Πέρασε τη… βάση αλλά χρειάζεται προσαρμογές αλά Ιταλικά ο Μηχανισμός των ΑΔΙ – Αγώνας δρόμου για γρήγορη κοινοποίηση

Θοδωρής Παναγούλης

Σειρά παρατηρήσεων από τα αρμόδια κοινοτικά στελέχη δέχτηκε, σύμφωνα με πληροφορίες του energypress, το ελληνικό σχέδιο για το Μόνιμο Μηχανισμό Επάρκειας Ισχύος που έχει προκοινοποιήσει το ΥΠΕΝ και το οποίο αποτέλεσε αντικείμενο δια ζώσης συνάντησης στις Βρυξέλλες την προηγούμενη εβδομάδα.

Παρόλα αυτά, το ενθαρρυντικό είναι ότι η Κομισιόν αναγνωρίζει ότι ο πυρήνας του Σχεδίου είναι συμβατός με τις κοινοτικές κατευθύνσεις και συνεπώς οι διευκρινήσεις και οι αλλαγές που ζητήθηκαν θεωρούνται «διαχειρίσιμες».

Το ελληνικό σχέδιο «πατάει» πάνω στο ήδη εγκεκριμένο Ιταλικό μοντέλο και είναι χαρακτηριστικό ότι οι προσαρμογές που ζητήθηκαν είναι και αυτές προς την κατεύθυνση μεγαλύτερης ομοιότητας προς το σύστημα ΑΔΙ των Ιταλών.

Σύμφωνα με πληροφορίες οι προσαρμογές αφορούν μεταξύ άλλων τα μέγιστα ποσά αποζημίωσης που έχουν προβλεφθεί ανά τεχνολογία και τη μεθοδολογία των δημοπρασιών, καθώς και τον τρόπο συμμετοχής της διαχείρισης ζήτησης στο μηχανισμό, θέμα που ενδιαφέρει την ενεργοβόρο βιομηχανία.

Το καυτό ζήτημα που πρέπει να λύσει τώρα η κυβέρνηση είναι η ταχεία τροποποίηση του Σχεδίου με βάση τις παρατηρήσεις των Βρυξελλών, ώστε να κοινοποιηθεί το ταχύτερο το τελικό μοντέλο, πολλώ μάλλον όταν από τις ρυθμίσεις για τα ΑΔΙ εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό η επιτυχία του διαγωνισμού για την αποεπένδυση των λιγνιτών της ΔΕΗ.

Εκτιμήσεις αξιόπιστων παραγόντων που έχουν γνώση των δεδομένων, δεν «βλέπουν» κοινοποίηση του μηχανισμού νωρίτερα από το πρώτο δίμηνο του καινούργιου χρόνου. Με βάση, δε, την ευρωπαϊκή εμπειρία, από την κοινοποίηση του τελικού σχεδίου (συμφωνημένου προφανώς με την Κομισιόν) θα απαιτηθούν επιπλέον δύο με τρείς μήνες για να υπάρξει έγκριση από τις Βρυξέλλες.

Ο μόνιμος Μηχανισμός των ΑΔΙ ενδιαφέρει βεβαίως κατά κύριο λόγο τους ιδιώτες θερμικούς ηλεκτροπαραγωγούς και τη ΔΕΗ, καθώς διαμορφώνει σε σημαντικό βαθμό το περιβάλλον μέσα στο οποίο θα κληθούν να δουλέψουν την επόμενη δεκαετία. Ενδιαφέρει όμως, όπως προαναφέρθηκε και τους παίχτες που έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον για τις μονάδες της Μεγαλόπολης και της Μελίτης.

Τούτων δοθέντων, ένα από τα σοβαρά ερωτήματα είναι αν είναι επαρκή τα δεδομένα που έχουν στη διάθεσή τους οι υποψήφιοι επενδυτές για να αποφασίσουν το τίμημα που θα προσφέρουν, κυρίως, δε, το αν θα προσέλθουν για να καταθέσουν προσφορές.

Η αβεβαιότητα άλλωστε σχετικά με την έγκριση του Μόνιμου Μηχανισμού Επάρκειας Ισχύος ήταν ο βασικός παράγοντας για να αναβληθεί εκ νέου, για ένα μήνα, η κατάθεση δεσμευτικών προσφορών από τους ενδιαφερόμενους ομίλους, ενώ πυκνώνουν οι πληροφορίες ότι είναι πιθανόν να ζητηθεί και νέα παράταση.

Αξίζει πάντως να αναφερθεί ότι ακόμα και αν εγκριθεί στη φάση αυτή ο Μόνιμος Μηχανισμός, κρίσιμο ζήτημα αποτελεί το ποιες αλλαγές θα απαιτηθεί να γίνουν επί του εγκεκριμένου Μηχανισμού όταν θα οριστικοποιηθεί η πολιτική της Ε.Ε. όσον αφορά τα περιβαλλοντικά όρια που πρέπει να τηρούν οι μονάδες για να δικαιούνται συμμετοχή στα ΑΔΙ.

Αν και το προτεινόμενο όριο στις εκπομπές άνθρακα (550g/KWh) έχει συναντήσει σημαντικές αντιδράσεις από μια σειρά χώρες, (μεταξύ των οποίων η Πολωνία και η χώρα μας), εν τέλει έχει διατηρηθεί στις τροπολογίες που εγκρίθηκαν τόσο από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο όσο και από το Συμβούλιο της ΕΕ.

(βλέπε εδώ και εδώ σχετικά με την ευρωπαϊκή πολιτική στο θέμα αυτό).

Τι προβλέπει το προσχέδιο

Σύμφωνα με όσα έχουν γίνει γνωστά, ο Μηχανισμός που είχε προκοινοποιηθεί (και επί του οποίου γίνεται η συζήτηση της ελληνικής πλευράς με την Κομισιόν) είναι τεχνολογικά ουδέτερος και βασίζεται σε διαγωνισμούς δημοπράτησης “δικαιωμάτων αξιοπιστίας” (reliability options) σε όλες τις υφιστάμενες μονάδες, συμπεριλαμβανόμενων και των λιγνιτικών, καθώς και στη διαχείριση ζήτησης. 

Για τις υφιστάμενες μονάδες η αποζημίωση στο μηχανισμό προβλεπόταν από 30.000 - 40.000 €/MW για 1 χρόνο ενώ για τις νέες μονάδες υπήρχε η δυνατότητα να λάβουν αποζημίωση από 45.000-65.000 €/MW ανάλογα με την τεχνολογία, για 5 έως 7 έτη. Προβλεπόταν επίσης διαφορετική αντιμετώπιση των υφιστάμενων μονάδων που θα προβούν σε επενδύσεις αναβάθμισης. 

Ο μηχανισμός θα ισχύσει για 10 έτη τουλάχιστον.