Πρόκληση για το σύστημα μεταφοράς η διείσδυση των ΑΠΕ – “Καμπανάκι” από τον ΑΔΜΗΕ

 

Δημήτρης Κοιλάκος

Το επενδυτικό ενδιαφέρον για την ανάπτυξη των ΑΠΕ συνεχίζεται και μπορεί να οδηγήσει σε επίτευξη των στόχων που έχουν τεθεί για την κάλυψη της ηλεκτρικής ζήτησης της χώρας κατά 40% από ΑΠΕ και μεγάλα υδροηλεκτρικά μέχρι το 2020 εκτιμά ο ΑΔΜΗΕ.

Η εκτίμηση αυτή αποτυπώνεται στο Δεκαετές Πρόγραμμα

Ανάπτυξης Συστήματος Μεταφοράς που κατέθεσε ο ΑΔΜΗΕ στη ΡΑΕ, και στηρίζεται στον αριθμό των έργων που έχουν λάβει προσφορές σύνδεσης, ιδίως αυτών που διαθέτουν ΕΠΟ και δεσμευτικές προσφορές.

Συγκεκριμένα, η εικόνα αυτή, όπως την παραθέτει ο ΑΔΜΗΕ, έχει ως εξής:

Είδος	ΙΣΧΥΣ (MW)
	Με μη δεσμευτικές προσφορές σύνδεσης	Με οριστικές προσφορές σύνδεσης	Σε λειτουργία
Αιολικά	16745	2403	2047
ΜΥΗΣ	220	4	223
ΣΗΘΥΑ	73	0	100
Φ/Β	2065	240	2444
Βιομάζα	65	0	57
Ηλιοθερμικά	121	0	0
ΣΥΝΟΛΟ	19289	2647	4871

Ο ΑΔΜΗΕ σημειώνει ότι το σύνολο των δεσμευτικών οριστικών προσφορών που έχουν εκδοθεί για τις συνδέσεις σταθμών παραγωγής από ΑΠΕ στο υφιστάμενο σύστημα, όπως αυτό διαμορφώνεται και συμπληρώνεται από τα έργα μεταφοράς που είναι σε εξέλιξη και έχουν προχωρήσει σε σημαντικό βαθμό, καλύπτει τους στόχους που έχουν τεθεί για το 2020.

Παράλληλα, υποστηρίζει ότι διανοίγονται περαιτέρω δυνατότητες σε περίπτωση που προχωρήσει και η εξέλιξη των υπολοίπων έργων μεταφοράς, τα οποία προς το παρόν παρουσιάζουν σημαντική καθυστέρηση.

Δυσκολίες και προκλήσεις

Σε ό,τι αφορά τη δική του συμβολή στην ενίσχυση της δυνατότητας του συστήματος να ανταποκριθεί σε μαζική ανάπτυξη σταθμών ΑΠΕ, ο ΑΔΜΗΕ στέκεται σε δυο ζητήματα.

Αφενός, στη  διερεύνηση της δυνατότητας ασφαλούς διακίνησης της παραγόμενης ισχύος από το Σύστημα Μεταφοράς, θέμα το οποίο αναλύεται στην υπό συζήτηση μελέτη και για το οποίο ο ΑΔΜΗΕ διαβλέπει θετικές προοπτικές. Αφετέρου, στη διερεύνηση της δυνατότητας επίτευξης της ασφαλούς και ευσταθούς λειτουργίας του συστήματος σε καταστάσεις μεγάλης διείσδυσης ΑΠΕ.

Αυτή η δυνατότητα, όπως σημειώνει ο ΑΔΜΗΕ, αφορά και εμπλέκει κυρίως την ικανότητα των κατανεμόμενων μονάδων να ανταποκρίνονται στις ανάγκες εξισορρόπησης μεταξύ παραγωγής και φορτίου λόγω της μεγάλης και απρόβλεπτης μεταβλητότητας της παραγωγής ΑΠΕ. Επίσης, σχετίζεται και με την ικανότητα απόκρισης σε συνθήκες μεγάλων διαταραχών, τόσο στο Σύστημα Μεταφοράς, όσο και στο Σύστημα Παραγωγής.

Το συγκεκριμένο ζήτημα, όπως σημειώνεται, είναι αρκετά πολύπλοκο και ερευνάται σε ευρωπαϊκό επίπεδο στα πλαίσια των διαδικασιών του ENTSO-E.

Το γεγονός ότι η παραγωγή των ΑΠΕ είναι στοχαστική επιφέρει σημαντικές επιπτώσεις στη λειτουργία του συστήματος και τη λειτουργία των συμβατικών μονάδων. Ο ΑΔΜΗΕ υπογραμμίζει τη σημασία των συμβατικών μονάδων, καθώς είναι απαραίτητες για την κάλυψη των απαιτήσεων της ζήτησης τις ώρες που δεν παράγουν οι σταθμοί ΑΠΕ, καθώς και για τη ρύθμιση του ισοζυγίου παραγωγής και φορτίου.

Η αποθήκευση απάντηση στις προκλήσεις για τη λειτουργία του συστήματος

Η λειτουργία του συστήματος υπό μεγάλη διείσδυση ΑΠΕ αντιμετωπίζει σημαντικές προκλήσεις.

Ο ΑΔΜΗΕ διαπιστώνει ότι με τη σημερινή εγκατεστημένη παραγωγή των ΑΠΕ δημιουργούνται προβλήματα στις ώρες χαμηλών και ελαχίστων φορτίων του Συστήματος, καθώς και τις μεταμεσημβρινές ώρες, οπότε μειώνεται απότομα η παραγωγή των Φ/Β και προκαλούνται απαιτήσεις ταχείας ανάληψης φορτίου –και με αυξημένο ρυθμό– από τις συμβατικές μονάδες.

Ο προβληματισμός σε σχέση με τα ζητήματα αυτά είναι κοινός σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, καθώς το μεγάλο φάσμα προκλήσεων που πρέπει να αντιμετωπισθούν αποτελεί αντικείμενο διερεύνησης σε πολλές χώρες.

Κοινή συνισταμένη του προβληματισμού που αναπτύσσεται διεθνώς, και ισχύει και στην περίπτωση της χώρας μας, είναι ότι θα χρειαστεί η αύξηση και της δυνατότητας αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας, κυρίως με χρήση αντλητικών υδροηλεκτρικών σταθμών, ώστε να αμβλύνονται οι επιπτώσεις τις τυχαίας παραγωγής από ΑΠΕ.

Το κρίσιμο αυτό θέμα, βέβαια, όπως σημειώνει ο ΑΔΜΗΕ, δεν εμπίπτει στα σχετικά με το σχεδιασμό της ανάπτυξης του συστήματος, που αποτελεί το αντικείμενο της συγκεκριμένης μελέτης.

Σε κάθε περίπτωση, πάντως, ο ΑΔΜΗΕ σημειώνει ότι, παρά τις σχετικές επιφυλάξεις που είχαν εκφραστεί, οι μονάδες ΑΠΕ έχουν αποδειχθεί εξαιρετικά αξιόπιστες και λειτουργικά στιβαρές.

Το σύστημα δεν μπορεί να εξυπηρετήσει την ισχύ της παραγωγής

Η σημαντικότερη, ίσως, πρόκληση που αναδεικνύεται από τη μελέτη του ΑΔΜΗΕ έχει να κάνει με το γεγονός ότι στο σύνολο της χώρας έχουν εκδοθεί άδειες παραγωγής τριπλάσιας περίπου ισχύος από τη μέγιστη ζήτηση του συστήματος. Όπως σημειώνει ο ΑΔΜΗΕ, ισχύς τέτοιας κλίμακας δεν μπορεί να εξυπηρετηθεί από το Σύστημα, ούτε όσον αφορά τη διακίνηση της ισχύος (είτε εντός της χώρας, είτε για εξαγωγές), ούτε όσον αφορά την ασφαλή και απρόσκοπτη απορρόφηση της παραγόμενης ενέργειας από σταθμούς ΑΠΕ.

Πρόβλημα για τον ΑΔΜΗΕ αποτελεί το γεγονός ότι το ισχύον θεσμικό πλαίσιο του επιβάλλει να ανταποκρίνεται στο σύνολο των αιτημάτων σύνδεσης που του υποβάλλονται.

Ο ΑΔΜΗΕ σημειώνει ότι υπάρχει αδυναμία ανταπόκρισης σε μια διαρκώς συνεχιζόμενη ροή αιτημάτων σύνδεσης, η οποία οδηγεί σε ένα σύνολο παραγωγής ΑΠΕ που δεν είναι δυνατόν ούτε να διακινηθεί στο Σύστημα ούτε να απορροφηθεί από αυτό.

Όπως υπογραμμίζεται, ο ΑΔΜΗΕ δεν διαθέτει ούτε την τεχνική ούτε την οικονομική δυνατότητα να αναπτύξει το σύστημα, ούτως ώστε να ικανοποιηθεί εξολοκλήρου ο όγκος των αιτημάτων.

ΑΠΟ  http://energypress.gr/