοι - θέλουμε να δημιουργήσουμε τις συνθήκες που θα κάνουν τη βιομηχανία μας ανταγωνιστικότερη και ικανή να προσφέρει ποιοτικές θέσεις εργασίας».

Ο Μιγκέλ Αρίας Κανιέτε, αρμόδιος Επίτροπος της ΕΕ για τη δράση για το κλίμα και την ενέργεια, τόνισε ότι «η ΕΕ έχει έναν φιλόδοξο στόχο για τη μείωση των εκπομπών, έναν στόχο που είμαι βέβαιος ότι μπορούμε να επιτύχουμε με τη συλλογική προσπάθεια όλων των κρατών μελών. Οι δεσμευτικοί στόχοι σε εθνικό επίπεδο που προτείνουμε είναι δίκαιοι, ευέλικτοι και ρεαλιστικοί. Ορίζουν τα κατάλληλα κίνητρα για την ενεργοποίηση επενδύσεων σε τομείς, όπως οι μεταφορές, η γεωργία, τα κτίρια και η διαχείριση των αποβλήτων. Με τις προτάσεις αυτές, αποδεικνύουμε ότι έχουμε προετοιμαστεί, όπως οφείλαμε, και ότι κρατάμε τις υποσχέσεις μας».

Η Επίτροπος της ΕΕ αρμόδια για θέματα μεταφορών Βιολέτα Μπουλτς δήλωσε ότι «οι μεταφορές ευθύνονται για το 1/4 των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου στην Ευρώπη και αποτελούν κύρια αιτία ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Κατά συνέπεια, η μετάβαση στην κινητικότητα χαμηλών εκπομπών έχει ουσιαστική σημασία για την επίτευξη των φιλόδοξων κλιματικών στόχων της ΕΕ και για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής στις πόλεις μας. Είναι επίσης μια ευκαιρία για εκσυγχρονισμό της οικονομίας της ΕΕ, καθώς και για να παραμείνουν ανταγωνιστικές οι βιομηχανίες της Ευρώπης. Η στρατηγική που εγκρίναμε σήμερα παρουσιάζει χάρτη πορείας για την κινητικότητα χαμηλών εκπομπών και θα δώσει ώθηση στη μετάβαση αυτή».

Στην ΕΕ έχουν ήδη ξεκινήσει προσπάθειες για την ευθυγράμμιση των ιδιωτικών επενδύσεων με τους στόχους για το κλίμα και την αποδοτική χρήση των πόρων. Τα χρηματοδοτικά μέσα της ΕΕ συμβάλλουν σημαντικά στην κλιματική χρηματοδότηση. Πάνω από το 50 % των επενδύσεων που έχουν εγκριθεί μέχρι στιγμής είναι συναφείς με το κλίμα. Στο πλαίσιο του Επενδυτικού Σχεδίου για την Ευρώπη, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων βρίσκεται στον σωστό δρόμο προς την υλοποίηση της κινητοποίησης τουλάχιστον 315 δισ. ευρώ για πρόσθετες επενδύσεις στην πραγματική οικονομία μέχρι τα μέσα του 2018. Επιπλέον, η Επιτροπή εργάζεται δραστήρια για να διασφαλιστεί ότι οι δαπάνες του προϋπολογισμού της ΕΕ είναι ευθυγραμμισμένες με τους στόχους που αφορούν το κλίμα. Τουλάχιστον το 20% του τρέχοντος προϋπολογισμού της ΕΕ προορίζεται ρητά για ενέργειες που αφορούν το κλίμα.

Ιστορικό

Τον Οκτώβριο του 2014 οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ καθόρισαν ως δεσμευτικό στόχο τη μείωση των εγχώριων εκπομπών σε όλο το φάσμα της οικονομίας κατά τουλάχιστον 40 % έως το 2030 σε σύγκριση με το 1990. Όλοι οι τομείς της οικονομίας θα πρέπει να συμβάλουν στην επίτευξη αυτών των μειώσεων εκπομπών. Προκειμένου αυτό να συμβεί με οικονομικά αποδοτικό τρόπο, οι τομείς της βιομηχανίας και της παραγωγής ενέργειας που καλύπτονται από το Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών της ΕΕ (ΣΕΔΕ) θα πρέπει να μειώσουν τις εκπομπές τους κατά 43 % έως το 2030 σε σύγκριση με το 2005. Άλλοι τομείς της οικονομίας, όπως οι μεταφορές, τα κτίρια, η γεωργία, τα απόβλητα, η χρήση της γης και η δασοκομία θα πρέπει να μειώσουν τις εκπομπές τους κατά 30 % έως το 2030 σε σύγκριση με το 2005.

Μαζί με την πρόταση του προηγούμενου έτους για αναθεώρηση του Συστήματος Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (ΣΕΔΕ) της ΕΕ, οι σημερινές νομοθετικές προτάσεις για το κλίμα θα καθοδηγήσουν τη μετάβαση της Ευρώπης σε χαμηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και θα ανταποκριθούν στις δεσμεύσεις που ανέλαβαν οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης με βάση τη συμφωνία του Παρισιού για την κλιματική αλλαγή. Η Επιτροπή θα αρχίσει τις εργασίες σχετικά με το σχέδιο δράσης για την κινητικότητα με χαμηλές εκπομπές, προκειμένου να παρουσιάσει τις υπόλοιπες πρωτοβουλίες χωρίς καθυστέρηση. Έως το τέλος του έτους, η Επιτροπή σκοπεύει να παρουσιάσει επίσης περαιτέρω πρωτοβουλίες στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, της ενεργειακής αποδοτικότητας και της εσωτερικής αγοράς ενέργειας, που αποτελούν τμήμα της στρατηγικής της ΕΕ για την Ενεργειακή Ένωση.

Προτεινόμενοι στόχοι και πρόσβαση σε νέες μορφές ευελιξίας

	2030 target compared to 2005	Maximum annual flexibility (as a % of 2005 emissions)
		One-off flexibility from Emissions Trading System to Effort Sharing Regulation	Flexibility from land use sector to Effort Sharing Regulation*
LU	-40%	4%	0.2%
SE	-40%	2%	1.1%
DK	-39%	2%	4.0%
FI	-39%	2%	1.3%
DE	-38%		0.5%
FR	-37%		1.5%
UK	-37%		0.4%
NL	-36%	2%	1.1%
AT	-36%	2%	0.4%
BE	-35%	2%	0.5%
IT	-33%		0.3%
IE	-30%	4%	5.6%
ES	-26%		1.3%
CY	-24%		1.3%
MT	-19%	2%	0.3%
PT	-17%		1.0%
EL	-16%		1.1%
SI	-15%		1.1%
CZ	-14%		0.4%
EE	-13%		1.7%
SK	-12%		0.5%
LT	-9%		5.0%
PL	-7%		1.2%
HR	-7%		0.5%
HU	-7%		0.5%
LV	-6%		3.8%
RO	-2%		1.7%
BG	0%		1.5%
*Estimate, limit is expressed in absolute million tonnes over 10 years.