Έξι καυτές εκκρεμότητες που έχει να αντιμετωπίσει «με το καλημέρα» η «νέα ΡΑΕ»

 

Τόσο ο Νίκος Μπουλαξής που θα αναλάβει τη θέση του προέδρου της ΡΑΕ όσο και ο Α΄ αντιπρόεδρος Σωτήρης Μανωλκίδης και το νέο μέλος της ολομέλειας Νεκταρία Καρακατσάνη, είναι επιστήμονες που προέρχονται από το εσωτερικό της ΡΑΕ και συνεπώς γνωρίζουν σε μεγάλο βαθμό τα θέματα που θα χειριστούν. Αυτό είναι θετικό και για τον επιπλέον λόγο ότι θα κληθούν πολύ σύντομα να λάβουν, μαζί με τα υπόλοιπα τέσσερα μέλη της Ολομέλειας, κρίσιμες αποφάσεις που, παρά τον επείγοντα χαρακτήρα που έχουν, καθυστερούν δραματικά και δημιουργούν κινδύνους απορρύθμισης.

Οι καθυστερήσεις αυτές είναι αποτέλεσμα του ότι η Αρχή

τους τελευταίους μήνες βρισκόταν σε κατάσταση υπολειτουργίας, καθώς, πέραν του ότι είχε μόλις τέσσερα από τα επτά μέλη της Ολομέλειάς της, στην πραγματικότητα απέφευγε να πάρει αποφάσεις λόγω του ότι δεν υπήρχε γραμμή επικοινωνίας (ούτε και τυπικής) με το υπουργείο Παραγωγικής Ανασυγκρότησης. Οι συχνές, δε, επιθέσεις του κ. Λαφαζάνη που έχει κάνει λόγο για «μια ΡΑΕ στην υπηρεσία ιδιωτικών συμφερόντων», αλλά και το γεγονός ότι είχε εξαγγείλει περιορισμό των αρμοδιοτήτων της Αρχής είχαν συμβάλει στην παρατηρούμενη… περιορισμένη λειτουργία.

Οι μεγάλες εκκρεμότητες που θα κληθεί να αντιμετωπίσει πολύ άμεσα η «νέα ΡΑΕ» είναι κυρίως οι εξής:

Χρεώσεις δικτύων ρεύματος

Οι αποφάσεις της ΡΑΕ σχετικά με την αναπροσαρμογή των τελών του δικτύου μεταφορών (αφορά τον ΑΔΜΗΕ) και του δικτύου διανομής (αφορά τον ΔΕΔΔΗΕ) θα έπρεπε να έχουν ληφθεί από το τέλος του 2014. Πρόκειται για αποφάσεις που αφορούν το 2015, αλλά καθυστέρησαν λόγω των πολιτικών εξελίξεων, ενώ πλέον η κατεύθυνση πρέπει να δοθεί από τη νέα κυβέρνηση, πράγμα που, προφανώς, δεν έχει ακόμα συμβεί.

Σύμφωνα με τις πληροφορίες του energypress τα στοιχεία που έχουν υποβάλει, τόσο ο ΑΔΜΗΕ όσο και ο ΛΑΓΗΕ, οδηγούν σε αναπροσαρμογή προς τα πάνω των τελών. Ωστόσο μια πιθανή αύξηση που θα επιβάρυνε τους λογαριασμούς ρεύματος έχει αποκλειστεί από το Υπουργείο Παραγωγικής Ανασυγκρότησης.

Χρεώσεις δικτύου φυσικού αερίου

Εντός των επόμενων ημερών θα φτάσουν τα σχετικά στοιχεία από το ΔΕΣΦΑ προς τη ΡΑΕ, προκειμένου με τη σειρά της η ανεξάρτητη αρχή να καθορίσει –βάσει των αρμοδιοτήτων της– τα νέα ρυθμιζόμενα τιμολόγια δικτύου. Η τελευταία αναθεώρηση του κανονισμού τιμολόγησης είχε γίνει το 2012 και βάσει των όσων προβλέπονται, ανά τρία χρόνια ο κανονισμός αυτός αναθεωρείται.

Η εικόνα που υπάρχει αυτή τη στιγμή είναι ότι τα δεδομένα έχουν αλλάξει δραματικά σε σχέση με το 2012 γεγονός που προοιωνίζεται αυξήσεις στα τέλη δικτύου. Η κυριότερη αλλαγή αφορά στο γεγονός ότι έχει μειωθεί δραματικά η κατανάλωση αερίου, που σημαίνει ότι ανεξάρτητα από τα υπόλοιπα δεδομένα, τα κόστη του δικτύου θα πρέπει να καλυφθούν από σημαντικά μικρότερες ποσότητες αερίου (από 4,219 δις κυβικά μέτρα το 2012, σε 2,78 δις κυβικά μέτρα το 2014).

Η δεύτερη αλλαγή που οδηγεί στην κατεύθυνση των αυξήσεων είναι η δυσμενής χρηματοοικονομική κατάσταση που έχει αυξήσει σημαντικά τα κόστη του διαχειριστή που πρέπει να καλυφθούν από την εύλογη απόδοση του δικτύου.

Νέο σχέδιο για τον προσδιορισμό και κατανομή των ΥΚΩ

Η Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Κομισιόν, σύμφωνα με πληροφορίες του energypress, επισείει τον κίνδυνο να θεωρηθεί ως παράνομη κρατική ενίσχυση η καταβολή των ΥΚΩ που πληρώνουν οι οικιακοί και επαγγελματικοί καταναλωτές, εάν δεν κατατεθεί από τη χώρα μας νέο, αιτιολογημένο σχέδιο για τον προσδιορισμό και την κατανομή τους.

Ταυτόχρονα παραμένει ως εκκρεμότητα η απόφαση για τον τρόπο είσπραξης εκ μέρους της ΔΕΗ των καθυστερούμενων από προηγούμενα χρόνια οφειλών ΥΚΩ που κινούνται, συνολικά, στα επίπεδα των 450 εκατ. ευρώ.

Ο κίνδυνος να χαρακτηριστούν οι ΥΚΩ ως κρατικές ενισχύσεις προέκυψε μετά τις «κατευθυντήριες γραμμές για τις κρατικές ενισχύσεις στους τομείς του περιβάλλοντος και ενέργειας 2014 – 2020» που ανακοίνωσε το καλοκαίρι η Κομισιόν, σύμφωνα με τις οποίες πρέπει όλες οι χώρες να καταθέσουν προγράμματα σύγκλισης, δηλαδή σχέδια για τις ΥΚΩ (αλλά και για άλλα φλέγοντα ζητήματα) που να ακολουθούν τις σχετικές κοινοτικές οδηγίες. Για παράδειγμα, η Κομισιόν δεν αναγνωρίζει όποια ποσά δηλώνουν οι χώρες ως ΥΚΩ αλλά μόνον όσα ανταποκρίνονται στο «ελάχιστο εύλογο αντίτιμο». Τα επιπλέον ποσά εξετάζονται ως πιθανές κρατικές ενισχύσεις.

Η χώρα μας παρά τα μεγάλα «ανοίγματα» που έχει, δεν έχει προχωρήσει ούτε εκατοστό στον τομέα αυτό. Η Κομισιόν από την πλευρά της αμφισβητεί, στη σχετική αλληλογραφία, τον υφιστάμενο προσδιορισμό του ποσών που εισπράττονται ως ΥΚΩ, την κατανομή τους, και βεβαίως το αν έχουμε κάνει ό,τι επιβάλλεται για τον περιορισμό του κόστους τους. Επίμονα είναι για παράδειγμα τα ερωτήματα για τους λόγους για τους οποίους δεν έχουν προχωρήσει οι διασυνδέσεις στα νησιά που θα περιόριζαν τα κόστη για την ηλεκτρική κάλυψή τους και συνεπώς τα αναγκαία ποσά για τις ΥΚΩ.

Νέα ΑΔΙ

Το ηλεκτρικό σύστημα βρίσκεται σήμερα χωρίς Μηχανισμό Διασφάλισης Επαρκούς Ισχύος  καθώς ο προηγούμενος έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2014 και ο νέος, τον οποίο είχε καταρτίσει η ΡΑΕ, δεν προωθήθηκε από τη νέα κυβέρνηση στις Βρυξέλλες. Είναι ένα σημαντικό θέμα που έχει αφήσει «ανοιχτή» την αγορά ηλεκτρισμού για περισσότερους από τέσσερις μήνες, στερώντας τόσο τη ΔΕΗ όσο και τους ιδιώτες από έσοδα που δικαιούνται, αφού και την υπηρεσία παρέχουν και οι καταναλωτές πληρώνουν για αυτήν μέσω των λογαριασμών τους.

Το  σχήμα στο οποίο είχε καταλήξει η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας κατόπιν δημόσιας διαβούλευσης αλλά και καταρχήν συμφωνίας της προηγούμενης πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΕΚΑ και των αρμοδίων οργάνων της Κομισιόν, προέβλεπε σημαντική μείωση που ξεπερνούσε το 50% για το συνολικό ετήσιο κόστος του Μηχανισμού (προηγουμένως ήταν  €570 εκατ. εκ των οποίων η ΔΕΗ εισέπραττε €400 εκατ. και οι ιδιώτες παραγωγοί €170 εκατ.) και αποζημίωση των μονάδων που προσφέρουν ευελιξία και όχι επάρκεια.

Ειδικότερα, το ανεπίσημα συμφωνημένο μεταξύ Ελλάδας και Κομισιόν σχέδιο προέβλεπε ότι για ένα μεταβατικό στάδιο 10 μηνών (από 1 Ιανουαρίου του 2015 έως 31 Οκτωβρίου 2015) θα εισέπρατταν αποζημίωση ύψους €187 εκατ. για την παροχή ευελιξίας, οι μονάδες φυσικού αερίου και τα υδροηλεκτρικά της ΔΕΗ, καθώς και οι μονάδες φυσικού αερίου των ιδιωτών, με €104 εκατ. να αναλογούν στη ΔΕΗ και €83 εκατ. στους ανεξάρτητους παραγωγούς.  Μετά την παρέλευση του δεκαμήνου θα έμπαινε σε εφαρμογή Μόνιμος Μηχανισμός που θα προέβλεπε τη διενέργεια σχετικών δημοπρασιών.

Επαναφορά ή όχι του ΜΑΜΚ

Σχετικό με την ισόρροπη λειτουργία στην αγορά ηλεκτρισμού είναι και το θέμα της επαναφοράς ή όχι του Μηχανισμού Ανάκτησης Μεταβλητού Κόστους (ΜΑΜΚ) για τις θερμικές ηλεκτροπαραγωγικές μονάδες. Η ΡΑΕ μετά από εξώδικα που είχε δεχθεί από τον ΕΣΑΗ αλλά και από μεμονωμένες εταιρείες, είχε θέσει σε διαβούλευση πρόταση για επαναφορά του ΜΑΜΚ, κρίνοντας (με βάση και σχετική τεχνική μελέτη του ΑΔΜΗΕ) ότι υπάρχει πρόβλημα στη λειτουργία της αγοράς και ότι απαιτείται κάποιος μηχανισμός μέσω του οποίου οι θερμικές ηλεκτροπαραγωγικές μονάδες θα εισπράττουν το Μεταβλητό Κόστος τους όταν καλούνται από το Διαχειριστή να καλύψουν τις ανάγκες του συστήματος.

Το σύνολο σχεδόν των υπόλοιπων φορέων, είτε πρόκειται για καταναλωτές (ΕΒΙΚΕΝ), είτε για παραγωγούς ρεύματος από ΑΠΕ (ΣΠΕΦ, ΕΛΕΤΑΕΝ, ΕΠΗΕ, ΕΣΜΥΕ), είτε προμηθευτές και εμπόρους (ΕΣΕΠΗΕ), είχαν ταχθεί εναντίον της επαναφοράς του ΜΑΜΚ ή κάποιου αντίστοιχου μηχανισμού. Την ίδια στιγμή όμως οι ιδιώτες θερμικοί ηλεκτροπαραγωγοί είχαν διαμηνύσει με απόλυτα καθαρό τρόπο ότι χωρίς την ύπαρξη κάποιων μεταβατικών μηχανισμών εξισορρόπησης δεν μπορούν να συνεχίσουν τη λειτουργία των μονάδων τους και συνεπώς το σύστημα θα βρεθεί μπροστά σε πρόβλημα επάρκειας ρεύματος τα επόμενα χρόνια.

Είναι προφανές ότι το θέμα αυτό θα αντιμετωπιστεί σε συνάφεια με τις αποφάσεις για τα «νέα ΑΔΙ».

Κατανομή των «βαρών» του ΕΤΜΕΑΡ

Απολύτως επείγουσα είναι η ανάγκη να αποστείλει η χώρα μας ολοκληρωμένη έκθεση, υποστηριζόμενη από τα κατάλληλα στοιχεία, για την ανάγκη διατήρησης της συγκεκριμένης κατανομής των «βαρών» του ΕΤΜΕΑΡ ανάμεσα στις διάφορες κατηγορίες καταναλωτών.  Σύμφωνα με πληροφορίες του energypress, μετά από καταγγελίες ιδιωτών, η Κομισιόν έχει ζητήσει από τη χώρα μας να άρει όλες τις πιθανές «ανισότητες» στο ΕΤΜΕΑΡ που πληρώνει κάθε κατηγορία καταναλωτών, άλλως, από την 1^η Ιουλίου θα της επιβληθούν πρόστιμα για χορήγηση παράνομων κρατικών ενισχύσεων.

Η βασική «ανισότητα» αφορά προφανώς το γεγονός ότι οι βιομηχανικοί καταναλωτές πληρώνουν μικρότερο ΕΤΜΕΑΡ ανά KWh από ότι πληρώνουν οι οικιακοί και εμπορικοί καταναλωτές. Ωστόσο αυτή η πρακτική ακολουθείται από πολλές χώρες και δεν αποτελεί ιδιαιτερότητα της Ελλάδας. Ιδιαιτερότητα δική μας αποτελεί πιθανόν το γεγονός ότι δεν έχουμε επιχειρηματολογήσει επαρκώς για την ανάγκη αυτής της διαφοροποίησης στην κατανομή των «βαρών» του ΕΤΜΕΑΡ.

Σύμφωνα με όσα λένε στο energypress πηγές που γνωρίζουν το θέμα, ήδη από τον Ιανουάριο θα έπρεπε να είχε σταλεί στην Κομισιόν ολοκληρωμένη απάντηση – έκθεση, η οποία όμως ποτέ δεν εστάλη και η 1^η Ιουλίου… πλησιάζει.

Για να υποστηριχθεί η απόφαση που έχει λάβει η ελληνική πολιτεία σχετικά με την κατανομή του ΕΤΜΕΑΡ, θα πρέπει να συλλεγούν στοιχεία, τόσο από τις ίδιες τις βιομηχανίες, όσο και από την Ελληνική Στατιστική Αρχή και το Υπουργείο Οικονομικών, διαδικασία που δεν μπορεί να γίνει μέσα σε λίγες ημέρες. Αυτός, πρακτικά, είναι και ο κίνδυνος, καθώς η διαδικασία δεν έχει καν ξεκινήσει και συνεπώς η προοπτική των προστίμων εμφανίζεται πολύ πιθανή.

πηγή  http://energypress.gr/news/exi-kaytes-ekkremotites-poy-ehei-na-antimetopisei-me-kalimera-i-nea-rae