Σενάρια για χονδρική… 240 ευρώ το Νοέμβριο - Ανακύκλωση ιδεών ή σοβαρά μέτρα στο σημερινό Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας;

Τον κίνδυνο ο φετινός χειμώνας να ξυπνήσει τον ενεργειακό εθνικισμό αντιμετωπίζει η Ευρώπη όσο καθυστερεί η ομοφωνία για κεντρικές παρεμβάσεις απέναντι στην κρίση. Από την Σερβία μέχρι την Νορβηγία και από την Ιρλανδία έως τη Γαλλία, φωνές ζητούν περιορισμό των πωλήσεων αερίου και ρεύματος προς άλλες χώρες εφόσον οι συνθήκες επιδεινωθούν. Στην Ελλάδα, η απογοήτευση

στην κυβέρνηση για το πολυκερματισμό της Ευρώπης είναι διάχυτη, ενώ οι τιμές συνεχίζουν να αυξάνονται (218,06 ευρώ, σήμερα).

Χαρακτηριστικός είναι ο υπολογισμός από μεγάλους προμηθευτές, ότι η μέση τιμή χονδρικής στο ρεύμα το Νοέμβριο θα εκτιναχθεί στα 230-240 ευρώ η μεγαβατώρα. Συνυπολογίζοντας, τα κόστη εξισορρόπησης (7 ευρώ), τις απώλειες υψηλής τάσης (8 ευρώ) και χαμηλής τάσης (35 ευρώ), αθροίζεται ένα τελικό κόστος ενέργειας στα 285 ευρώ. Αρα, διαμορφώνεται μια τελική τιμή πώλησης στα… 300 ευρώ!

Και όλα αυτά, όταν εκτιμήσεις για το πρόσθετο μηνιαίο κόστος από τις ενεργειακές ανατιμήσεις για οικονομία, νοικοκυριά και επιχειρήσεις, κάνουν λόγο για περίπου 1 δισ ευρώ. Ιλιγγιώδες ποσό που κινδυνεύει να μεγαλώσει ακόμη περισσότερο κάνοντας τα 470 εκατ. ευρώ του πακέτου στήριξης μέχρι το Δεκέμβριο να μοιάζει πολύ μικρό για να καλύψει τις συνέπειες.

Στον απόηχο των κατωτέρου των περιστάσεων συμπερασμάτων της Συνόδου Κορυφής, με την Ευρώπη χωρισμένη σε πολλά στρατόπεδα και την συνοχή της να δοκιμάζεται, τα βλέμματα στρέφονται σήμερα στο Λουξεμβούργο όπου συνεδριάζει το έκτακτο Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας. Άγνωστο αν οι ανακοινώσεις θα αφορούν συμφωνία σε γενναία μέτρα ή μια ακόμη ανακύκλωση προτάσεων και ιδεών, με την ελπίδα ο φετινός χειμώνας να μην είναι...βαρύς. Την Ελλάδα πάντως θα εκπροσωπήσει ο υφυπουργός Γιώργος Αμυράς και όχι ο υπ. ΠΕΝ Κώστας Σκρέκας.

Στο επίκεντρο του συμβουλίου η εξειδίκευση των κατευθύνσεων της Συνόδου, ωστόσο έτσι όπως αυτή εξελίχθηκε, μάλλον θα προκαλούσε έκπληξη ένα ενιαίο μέτωπο για κοινή πανευρωπαϊκή αγορά προμήθειας φυσικού αερίου. Σε αυτό λοιπόν το κλίμα, ενισχύονται οι ενδείξεις ότι ο φετινός χειμώνας μπορεί να μας γυρίσει πίσω σε ένα νέο ενεργειακό εθνικισμό. Ο πειρασμός κάποιων κυβερνήσεων να καταφύγουν στον περιορισμό των πωλήσεων φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας προς άλλες χώρες στην περίπτωση που οι συνθήκες στην ενεργειακή αγορά επιδεινωθούν, δεν είναι τυχαίος.

Η Γαλλία έχει απειλήσει να περιορίσει την ηλεκτροδότηση στα νησιά της Μάγχης του Ηνωμένου Βασιλείου. Η Ιρλανδία φαίνεται να έχει βάλει στο στόχαστρο τη Βρετανία, κλείνοντας διασυνδέσεις που της στέλνουν αιολική ενέργεια, επικαλούμενη σοβαρές ελλείψεις που θα μπορούσαν να την οδηγήσουν σε μπλακ άουτ. Στη Νορβηγία συζητείται κατά πόσον θα ήταν νόμιμο να περικοπούν οι πωλήσεις προς την ΕΕ αν ο χειμώνας αποδειχθεί εξαιρετικά δύσκολος, και στην Σερβία η κυβέρνηση Βουτσιτς έχει δηλώσει ότι η χώρα ενδέχεται να απαγορεύσει τις εξαγωγές ρεύματος, προκειμένου να διασφαλίσει τη θέρμανση των πολιτών της.

Σε αυτό το κλίμα και με τις αρχές αλληλεγγύης της ΕΕ να δοκιμάζονται, το σημερινό συμβούλιο καλείται να εξειδικεύσει τις αποφάσεις της Συνόδου, σύμφωνα με τις οποίες:

• Η Κομισιόν καλείται να μελετήσει τη λειτουργία των αγορών φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς και την αγορά στο σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών της ΕΕ (ETS), με τη βοήθεια της Ευρωπαϊκής Αρχής Κινητών Αξιών και Αγορών (ESMA). Στόχος να αξιολογήσει εάν ορισμένες εμπορικές συμπεριφορές απαιτούν περαιτέρω ρυθμιστικά μέτρα, προκειμένου να μην εξελίσσονται σε κερδοσκοπικές κινήσεις.
• Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) καλείται να εξετάσει πώς θα επιταχυνθούν οι επενδύσεις στην ενεργειακή μετάβαση, αξιοποιώντας τρέχοντα κεφάλαιά της, με σκοπό τη μείωση των μελλοντικών κινδύνων διακοπής και την ικανοποίηση των φιλοδοξιών της Ευρώπης για συνδεσιμότητα.
• Τα κράτη μέλη και η Κομισιόν να κάνουν επειγόντως την καλύτερη δυνατή χρήση της εργαλειοθήκης για την παροχή βραχυπρόθεσμης ανακούφισης στους πιο ευάλωτους καταναλωτές και την υποστήριξη των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων, λαμβάνοντας υπόψη την ποικιλομορφία και την ιδιαιτερότητα των καταστάσεων των κρατών μελών.
• Κομισιόν και Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλούνται να εξετάσουν άμεσα μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα μέτρα που θα συμβάλουν να προσφέρεται ενέργεια σε προσιτή τιμή στα νοικοκυριά και στις εταιρείες, να αυξηθεί η ανθεκτικότητα του ενεργειακού συστήματος της ΕΕ και της εσωτερικής αγοράς ενέργειας, να υπάρχει ασφάλεια εφοδιασμού και υποστήριξη στη μετάβαση στην κλιματική ουδετερότητα, λαμβάνοντας υπόψη την ποικιλομορφία και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της κατάστασης σε κάθε κράτος μέλος.

Γιώργος Φιντικάκης 

energypress.gr