Η αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας αποτελεί καταλυτικό παράγοντα, ή ακριβέστερα προϋπόθεση, για την επίτευξη της πράσινης μετάβασης. Είναι αποκαλυπτικό ότι οι απαιτήσεις για υποδομές αποθήκευσης στην Ευρωπαϊκή Ένωση εκτιμώνται στα 200 GW έως το 2030 και στα 600 GW έως το 2050, σύμφωνα με αναλύσεις του EASΕ (του ευρωπαϊκού συνδέσμου για την αποθήκευση). Ωστόσο, οι εκτιμήσεις των αναλυτών είναι
πολύ πιο συντηρητικές και περιορίζονται στα 100 GW στην τρέχουσα δεκαετία. Στο πλαίσιο αυτό, ανακύπτουν συχνά τα ερωτήματα: Ποια είναι τα εμπόδια που παρακωλύουν την υλοποίηση των επενδύσεων; Υπάρχει ευρωπαϊκή στρατηγική; Τι δυνατότητες παρουσιάζει η επικείμενη αναθεώρηση του σχεδιασμού των ενεργειακών αγορών; Κάποιες από τις προτάσεις που έχουν κατατεθεί στη δημόσια διαβούλευση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το νέο market design, αποκτούν ιδιαίτερη δυναμική και αξίζει να διερευνηθούν.Η κρισιμότητα της αποθήκευσης
Η αποθήκευση εξομαλύνει τη στοχαστικότητα της παραγωγής των ΑΠΕ και περιορίζει τις περικοπές τους, μετατοπίζοντας την έγχυση της αποθηκευμένης, πράσινης ενέργειας σε ώρες αιχμιακής ζήτησης ή περιορισμένης παραγωγής. Ταυτόχρονα, συγκρατεί τις ακραίες τιμές στην χονδρεμπορική αγορά, καθώς αξιοποιεί τις διαφορές τιμών, επιτελώντας arbitrage. Επιπλέον, προσδίδει ευελιξία στο ενεργειακό σύστημα, καθώς συνεισφέρει, με ταχύτατη ανταπόκριση, σε ένα φάσμα επικουρικών υπηρεσιών, όπως η εξισορρόπηση, η διατήρηση συχνότητας και η διαχείριση συμφόρησης σε τοπικό επίπεδο.
Παράλληλα, η αποθήκευση συμβάλει στην απανθρακοποίηση του ενεργειακού μίγματος, αντικαθιστώντας ορυκτά καύσιμα, δυνητικά σε όλες τις επιμέρους αγορές ηλεκτρικής ενέργειας. Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία ανέδειξε μια πρόσθετη διάσταση, καθώς η στρατηγική αυτονομία της Ευρώπης συναρτάται πλέον, με την επιτάχυνση της πράσινης μετάβασης. Κάποιες μελέτες μάλιστα, υποδεικνύουν ότι όσο αυξάνεται η συμμετοχή των ΑΠΕ στο ενεργειακό μίγμα, ιδίως για επίπεδα άνω του 60%, τόσο κρισιμότερη γίνεται η διάρκεια της αποθήκευσης, η οποία καλείται συχνά να υπερβεί τις 8 ώρες.
Ισορροπημένο μίγμα λύσεων
Η έννοια της αποθήκευσης αφορά ένα ευρύ φάσμα τεχνολογιών, που περιλαμβάνει τους συσσωρευτές (μπαταρίες), την αντλησιοταμίευση, εναλλακτικές εφαρμογές (όπως οι στρεφόμενες μάζες), αλλά και μετατροπή σε πράσινα καύσιμα, με το υδρογόνο να ενδείκνυται για μακροχρόνιους ορίζοντες (εποχιακή διαχείριση). Παρά τις κοινές προκλήσεις που συχνά αντιμετωπίζουν στο θεσμικό και ρυθμιστικό πλαίσιο, οι επιμέρους εκφάνσεις της αποθήκευσης εμφανίζουν σημαντικές ιδιαιτερότητες. Οι διαφορές εντοπίζονται στα τεχνικά χαρακτηριστικά (ισχύς, διάρκεια, περιορισμοί), την ωριμότητα των τεχνολογιών, την ενσωμάτωσή τους στο δίκτυο, τη γεωγραφική διασπορά, τη διάρθρωση του κόστους, τους χρόνους υλοποίησης των επενδύσεων, την εξάρτηση από σπάνια μέταλλα (με ισχυρή γεωπολιτική διάσταση), αλλά και τις περιβαλλοντικές προκλήσεις (όπως η ανακύκλωση μπαταριών ή η ένταση των περιόδων λειψυδρίας λόγω κλιματικής αλλαγής).
Οι διαταραχές στην εφοδιαστική αλυσίδα και οι πληθωριστικές τάσεις που αναδύθηκαν, ως απόρροια των αλλεπάλληλων διεθνών κρίσεων, δημιουργούν πρόσθετη πολυπλοκότητα. Αποκαλυπτική είναι η πρόσφατη ανάλυση της BNEF, η οποία διαπιστώνει άνοδο (7%) στην τιμή μπαταριών λιθίου το 2022, για πρώτη φορά στην πορεία ανάπτυξης τους, ενώ εκτιμά ότι οι τιμές λιθίου και νικελίου θα διατηρήσουν ανοδικές τάσεις, και ότι οι μπαταρίες ιόντων νατρίου θα αλλάξουν τα δεδομένα, επιφέροντας σημαντική μείωση κόστους, από το 2026 και ύστερα.
Οι παραπάνω παράμετροι καθιστούν κρίσιμη τη διαμόρφωση ενός ισορροπημένου μίγματος λύσεων αποθήκευσης. Θετικό παράδειγμα ισορροπημένης στρατηγικής αποτελεί η χώρα μας. Το αναθεωρημένο ΕΣΕΚ, που έχει τεθεί σε δημόσια διαβούλευση, αντικατοπτρίζει ισχυρά φιλόδοξους στόχους, με 5.6 GW μπαταριών και 2.5 GW αντλησιοταμίευσης έως το 2030. Σε επίπεδο χρηματοδότησης, έχουν ήδη διασφαλιστεί από το Ταμείο Ανθεκτικότητας και Ανάκαμψης (RRF) 250 εκατ. ευρώ για τη στήριξη της αντλησιοταμίευσης και 200 εκατ. για διαγωνισμούς μπαταριών, ενώ από το RepowerEU θα αντληθούν σημαντικές, πρόσθετες επιδοτήσεις για εγκατάσταση μπαταριών από καταναλωτές και επιχειρήσεις. Επιπλέον, το Ταμείο Απανθρακοποίησης Νησιών θα δώσει πρόσθετη ώθηση στις υποδομές αποθήκευσης στα νησιά μας.
Η (ανεπαρκής) στρατηγική της Ευρώπης
Καθώς η Ευρωπαϊκή Ένωση ενίσχυσε την κλιματική φιλοδοξία για το 2030, αναθεωρώντας τον στόχο για τις ΑΠΕ από το 32% στο 45% της τελικής κατανάλωσης ενέργειας, θα ήταν εύλογο να υπάρξει μια αντίστοιχη προσαρμογή και ενδυνάμωση του ευρωπαϊκού πλαισίου για την αποθήκευση. Η χρηματοδότηση επενδύσεων αποθήκευσης είναι πλέον μια σημαντική συνιστώσα στα εθνικά σχέδια των χωρών, στο πλαίσιο του RRF και του RePowerEU, αλλά δεν επαρκεί. Καθώς η έγκριση ενός σχήματος στήριξης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι μια ιδιαίτερα χρονοβόρος διαδικασία, που μπορεί να αγγίξει ακόμη και την τριετία, η επικείμενη αναθεώρηση των ευρωπαϊκών κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις καθίσταται κρίσιμη.
Γενικότερα, είναι αξιοσημείωτο ότι απουσιάζει μια ευρωπαϊκή στρατηγική για την αποθήκευση, που να καθορίζει στόχους και ορόσημα, στην πορεία προς την κλιματική ουδετερότητα. Μια τέτοια προσέγγιση, που έχει ήδη υιοθετηθεί για το υδρογόνο από τον Ιούλιο του 2020, θα προσέδιδε επενδυτική ορατότητα. Επισημαίνεται επίσης ότι στο Βιομηχανικό Σχέδιο για την Πράσινη Συμφωνία, που παρουσίασε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή την 1η Φεβρουαρίου, έχουν απαλειφθεί σημαντικές αναφορές στην αποθήκευση, οι οποίες είχαν ενταχθεί σε προσχέδια του κειμένου, υπογραμμίζοντας τον ρόλο της και ξεκλειδώνοντας κρίσιμα σημεία.
Πέντε σημαντικά εμπόδια
Πέρα από ζητήματα αδειοδότησης, διπλών χρεώσεων και φορολόγησης, δύο βασικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η αποθήκευση στην Ευρώπη είναι η απουσία μακροπρόθεσμων επενδυτικών σημάτων, που θα ξεκλειδώσουν την τραπεζική χρηματοδότηση, και οι ανεπάρκειες του σχεδιασμού των αγορών, που περιορίζουν την αξιοποίηση των δυνατοτήτων της. Ας δούμε επιγραμματικά, κάποια από τα σημαντικότερα εμπόδια που παρακωλύουν την ανάπτυξη της αποθήκευσης στην Ευρώπη.
1. Νομικές ασάφειες
Είναι υπαρκτές ακόμη και σε επίπεδο ορολογίας. Με την επίκληση της τεχνολογικής ουδετερότητας και της ευρύτητας, που δεν θα πρέπει να λειτουργεί δεσμευτικά ούτε να αποκλείει καινοτομίες του μέλλοντος, η αποθήκευση στερείται, ουσιαστικά, μιας ενιαίας νομικής βάσης στην Ευρώπη. Δεν εμπεριέχεται καν στα προβλεπόμενα αντικείμενα του ENTSO-E (όπως η διείσδυση των ΑΠΕ και η ενσωμάτωση μέτρων ενεργειακής απόδοσης), ενώ η χρονική μετατόπιση ενέργειας επίσης δεν λαμβάνεται υπόψη στις μελέτες επάρκειας που εκπονεί.
2. Ρυθμιστικά εμπόδια
Η βασική πηγή εσόδων για την αποθήκευση είναι η αξιοποίηση της διαφοράς τιμών (arbitrage) στην προ-ημερήσια αγορά καθώς και η εξισορρόπηση. Ωστόσο, η πρόσβαση σε επιμέρους αγορές δεν είναι συχνά επιτρεπτή από το ρυθμιστικό πλαίσιο ή δεν έχουν αναπτυχθεί οι τεχνικές πλατφόρμες που επιτρέπουν την εφαρμογή της στην πράξη. Επιπλέον, δεν είναι εφικτή η συμμετοχή στις προθεσμιακές αγορές, καθώς η σχετική δυνατότητα έχει προβλεφθεί ρητά για τις ΑΠΕ στον Κανονισμό Ηλεκτρικής Ενέργειας (Άρθρο 9), αλλά δεν εμπεριέχει, προς το παρόν, την αποθήκευση.
3. Μηχανισμοί Ισχύος
Οι μηχανισμοί ισχύος οφείλουν να είναι τεχνολογικά ουδέτεροι, με την εξαίρεση μονάδων άνθρακα (που υπερβαίνουν το ανώτατο όριο εκπομπών των 550 g/kWh), και επομένως, περιλαμβάνουν την αποθήκευση. Ωστόσο, η εφαρμογή τους στην πράξη αναδεικνύει ανάμικτα, και μάλλον ανεπαρκή, αποτελέσματα. Ενδεικτικά, στις δημοπρασίες ισχύος που διεξάγονται στο Βέλγιο, για το έτος 2025/26 κατακυρώθηκαν 3.600 MW σε μονάδες φυσικού αερίου, 287 MW σε απόκριση ζήτησης, και μόλις 41 ΜW σε μπαταρίες. Παρόλα αυτά, αναμένεται πιο ενεργός συμμετοχή των μπαταριών στις ενδιάμεσες, ετήσιες δημοπρασίες.
Είναι αξιοσημείωτο ότι στη δημοπρασία της Ιταλίας για το 2024, το 68% της ισχύος κατανεμήθηκε σε μονάδες φυσικού αερίου και το 30% σε μπαταρίες. Το ποσοστό αυτό είναι τόσο σπάνιο, που χαρακτηρίστηκε ως η αφετηρία μιας νέας εποχής για τον τομέα της αποθήκευσης διεθνώς. Ένα πιο πρόσφατο παράδειγμα αποτελεί το Ηνωμένο Βασίλειο, όπου τον Φεβρουάριο του 2023, στην δημοπρασία ισχύος για την περίοδο 2023-24, κατανεμήθηκαν σε μπαταρίες 74 συμβάσεις. Η συνολική ισχύς ανήλθε στα 627 MW (σχεδόν διπλάσια, συγκριτικά με την αντίστοιχη δημοπρασία του 2022), αποτελώντας το 11% της συνολικής ισχύος που απονεμήθηκε.
Συνεχίζοντας με θετικά παραδείγματα, αξίζει να αναφερθεί ότι τον Φεβρουάριο του 2022, κατανεμήθηκαν σε μπαταρίες, τόσο στην Ιταλία όσο και στο Ηνωμένο Βασίλειο, από 1 GW συμβάσεων ισχύος. Ειδικότερα, στο Ηνωμένο Βασίλειο, δήλωσαν συμμετοχή στον διαγωνισμό (με ορίζοντα τετραετίας), 8.3 GW συσσωρευτών, μια ισχύς που μεταφράστηκε σε 2.3 GW, με την εφαρμογή του de-rating. Εξ’ αυτών, 1.1 GW εξασφάλισαν συμβάσεις, οι περισσότερες μάλιστα 15ετους διάρκειας. Είναι αξιοσημείωτο ότι το 60% αυτών των συμβολαίων, κατανεμήθηκε σε μπαταρίες με 2ωρη διάρκεια.
Πέρα από τις ρυθμιστικές παραμέτρους, η απόσυρση πυρηνικών και μονάδων άνθρακα αποτέλεσε κρίσιμο παράγοντα για την έκβαση του παραπάνω διαγωνισμού, καθώς δημιούργησε ένα σημαντικό περιθώριο για νέα ισχύ. Οι συνθήκες αυτές αντικατοπτρίζονται και στο υψηλό τίμημα των δημοπρασιών, με τη μέγιστη τιμή εκκαθάρισης να διαμορφώνεται στις 75 λίρες /kW/έτος.
Αντίστοιχα, τον Φεβρουάριο του 2022, σε δημοπρασία ισχύος στην Ιταλία, κατανεμήθηκαν 34.1 GW συμβάσεων σε υφιστάμενες μονάδες, 3.8 GW σε νέες μονάδες και 3.6 GW σε εικονικά πάγια (virtual assets). Στην αποθήκευση, οι συμβάσεις ισχύος κατανεμήθηκαν ως εξής: 300 MW σε αδειοδοτημένες μονάδες (με τίμημα 70 €/kW/έτος) και 800 MW σε έργα υπό ανάπτυξη, με χαμηλότερη αποζημίωση (500 MW εκ των οποίων αναπτύσσονται στη Σαρδηνία).
4. Καθορισμός υπηρεσιών και πλατφόρμες
Η ευστάθεια του συστήματος απαιτεί νέες υπηρεσίες, όπως η ταχύτερη απόκριση συχνότητας, με ενεργοποίηση ακόμη και σε επίπεδο δευτερολέπτου. Σε αυτή την κατεύθυνση, έχουν εισαχθεί σχετικά προϊόντα στην Αγγλία, την Ιρλανδία και την Ιταλία. Ένα κοινό αίτημα της αγοράς είναι η δυνατότητα σύναψης συμβολαίων (π.χ. πενταετούς διάρκειας) για την παροχή των υπηρεσιών και μια εύλογη χρονική διάρκεια κατά την παροχή τους (άνω των 15 λεπτών). Αναφορικά με τη διαχείριση συμφόρησης, στο Ηνωμένο Βασίλειο, οι Διαχειριστές Δικτύου χρησιμοποιούν την πλατφόρμα Piclo Flex για να προκηρύξουν υπηρεσίες από 300 παρόχους ευελιξίας, που αντιστοιχούν συνολικά σε 10 GW. Αντίστοιχη προσέγγιση εφαρμόζει και η Ολλανδία, με την πλατφόρμα GOPACS.
5. Ανάπτυξη PPAs
Η αποθήκευση αποτελεί τον συνδετικό κρίκο για τη χρονική αντιστοίχιση (ταυτοχρονισμό) μεταξύ κατανάλωσης και παραγωγής ΑΠΕ. Η έννοια ενός PPA σε συνεχή βάση, γνωστού ως PPA 24/7, προαπαιτεί τον προσδιορισμό εγγυήσεων προέλευσης σε επίπεδο ώρας, ώστε κάθε KWh που καταναλώνεται να προέρχεται από ενέργεια που παράγεται ή εγχέεται την ίδια ώρα. Μια προσέγγιση που έχει προταθεί, είναι ο καθορισμός ενός μηχανισμού για την απορρόφηση εγγυήσεων όταν οι μπαταρίες απορροφούν πράσινη ενέργεια και στη συνέχεια η έκδοση εγγυήσεων όταν η ενέργεια διαχέεται από τη μπαταρία στο δίκτυο.
Προτάσεις στο πλαίσιο του νέου σχεδιασμού των αγορών
Μεταξύ των προτάσεων που έχουν κατατεθεί στη δημόσια διαβούλευση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την αναθεώρηση του market design, αξίζει να αναφερθούν κάποιες που αποκτούν απήχηση και θα μπορούσαν να δώσουν ώθηση στην αποθήκευση. Ειδικότερα:
1. Για τους μηχανισμούς ισχύος, έχει προταθεί:
α) H αναθεώρηση των ανώτατων ορίων εκπομπών CO2 που διέπουν τους μηχανισμούς, με σταδιακή μείωση τoυ υφιστάμενου πλαφόν των 550 g/ΚWh και του ετήσιου ανώτατου ορίου (των 350 g/ΚW), κατ’ αντιστοιχία με την δανειακή πολιτική της ETEπ που έχει πλέον υιοθετήσει τα 250 g/KW.
β) H διαφοροποίηση της αμοιβής που προκύπτει από τις διαγωνιστικές διαδικασίες, ανάλογα με τον συντελεστή εκπομπών των τεχνολογιών.
γ) H μεγαλύτερη χρονική διάρκεια των συμβάσεων για καθαρές τεχνολογίες.
2. Αναφορικά με τις συμβάσεις διαφορών (CfDs), μια ενδιαφέρουσα πρόταση είναι να ενσωματωθεί μια μακροχρόνια εγγύηση για το spread τιμών (strike price), και οι κάτοχοι να επιστρέφουν τμήμα των εσόδων, με βάση την πραγματική διακύμανση των τιμών στην αγορά. Έχουν επίσης προταθεί, εναλλακτικά, συμβάσεις διαφορών για την τιμή του CO2 (carbon contracts for differences), οι οποίες ήδη εφαρμόζονται στο Ηνωμένο Βασίλειο, με κεντρική κατανομή που διενεργείται από τον Διαχειριστή Συστήματος.
3. Για τα PPAs, κρίνεται ιδιαίτερα σημαντική η παροχή κρατικών εγγυήσεων, που ήδη εφαρμόζεται στην Ισπανία, και αποτελεί πρόταση και της Ελλάδας, με ενισχυμένα χαρακτηριστικά. Απαιτείται επίσης η προσαρμογή των εγγυήσεων προέλευσης, όπως προαναφέρθηκε.
4. Για τα σχήματα στήριξης, προτείνεται η διενέργεια διαγωνισμών αποκλειστικά για την αποθήκευση (storage-only), λαμβάνοντας υπόψη και τη γεωγραφική διάσταση, με ετήσια αποζημίωση των υπηρεσιών, στο πρότυπο πχ. της Ιταλίας. Παράλληλα, έχει προταθεί η θέσπιση κινήτρων για την αποτροπή έγχυσης σε περιόδους με υψηλή πιθανότητα συμφόρησης.
Δύο διαφορετικά μοντέλα ανάπτυξης
Στο σημείο αυτό, αξίζει να επισημανθεί ότι η stand-alone αποθήκευση, με μπαταρίες μπροστά από τον μετρητή, αμβλύνει το ζήτημα του ετεροχρονισμού παραγωγής και ζήτησης, τοπικά στο σύστημα και το δίκτυο, δημιουργώντας οριζόντια, κάθε φορά, ηλεκτρικό χώρο για πρόσθετα έργα ΑΠΕ, οποιουδήποτε μεγέθους, τεχνολογίας αλλά και φορέα. Υπηρετεί επομένως, και τον στόχο του πλουραλισμού των συμμετεχόντων στην αγορά.
Η αποθήκευση πίσω από τον μετρητή, που αφορά συνδυασμό μπαταρίας με έργο ΑΠΕ, εστιάζει κυρίως στη βελτιστοποίηση των συγκεκριμένων έργων, ενώ απαιτεί κλίμακες και δεδομένα που τεκμηριώνουν το πρόσθετο κόστος αλλά και το ρίσκο της τεχνολογίας που υπεισέρχεται. Από το σχήμα λειτουργικής ενίσχυσης που θα εφαρμοστεί, θα εξαρτηθεί αν αυτό το μοντέλο αποθήκευσης περιοριστεί κυρίως σε μεγάλα σχήματα καθετοποιημένων συμμετεχόντων, που θα εστιάζουν σε ενδο-ομιλικά PPAs για την δραστηριότητά τους στην λιανική, ή αν θα μπορεί να προσελκύσει επενδυτές σε μια ευρύτερη κλίμακα και με διαφορετικό προφίλ. Το βέβαιο είναι ότι το μοντέλο ενίσχυσης που θα επιλέξει κάθε χώρα θα καθορίσει όχι μόνο τον χάρτη των συμμετεχόντων στην αποθήκευση αλλά και στις νέες ΑΠΕ.
Συμπεράσματα
Για τη βιωσιμότητα των επενδύσεων αποθήκευσης, είναι απαραίτητος ο συνδυασμός μακροχρόνιων σημάτων, που θα δημιουργήσουν επενδυτική ορατότητα, καθώς και η πλήρης συμμετοχή στις βραχυπρόθεσμες αγορές. Η διαβούλευση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αναδεικνύει ένα φάσμα δυνητικών εργαλείων, όπως η θέσπιση μηχανισμών ισχύος με κατάλληλη παραμετροποίηση για τις καθαρές τεχνολογίες, η δυνατότητα συμμετοχής της αποθήκευσης σε όλο το φάσμα των αγορών, οι κρατικές εγγυήσεις για τα PPAs, η προσαρμογή των εγγυήσεων προέλευσης σε ωριαία βάση, η σύναψη συμβάσεων διαφορών με εγγύηση για το spread τιμών ή για τις τιμές CO2, καθώς και οι εστιασμένες δημοπρασίες με γεωγραφική αναφορά, ώστε να λαμβάνεται υπόψη το δίκτυο και οι τοπικές συνθήκες.
Μια σημαντική πρόκληση που θα αντιμετωπίσει η αποθήκευση, όπως και οι ΑΠΕ σε μεγαλύτερα επίπεδα διείσδυσης, είναι το γνωστό φαινόμενο του «κανιβαλισμού τιμών». Οι επενδύσεις που έπονται χρονικά, λειτουργούν, σε μεγαλύτερο βαθμό, με όρους αγοράς, ενώ ταυτόχρονα, αντιμετωπίζουν τη συμπίεση τιμών και διακυμάνσεων, που έχουν προκαλέσει οι επενδύσεις που υλοποιήθηκαν σε πρώτο στάδιο, οι οποίες συνήθως, λαμβάνουν και υψηλότερες επιδοτήσεις. Πέρα από την προσαρμογή του ρυθμιστικού πλαισίου και τα χρηματοδοτικά εργαλεία, η ανάπτυξη και ψηφιοποίηση των δικτύων είναι φυσικά ο καταλύτης, όχι μόνο για τις υποδομές αποθήκευσης, αλλά και για την πράσινη μετάβαση συνολικά.
Η επικείμενη αναθεώρηση του σχεδιασμού των αγορών ηλεκτρικής ενέργειας οφείλει να αποτελέσει αφετηρία για την ανάπτυξη της αποθήκευσης στην Ευρώπη. Αν ακολουθηθεί η ίδια, αόριστη προσέγγιση που αποτυπώθηκε στο Βιομηχανικό Σχέδιο της Πράσινης Συμφωνίας, τότε θα πρόκειται για μια χαμένη ευκαιρία, ενδεχομένως με μη αναστρέψιμες συνέπειες. Θα είναι σαν να επιδιώκουμε να επιλύσουμε μια τρισδιάσταση πρόκληση, που παραπέμπει σε πολυπλοκότητα στον κύβο του Ρούμπικ, το σύνθετο τρίπτυχο «βιώσιμη ανάπτυξη, ενεργειακή ασφάλεια, προσιτές τιμές», αλλά θα διαπιστώσουμε ότι «ο κύβος ερρίφθη».
* Η Νεκταρία Καρακατσάνη είναι μαθηματικός, με εξειδίκευση στα οικονομικά της ενέργειας. Το κείμενο εκφράζει προσωπικές σκέψεις.
της Νεκταρίας Καρακατσάνη
energypress.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου