Η περίπτωση της Pacific Gas & Electric, η ΔΕΗ και ο φορολογούμενος

 

Ο Ραφαήλ Μωυσής, επίτιμος πρόεδρος του ΙΟΒΕ, γράφει στο Business Daily για την περίπτωση της Pacific Gas & Electric στην Καλιφόρνια, την ΔΕΗ και τους φορολογούμενους.

Όλοι πιστεύω ότι θυμόμαστε την Τζούλια Ρόμπερτς, στο ρόλο της παρά-νομικού Έριν Μπρόκοβιτς στην ομώνυμη ταινία, μάλλον όμως δεν θα θυμόμαστε το όνομα της εταιρίας με την οποία

αντιδίκησε και κέρδισε μεγάλα ποσά σε αποζημιώσεις.

Ήταν η Pacific Gas & Electric, η PG&E που παρέχει ηλεκτρισμό και φυσικό αέριο στην ευρύτερη περιοχή του San Francisco.

Η παραπάνω είναι βέβαια μια παλιά ιστορία. Πρόσφατα, η PG&E κατέθεσε αίτημα πτώχευσης, την ίδια περίπου εποχή που και η δικιά μας ΔΕΗ βρισκόταν στα πρόθυρα της χρεωκοπίας. Αυτή η παραλίγο σύμπτωση μας οδηγεί στην αναζήτηση ύπαρξης κοινού τυχόν παρονομαστή.

Η PG&E είναι ιδιωτική ανώνυμη εταιρία εισηγμένη στο χρηματιστήριο χωρίς δημόσια ή δημοτική συμμετοχή στο μετοχολόγιό της ενώ η ΔΕΗ, εισηγμένη και αυτή στο χρηματιστήριο, έχει ως κύριο μέτοχο το Ελληνικό Δημόσιο που διορίζει τη διοίκησή της.

 Από πλευράς τεχνολογικού επιπέδου η PG&E βρίσκεται ήδη εκεί που  τοποθετούν τη ΔΕΗ τα πιο φιλόδοξα σχέδια και οι προγραμματισμοί της. Έχει ήδη ολοκληρώσει την «απολιγνιτοποίηση»  και οι ΑΠΕ καταλαμβάνουν το 33% του συνόλου της ηλεκτροπαραγωγής της. Εξίσου τεχνολογικά αναπτυγμένη είναι και στον τομέα της προμήθειας. Όλες οι παροχές είναι εφοδιασμένες με «έξυπνους μετρητές». Η τιμή της κιλοβατώρας διαφοροποιείται από ώρα σε ώρα ανάλογα με τη ζήτηση και ο καταναλωτής μπορεί να προγραμματίζει την κατανάλωση με τρόπο που να ελαχιστοποιεί τη συνολική χρέωση. Έχει ακόμη ο καταναλωτής την δυνατότητα να επιλέγει την πηγή του ρεύματος που καταναλώνει και να επιδείξει την περιβαλλοντική του ευαισθησία πληρώνοντας ακριβότερα για ενέργεια από ΑΠΕ σε σχέση με ενέργεια από συμβατικές πηγές ηλεκτροπαραγωγής. Ο μεγάλος καταναλωτής δεν τιμωρείται με αυξημένο τιμολόγιο ενώ έχει καθιερωθεί ειδική συμφέρουσα τιμή για τη φόρτιση ηλεκτρικών αυτοκινήτων.

Οι λόγοι που οδήγησαν την PG&E σε πτώχευση υπήρξαν οι μεγάλες και πολύνεκρες πυρκαγιές του 2018 στη διάρκεια των οποίων η μικρή πόλη Paradise στα βόρεια της περιοχής θρήνησε 85 νεκρούς και σχεδόν αφανίστηκε. Tα καλώδια της PG&E, προφανώς όχι καλά συντηρημένα, θεωρήθηκαν υπεύθυνα για τη φωτιά και τα δικαστήρια επέβαλαν στην εταιρία τεράστια ποσά για αποζημιώσεις. Μετά τα πορίσματα για την ευθύνη των καλωδίων, κάθε φορά που το μετεωρολογικό δελτίο περιλάμβανε πρόβλεψη ανέμων, η εταιρία, περίπου σε κατάσταση πανικού, προχωρούσε σε εκτεταμένες και παρατεταμένες διακοπές ρεύματος που ολοκλήρωσαν τη ζημία και έβλαψαν την καλή της φήμη.

Ευτυχώς για τη ΔΕΗ δεν έχει υπάρξει εδώ παραλληλισμός. Σε πείσμα της αδιόρθωτης γκρίνιας μας, φαίνεται ότι τελικά η ΔΕΗ (συγνώμη ΑΔΜΗΕ, δεν έχω ακόμη συνηθίσει τη διαφορά) κάνει σχετικά καλή συντήρηση στα καλώδια υψηλής τάσης και αποφεύγει τους πολλούς σπινθήρες. Η οικονομική και ταμειακή δυσπραγία της ΔΕΗ οφείλονταν στο γεγονός ότι η Επιχείρηση δεν είχε την ικανότητα να προσαρμοστεί έγκαιρα στο νέο καθεστώς που της επιβλήθηκε «έξωθεν», τόσο στον τομέα της παραγωγής όσο και σε εκείνον της αγοράς.

Στον τομέα της παραγωγής έχασε αυτό που υπήρξε τις προηγούμενες δεκαετίες το μεγάλο συγκριτικό της πλεονέκτημα, δηλαδή η φθηνή παραγωγή ρεύματος από την καύση του λιγνίτη η οποία έγινε ζημιογόνος μετά την επιβολή του αντί-ρυπαντικού τέλους. Στον τομέα της ζήτησης, της επιβλήθηκε, δια ροπάλου, η μείωση του μεριδίου που κατείχε στην αγορά και μάλιστα στο πιο αποδοτικό τμήμα του πελατολογίου της. Δεν μπόρεσε, τέλος, η ΔΕΗ να ανταπεξέλθει στις συνέπειες του κινήματος «δεν πληρώνω» που έθιξαν καίρια την ταμειακή της ρευστότητα.  

Πού είναι λοιπόν ο κοινός παρονομαστής;

Κοινό σίγουρα στοιχείο είναι ότι λύση για τα προβλήματα τόσο της μιας όσο και της άλλης, καλείται να δώσει το δημόσιο. Ο δήμαρχος ή και ο κυβερνήτης στην Καλιφόρνια, η κυβέρνηση και ο υπουργός στην Ελλάδα. Και κάτι ακόμη πιο σίγουρο: Τη νύφη θα πληρώσουν και στις δύο περιπτώσεις οι συνήθως ύποπτοι: Ο καταναλωτής και ο φορολογούμενος.

* Ο κ. Ραφαήλ Μωυσής είναι επίτιμος πρόεδρος του ΙΟΒΕ. Έχει διατελέσει, μεταξύ άλλων, διοικητής της ΔΕΗ, πρόεδρος της ΑΒ Βασιλόπουλος, της Αττικό Μετρό, της ΔΕΠΑ και του Συμβουλίου Εθνικής Ενεργειακής Στρατηγικής. Έχει εκδώσει δυο βιβλία «Θα γίνει της Δεής» και «ΑΛΗΘΙΝΑ ΚΑΙ ΑΝΕΚΔΟΤΑ. Ιστορίες με 55 πρόσωπα».

 www.businessdaily.gr