Γ. Σταθάκης: Ενας Κύκλος στα Ενεργειακά Κλείνει Οριστικά και Αμετάκλητα

«Κλείνει οριστικά και αμετάκλητα ένας κύκλος στα ενεργειακά θέματα», υποστήριξε χθες ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργος Σταθάκης, κατά την ομιλία του για το πολυνομοσχέδιο στην αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή.

Με τις ρυθμίσεις του πολυνομοσχεδίου διαμορφώνεται πλέον ένα καθαρό τοπίο στην αγορά ενέργειας, ανέφερε, επισημαίνοντας πως μέσα στο πλαίσιο αυτό καλείται η χώρα πλέον να πετύχει τους καθαρούς στόχους που συναποφασίστηκαν στην Ευρώπη για το 2030.

«Μια Ελλάδα δηλαδή που το 32% της συνολικής μας κατανάλωσης ενέργειας θα προέρχεται από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και το 32% της ενέργειας θα προέρχεται από εξοικονόμηση σε σχέση με τα σημερινά δεδομένα» , σημείωσε.

Αναλυτικά η ομιλία του υπουργού:

«Θα ξεκινήσω με το γιατί κλείνει ένας κύκλος. Υπενθυμίζω, ότι το ενεργειακό μας σύστημα, τουλάχιστον με βάση την κληρονομιά του δευτέρου μνημονίου, προέβλεπε την πλήρη ιδιωτικοποίηση του ενεργειακού τομέα. Αναφέρομαι στην πλήρη ιδιωτικοποίηση του ΑΔΜΗΕ, του ΔΕΣΦΑ, της ΔΕΠΑ και φυσικά της ΔΕΗ.

Το σχέδιο ήταν ο κατακερματισμός της ΔΕΗ και πώληση, διαδοχικά, πρώτα της «μικρής ΔΕΗ», μετά του 17% και όλο το πακέτο. Αυτή ήταν η κεντρική ιδέα του δευτέρου μνημονίου. Αυτό ανατράπηκε. Τώρα πλέον έχει ολοκληρωθεί ο κύκλος και μπορούμε να κάνουμε έναν σαφή απολογισμό.

Η ιδιωτικοποίηση του ΑΔΜΗΕ ανατράπηκε. Ο κ. Σκουρλέτης τα είχε ακούσει τότε, αρκετά. Το Δημόσιο κράτησε το 51%.

Η ιδιωτικοποίηση του ΔΕΣΦΑ ακυρώθηκε τότε, πάλι από τον κ. Σκουρλέτη, «χάνοντας τη μοναδική ευκαιρία», τότε, κατά δήλωση της αξιωματικής αντιπολίτευσης, των 400 εκατ. ευρώ που είχαν προσφέρει οι Αζέροι, με πολλά προβλήματα όμως, στο να ενσωματωθεί στο ευρωπαϊκό σύστημα. Δεκαοκτώ μήνες μετά, τα 400 εκατ. έγιναν 535 εκατ. με ευρωπαίους επενδυτές και με 34% το Δημόσιο, να ενισχύει ισχυρά τα δικαιώματά του στην εταιρεία και να διατηρεί τον Πρόεδρο και πολλά άλλα δικαιώματα.

Για τη ΔΕΗ, όπως ξέρετε, οι μόνες αλλαγές που έγιναν, αφορούσαν δύο πράγματα. Στους λιγνίτες ολοκληρώθηκε η ψήφιση του νόμου, η προκήρυξη του διαγωνισμού και η απόσχιση των συγκεκριμένων μονάδων, εφαρμόζοντας ρητά, αποκλειστικά και μόνο την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου. Η μακρά συζήτηση των νερών έκλεισε οριστικά. Τα νερά έμειναν στη ΔΕΗ.

Ταυτόχρονα, το σύστημα των ΝΟΜΕ, το οποίο προτάθηκε από την πλευρά μας, ως αντικατάσταση της «μικρής ΔΕΗ», με την ψήφιση του συγκεκριμένου νόμου, προβλέπεται πως θα ολοκληρωθεί η αποκλιμάκωσή τους.

Αυτό που, δηλαδή, λέει σήμερα το πολυνομοσχέδιο, είναι ότι καθώς προχωράμε στην πώληση των λιγνιτικών εργοστασίων και άρα, περιορίζουμε το μερίδιο της ΔΕΗ, μειώνονται οι ποσότητες που εντάσσονται στο σύστημα ΝΟΜΕ.

Αυτό γίνεται, καταρχήν με μείωση 50% των επιπλέον ποσοτήτων, αυτών που προβλέπονται σε περίπτωση απόκλισης, στη συνέχεια με την υπογραφή της συμφωνίας, οι επιπλέον ποσότητες θα καταργηθούν πλήρως.

Με την ολοκλήρωση, δε, της μεταβίβασης των λιγνιτικών μονάδων θα μειωθεί το 2019 η δημοπρατούμενη ποσότητα, από το 22% στο 13% και με τη δημιουργία του χρηματιστηρίου ενέργειας και την προθεσμιακή  αγορά, οι διαδικασίες των ΝΟΜΕ θα καταργηθούν εντελώς.

Άρα, ουσιαστικά, η μία ενότητα αφορά την αποκλιμάκωση και την κατάργηση μέσα στο 2019 των ΝΟΜΕ, που αποτέλεσαν και την πολιτική μας στο θέμα της ΔΕΗ.

Η δεύτερη ενότητα αφορά στη ΔΕΠΑ. Στη ΔΕΠΑ κάναμε μια πολύ σημαντική συμφωνία. Στην τρίτη αξιολόγηση προχωρήσαμε στην εξαγορά από την κρατική ΔΕΠΑ του μεριδίου της Shell στη λιανική στην Αττική και την αποχώρηση από τη Θεσσαλονίκη. Αυτό δίνει μεγάλη αξία το εμπορικό κομμάτι της ΔΕΠΑ.

Σήμερα οριστικοποιήσαμε, πλέον, τη συμφωνία με τους θεσμούς. Συνεπώς, το ένα κομμάτι, η «ΔΕΠΑ Υποδομών» (όλες οι διεθνείς συμμετοχές της ΔΕΠΑ), θα αποσχιστεί από την εταιρία και θα παραμείνει με 65% υπό κρατικό έλεγχο.

Το εμπορικό κομμάτι που περιλαμβάνει, ουσιαστικά, την αγορά της Αθήνας και οι διεθνείς συμβάσεις χονδρικής πώλησης, τα τέσσερα διακρατικά συμβόλαια, θα περάσουν στην «ΔΕΠΑ Εμπορίου», όπου το δημόσιο θα κρατήσει το 15%, παραχωρώντας το 50,1%.

Αυτή η συμφωνία διασφαλίζει και τηρεί τη βασική αρχή που τηρήσαμε σε όλες τις ενεργειακές εταιρίες: τα δίκτυα και οι υποδομές να παραμείνουν υπό δημόσιο έλεγχο, ενώ τα εμπορικά τμήματα να αποτελέσουν μέρος των αποκρατικοποιήσεων.

Αυτή η αρχή, λοιπόν, εφαρμόστηκε και εδώ.

Σε σχέση με την ΔΕΠΑ, οι ρυθμίσεις που προβλέπονται εδώ, αφορούν την αγορά φυσικού αερίου. Ουσιαστικά, διατηρείται το πρόγραμμα της παραχώρησης από την ΔΕΠΑ ενός ποσοστού, το οποίο δίνει προς ανταγωνιστές, επειδή έχει κυρίαρχη θέση να αγορά.

Επιτρέψτε μου, στο σημείο αυτό να αναφερθώ σε μια από τις τροπολογίες που αναφέρεται σε αυτό, την 1620/250. Με την προτεινόμενη διάταξη εισάγεται η υποχρέωση των προμηθευτών με υψηλό μερίδιο αγοράς να διενεργούν υποχρεωτικές δημοπρασίες ποσοτήτων φυσικού αερίου, που θα καθορίζονται με βάση την αρχή της αναλογικότητας από τη ΡΑΕ σε συνεργασία με την Επιτροπή Ανταγωνισμού, μέχρι το 2020, προκειμένου να εξασφαλιστεί η πρόσβαση και ο υγιής ανταγωνισμός στην αγορά φυσικού αερίου έναντι πιθανών στρεβλώσεων και συμπεριφορών ενάντια στην ορθή λειτουργία του ανταγωνισμού. Αυτό θα γίνεται για εύλογο χρονικό διάστημα και, δη, κατά το κρίσιμο στάδιο που έπεται της πλήρης απελευθέρωσης της αγοράς φυσικού αερίου.

Να υπενθυμίσω ότι αναφερόμαστε στην απόφαση της Επιτροπής Ανταγωνισμού. Για όσο διάστημα η ΔΕΠΑ έχει πάνω από το 60% στη χονδρική (έχει γύρω στο 80%), καλείται το υπερβάλλον ποσοστό του 60% να το προσφέρει σε δημοπρασία στους ανταγωνιστές της. Αυτή, ουσιαστικά, την απόφαση της Επιτροπής Ανταγωνισμού, η σημερινή τροπολογία τη θεσμοθετεί.

Η δεύτερη τροπολογία αναφέρεται στη χρηματοδότηση του νέου Κοινωνικού Οικιακού Τιμολογίου (ΚΟΤ). Υπενθυμίζω ότι αλλάξαμε το ΚΟΤ και δώσαμε πολύ μεγάλη έκπτωση, 70%, στα νοικοκυριά που παίρνουν Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης, χρησιμοποιώντας τα κριτήρια του Υπουργείου Εργασίας. Όσοι πήραν, δηλαδή, μέρισμα πέρυσι εντάσσονται στο ΚΟΤ με έκπτωση 30%. Αυτό δημιουργεί ένα δημοσιονομικό κόστος το οποίο έχουμε ενσωματώσει ήδη στους προϋπολογισμούς του 2019 και 2020 και του 2018 φυσικά.

Η τρίτη προτεινόμενη τροπολογία λέει ότι η παρακολούθηση των ΥΚΩ, που γίνεται σήμερα σε ετήσια βάση, θα γίνεται σε εξαμηνιαία βάση και η ΡΑΕ κάθε φορά, στο εξάμηνο επάνω, θα κάνει και την πρόβλεψη για το επόμενο εξάμηνο προκειμένου να αποφευχθεί το ενδεχόμενο να υπάρξει οποιαδήποτε έλλειμμα στο λογαριασμό των ΥΚΩ, οι εκτιμήσεις οι δικές μας θεωρούν ό,τι αυτή η τροπολογία δεν θα ενεργοποιηθεί, γιατί είναι ασφαλής.

Με τις ρυθμίσεις αυτές κλείνει μια ενότητα πολιτικής, η οποία ουσιαστικά είχε τρία στοιχεία. Το πρώτο το ανέλυσα, είναι η ολοκλήρωση του φάσματος των αποκρατικοποιήσεων με τη διατήρηση του δημόσιου ελέγχου στα δίκτυα. Αυτό ολοκληρώθηκε, οι εταιρείες και οι συμμετοχές του δημοσίου θα περάσουν με διάφορες μορφές στο υπέρ-ταμείο.

Δεύτερον, το κανονιστικό πλαίσιο λειτουργίας της αγοράς ενέργειας, με βάση τις Ευρωπαϊκές Οδηγίες και πλαίσια, όλες οι αλλαγές έχουν γίνει και οι αγορές θα λειτουργούν με βάση τις ευρωπαϊκές προδιαγραφές και ολοκληρώνεται το 2019.

Το τρίτο αφορά στην εξυγίανση των λογαριασμών. Η ΝΔ μας κληρονόμησε πολλά ελλείμματα: στα ΥΚΩ, σχεδόν 1 δισ. ευρώ και στον ειδικό λογαριασμό ΑΠΕ άλλο 1 δισ. περίπου. Εξυγιάνθηκε με το τέλος προμηθευτή, που εισήγαγε ο κ. Σκουρλέτης. Ο λογαριασμός των ΑΠΕ πλέον ισοσκελίστηκε και στην παρούσα νομοθεσία αποκλιμακώνουμε το τέλος προμηθευτήί μέχρι το 2020, όπου και θα καταργηθεί.

Με αυτή τη διόρθωση νομίζω διαμορφώνεται ένα πλαίσιο, πλέον, πολύ καθαρού τοπίου και με όλες αυτές τις επίλυσης των προβλημάτων που συσσωρευτήκαν από το παρελθόν. Ένα καθαρό τοπίο μέσα στο οποίο η χώρα μας, καλείται πλέον να πετύχει τους υψηλούς στόχους που χθες συναποφασίσαμε στην Ευρώπη για το 2030. Μια Ελλάδα δηλαδή, όπου το 32% της συνολικής μας κατανάλωσης ενέργειας θα προέρχεται από ΑΠΕ και το 32% της ενέργειας που θα καταναλώνουμε, θα προέρχεται από εξοικονόμηση, σε σχέση με τα σημερινά δεδομένα».