Πλωτά φωτοβολταϊκά και αιολικά από τη ΔΕΗ. Για τα αναπτυξιακά σχέδια και τους στόχους της ΔΕΗΑΝΑΝ μιλάει στην «Κ» ο επικεφαλής της, Κωνσταντίνος Μαύρος

Το φιλόδοξο σχέδιο της ΔΕΗ για την ανάπτυξη ισχύος 9,1 GW στο τέλος του 2026 περνάει μέσα από τον εταιρικό πράσινο βραχίονα, την 100% θυγατρική της «ΔΕΗ Ανανενώσιμες». Πρόκειται για την εταιρική μετεξέλιξη της αντίστοιχης διεύθυνσης της ΔΕΗ, η οποία δραστηριοποιήθηκε πρωτοποριακά τις δεκαετίες του ’80 και του ’90 στην αιολική και ηλιακή ενέργεια και κατασκεύασε στην Ικαρία το

δεύτερο υβριδικό πάρκο της Ευρώπης.

Σήμερα, και αφού για πολλά χρόνια παρέμεινε ο ουραγός της αγοράς, με επικεφαλής από τον Σεπτέμβριο του 2019 τον κ. Κωνσταντίνο Μαύρο, με σημαντική εμπειρία διεθνώς, στον κλάδο της ενέργειας και των υποδομών και στον ευρύτερο κλάδο της τεχνολογίας,  η ΔΕΗΑΝΑΝ έχει τοποθετηθεί δυναμικά στον χάρτη των ΑΠΕ και φιλοδοξεί να οδηγήσει τον ενεργειακό μετασχηματισμό στη χώρα, επενδύοντας σε καινοτόμα έργα, όπως πλωτά φωτοβολταϊκά έργα σε λίμνες, υπεράκτια αιολικά, αποθήκευση και πράσινο υδρογόνο. Ο κ. Μαύρος στην πρώτη από την ανάληψη της θητείας του συνέντευξή του στην «Κ» μιλάει για το μέχρι τώρα έργο της ΔΕΗΑΝΑΝ, τους μεσοπρόθεσμους στόχους της εταιρείας και τη συμβολή της στο νέο αναπτυξιακό μοντέλο των λιγνιτικών περιοχών, τη συνεργασία με τη γερμανική RWE αλλά και τις συνεργασίες που θα έρθουν μέσα στο πρώτο εξάμηνο του ’22 στη Βουλγαρία και στη Ρουμανία. «Η εταιρεία επιδιώκει τη διαμόρφωση ισχυρών συνεργασιών με διακεκριμένους ενεργειακούς ομίλους ώστε να επιδείξει εξωστρέφεια που τελικώς αυξάνει το χαρτοφυλάκιό της και πολλαπλασιάζει την προστιθέμενη αξία του ομίλου», τονίζει προαναγγέλλοντας μια νέα συνεργασία με εξειδικευμένη διεθνή εταιρεία στον κλάδο των υπεράκτιων αιολικών πάρκων εντός του επόμενου εξαμήνου.  

– Πώς επηρεάζουν η ενεργειακή κρίση και οι υψηλές τιμές κρίσιμων υλικών για την ανάπτυξη των ΑΠΕ, την ενεργειακή μετάβαση;

– Οι τελευταίες ενεργειακές εξελίξεις χαρακτηρίζονται συχνά ως φαινόμενο μαύρου κύκνου (black swan event), κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου στους φορείς λήψης αποφάσεων, στις επιχειρήσεις και στους πολίτες για επαγρύπνηση και βιώσιμη δράση. Τα γεγονότα αυτά καθιστούν την ταχεία ανάπτυξη των ΑΠΕ πιο επιβεβλημένη από ποτέ. Κι αυτό διότι οι μονάδες ΑΠΕ αποτελούν την κύρια λύση στο πρόβλημα των μεταβαλλόμενων τιμών και της αβεβαιότητας ενεργειακού εφοδιασμού, που θέτει σε κίνδυνο τα ενεργειακά συστήματα και σε κρίση τις οικονομίες σε παγκόσμιο επίπεδο. Στο δίλημμα μεταβλητότητα τιμών (ορυκτά καύσιμα) έναντι μεταβλητότητας παραγωγής (ΑΠΕ), η επιστήμη έχει δώσει τις απαντήσεις και συνεχίζει να παρέχει απτές εφαρμογές και λύσεις (αποθήκευση ενέργειας σε όλες τις μορφές, ενίσχυση υποδομών, ψηφιοποίηση) που καθιστούν τις ΑΠΕ  μια ασφαλή και κύρια μορφή ενέργειας. Αναφορικά με τα αυξημένα κόστη εξοπλισμού, δεδομένων των υψηλών τιμών χονδρεμπορικής, τα έργα ΑΠΕ καθίστανται απαραίτητα, καθώς οδηγούν σε πτώση των τιμών. Επίσης, οι τιμές των υλικών προβλέπεται να παρουσιάσουν κάμψη εντός του επόμενου έτους. Επομένως, πέραν κάποιων καθυστερήσεων στην εφοδιαστική αλυσίδα η ενεργειακή μετάβαση πρέπει και θα προχωρήσει ταχύτατα.

– Σύντομα, η ΔΕΗ θα είναι περισσότερο και κυρίως παραγωγός ΑΠΕ. Η σημερινή δομή του ομίλου χρειάζεται προσαρμογή σ’ αυτή τη νέα πραγματικότητα;

– Ηδη σε επίπεδο ομίλου εφαρμόζεται μεικτή οργάνωση (matrix) ώστε να υπάρχει στρατηγική ευθυγράμμιση για την επίτευξη των στόχων μας. Το σχήμα αυτό παραπέμπει σε διασταυρούμενη διάταξη των δομών με αποτέλεσμα η ΔΕΗ Ανανεώσιμες να υποστηρίζεται αποτελεσματικά από τον όμιλο. Αυτό μας επιτρέπει να αξιοποιούμε όλες τις ομάδες και τη σημαντική εμπειρία των στελεχών της επιχείρησης.

– Το μοντέλο ανάπτυξης της ΔΕΗ Ανανεώσιμες είναι κυρίως ad hoc συνεργασίες με άλλους επενδυτές σε έργα που θα τα αναπτύσσει μόνη της, ή μια ευρύτερη στρατηγική συνεργασία με άλλο ενεργειακό όμιλο, όπως με την RWE;

Με την RWE θα υλοποιήσουμε έργα συνολικής ισχύος μέχρι 2 GW.

– Το μοντέλο ανάπτυξης του ομίλου και κατ’ επέκταση της ΔΕΗ Ανανεώσιμες χαρακτηρίζεται από πολυδιάστατη δράση, καινοτομία και κυρίως διαφάνεια. Εδράζοντας την ανάπτυξή μας σε οργανική ωρίμανση και κατασκευή έργων (χαρακτηριστικό παράδειγμα το ευρύ χαρτοφυλάκιο έργων στα λιγνιτικά πεδία), η εταιρεία επιδιώκει τη διαμόρφωση ισχυρών συνεργασιών με διακεκριμένους ενεργειακούς ομίλους ώστε να επιδείξει εξωστρέφεια που τελικώς αυξάνει το χαρτοφυλάκιό της και πολλαπλασιάζει την προστιθέμενη αξία του ομίλου. Ο εξωστρεφής μας χαρακτήρας επιβεβαιώνεται από τη σύναψη μνημονίων κατανόησης και συνεργασίας με σημαντικές ενεργειακές εταιρείες για την από κοινού ανάπτυξη έργων, ενώ πρόσφατα οριστικοποιήθηκε η συνεργασία με την RWE Renewables για τη δημιουργία κοινής επιχείρησης μέσω της οποίας θα υλοποιήσουμε έργα συνολικής ισχύος μέχρι 2 GW. Οι εν λόγω επενδύσεις ανέρχονται σε επίπεδα άνω του 1 δισ. ευρώ και αναμένεται να ενισχύσουν σημαντικά την απασχόληση στην περιοχή μέσα από τη δημιουργία 1.000 θέσεων εργασίας κατά τη φάση της κατασκευής των έργων.

– Πότε θα συσταθεί η κοινή εταιρεία με την RWE και πότε θα ξεκινήσουν να κατασκευάζονται τα πρώτα κοινά έργα ΑΠΕ;

– Εντός 60 ημερών θα έχουμε ιδρύσει την κοινοπραξία μέσω της οποίας θα υλοποιήσουμε έργα ΑΠΕ στην Ελλάδα. Η ΔΕΗ Ανανεώσιμες συνεισφέρει έργα συνολικής ισχύος 1 GW, τα οποία βρίσκονται στην περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας, ενώ η RWE εξασφάλισε μια σειρά έργων παρόμοιου μεγέθους με σκοπό την ένταξή τους στην κοινοπραξία εντός του 2022. Τα εν λόγω έργα βρίσκονται σε διάφορα στάδια ανάπτυξης: τα πιο ώριμα έργα αναμένεται να ξεκινήσουν να λειτουργούν το 2023 και εκτιμάμε ότι οι εργασίες για το σύνολο του χαρτοφυλακίου θα ολοκληρωθούν μέχρι το 2025.

– Είχατε προαναγγείλει με δηλώσεις σας ότι βρίσκεστε σε αναζήτηση εταίρου για την ανάπτυξη υπεράκτιων αιολικών πάρκων. Είστε κοντά σε κάποια συμφωνία;

– Τα υπεράκτια αιολικά πάρκα είναι έργα μεγάλης κλίμακας που απαιτούν ειδική τεχνογνωσία και εκτεταμένες επενδύσεις. Διεθνώς, τέτοιες επενδύσεις γίνονται από συνεργατικά σχήματα και ως εκ τούτου είμαστε σε συζητήσεις με δυνητικούς συνεταίρους σε παγκόσμια κλίμακα. Βασικό κριτήριο είναι η συμπληρωματικότητα τόσο σε επίπεδο τεχνογνωσίας, όσο και η χρηματοοικονομική επάρκεια. Πιστεύουμε ότι θα οριστικοποιήσουμε το σχήμα μας εντός του επόμενου εξαμήνου.

– Πότε προσδιορίζετε την υπογραφή του πρώτου ενδο-ομιλικού διμερούς συμβολαίου; Πόσο κοντά είστε για διμερή συμβόλαια με τρίτους;

– Η εταιρεία καινοτομεί μέσα από τη σύναψη του πρώτου, σε επίπεδο ομίλου, διμερούς συμβολαίου αγοραπωλησίας ενέργειας (bilateral PPA) με τη μητρική, παραγόμενης από το υπό κατασκευήν φωτοβολταϊκό πάρκο, ισχύος 50 MW, στη Μεγαλόπολη, με το χρηματοοικονομικό κλείσιμο (financial close) να τοποθετείται χρονικά στις αρχές του 2022. Στις επόμενες κινήσεις περιλαμβάνεται η διερεύνηση των δυνατοτήτων σύναψης διμερών συμβολαίων πώλησης ενέργειας και με τρίτους (βιομηχανίες, μεγάλοι καταναλωτές, τοπική αυτοδιοίκηση κ.τ.λ.) πάντα σε συνεργασία με τη μητρική ΔΕΗ.

Νέες επενδύσεις στη Δυτ. Μακεδονία σε απορρίμματα και βιομάζα

– Εξοδος στις αγορές των Βαλκανίων. Υπάρχουν ώριμα επενδυτικά σχέδια και σε ποιες χώρες; 

– Οι νέοι στόχοι διείσδυσης των ΑΠΕ στις αγορές των Βαλκανίων με ορίζοντα το 2030 και η διάθεση κονδυλίων για χρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας έρχονται να δώσουν νέα πνοή στις επενδύσεις. Η μεγάλη διαφορά σε σχέση με το παρελθόν είναι ότι οι επενδυτές καλούνται να αναπτύξουν τα έργα χωρίς να βασίζονται σε επιδοτούμενες ταρίφες, αλλά να μπορούν μέσω συμβολαίων PPA με τους παρόχους ηλεκτρικής ενέργειας πρωτίστως και με τους ενεργοβόρους καταναλωτές δευτερευόντως να εξασφαλίζουν την οικονομικότητά τους. Ενδεικτικά, η ενεργειακή στρατηγική της Ρουμανίας στοχεύει στην περαιτέρω αύξηση των ΑΠΕ κατά περίπου 7 GW ώς το 2030, εκ των οποίων τα Φ/Β και αιολικά έργα αναμένεται να συνδράμουν με 3,6 και 2,3 GW, αντίστοιχα. Η Βουλγαρία στοχεύει να τριπλασιάσει την εγκατεστημένη ισχύ των Φ/Β προσθέτοντας τουλάχιστον 2,2 GW μέχρι το 2030, ενώ όσον αφορά τα αιολικά έμφαση θα δοθεί στην ανάπτυξη υπεράκτιων αιολικών στοχεύοντας στην εγκατάσταση 4,5 GW έως το 2050. Επιπλέον, αυτή τη στιγμή παρατηρείται ενδιαφέρον και στις δύο χώρες στην εξαγορά έργων εν λειτουργία από το πρώτο κύμα επενδύσεων, τα οποία ακόμα επωφελούνται από τις αρχικές δράσεις στήριξης. Επί του παρόντος, μελετούμε τις αγορές αυτές επιδιώκοντας την είσοδό μας εντός του 2022.  
 
– Η ΔΕΗ Ανανεώσιμες έχει ανεβάσει ταχύτητες την τελευταία διετία, περιορίζοντας τον χρόνο ανάθεσης των έργων σε ασυνήθιστα για την εταιρεία επίπεδα. Ηταν ο κυβερνητικός σχεδιασμός για την απολιγνιτοποίηση που έδωσε αυτή την ώθηση;

– Πράγματι, έχουμε καταφέρει να βελτιστοποιήσουμε τους χρόνους αδειοδότησης και των διαγωνιστικών μας διαδικασιών. Ενδεικτικά αναφέρω ότι πλέον έχουμε πρακτικά εξασφαλισμένη αδειοδότηση για έργα 3 GW, ενώ διευρύνουμε συνεχώς το χαρτοφυλάκιο των έργων μας. Μάλιστα, πρόσφατα μεγαλώσαμε περαιτέρω το χαρτοφυλάκιο έργων αποθήκευσης που φθάνει πλέον τα 1.050 MW. Ο φιλόδοξος στόχος για πλήρη απολιγνιτοποίηση της χώρας μέχρι το 2028, που ανακοινώθηκε πριν από δύο χρόνια από την κυβέρνηση και ενσωματώθηκε στον υπό διαβούλευση πρώτο εθνικό κλιματικό νόμο, συνιστά απόφαση-ορόσημο για την επίτευξη των στόχων βιώσιμης ενέργειας μέχρι το 2030 και την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας μέχρι το 2050. Το πλάνο της πολιτείας τοποθετεί τις ΑΠΕ στην καρδιά του σχεδιασμού δίκαιης μετάβασης και σε συνδυασμό με τις γενικότερα ευνοϊκές συνθήκες επενδυτικής σταθερότητας της χώρας, η στόχευση είναι για έναν ταχύ μεν αλλά δίκαιο μετασχηματισμό της ενεργειακής αγοράς. Ο όμιλος έχει κεντρικό και σημαίνοντα ρόλο σε αυτή τη μετάβαση και η ΔΕΗ Ανανεώσιμες δεν θα μπορούσε παρά να εφαρμόσει αλλά και να επιταχύνει περαιτέρω την εφαρμογή αυτού του πλάνου. Η εταιρεία είναι στελεχωμένη με νέους ανθρώπους, έχει κάνει σοβαρές προσπάθειες στη μείωση της γραφειοκρατίας και κυρίως έχει τις κεραίες της στραμμένες προς την αγορά, πράγμα που ως συνέπεια έχει και τη μετρούμενη πλέον ταχεία ανταπόκρισή της σε όλες τις πτυχές της εφαρμογής του επενδυτικού σχεδίου.
 
– Υπάρχει ο κίνδυνος κάποια από τα έργα ΑΠΕ που περιλαμβάνει το χαρτοφυλάκιο της εταιρείας να μπλοκάρουν εξαιτίας αντιδράσεων που εκδηλώνονται όχι μόνο από κατοίκους αλλά και από την Τοπική Αυτοδιοίκηση και την Περιφέρεια;

– Ο στόχος της εταιρείας είναι η ανάπτυξη σημαντικών έργων ΑΠΕ έχοντας στο επίκεντρο τον ανθρώπινο παράγοντα και πρωταγωνιστές τις ίδιες τις τοπικές κοινωνίες. Η ενίσχυση της απασχόλησης του ανθρώπινου δυναμικού στις περιοχές ανάπτυξης των έργων ΑΠΕ, τόσο κατά τη φάση της κατασκευής όσο και της λειτουργίας τους, σε συνδυασμό με τα ανταποδοτικά οφέλη που απορρέουν προς τους ΟΤΑ αναμένεται να ενισχύσουν την κοινωνική αποδοχή των έργων. Η ΔΕΗ ήταν και θα συνεχίσει να είναι παρούσα σε ένα ευρύ γεωγραφικό φάσμα της χώρας, στηρίζοντας έμπρακτα τις τοπικές κοινωνίες. Αυτό είναι κάτι που ο κόσμος ξέρει καλά και επιπλέον αναγνωρίζει τον εθνικής σημασίας ρόλο που καλείται σήμερα να διαδραματίσει ο όμιλος. Υπό αυτό το πρίσμα αναπτύσσεται ένας παράλληλος σχεδιασμός «stake holder engagement», ο οποίος γίνεται έμπρακτα εμφανής μέσω της ειδικής βαρύτητας που δίνει η διοίκηση του ομίλου στη σύγχρονη εταιρική μας διακυβέρνηση. H ΔΕΗ δεν φεύγει από τη Δ. Μακεδονία, απλά αλλάζει το προφίλ των επενδύσεων με έμφαση στα φωτοβολταϊκά, τη διαχείριση απορριμμάτων και τη βιομάζα. Επίσης, η ΔΕΗ βοηθάει στην αλλαγή των δεξιοτήτων των εργαζομένων και επενδύει στην επανεκπαίδευσή τους. Το κράτος από την πλευρά του αυξάνει τις επενδύσεις με τους πόρους του ταμείου μετάβασης, ενισχύοντας σημαντικά την όλη προσπάθεια. Πλέον υπάρχει ένα αναλυτικό σχέδιο και ο κόσμος συμβάλλει με ποικίλους τρόπους. Θυμίζω ότι στα φωτοβολταϊκά το 5% των επενδύσεων θα γίνει από τους πολίτες της περιοχής. Υπάρχει μια θετική οπτική ότι θα βελτιωθεί η ανάπτυξη.

Εμφαση σε έρευνα και καινοτομία

– Η ΔΕΗ Ανανεώσιμες δηλώνει συστηματικά παρούσα στην έρευνα και στην καινοτομία. Εχετε συγκεκριμένες δράσεις τόσο σε επιχειρηματικό, όσο και σε ερευνητικό επίπεδο;

– Η εταιρεία επενδύει στην ωρίμανση καινοτόμων έργων. Ενδεικτικά να αναφέρω τα πλωτά φωτοβολταϊκά έργα σε λίμνες, τα παράκτια αιολικά, την αποθήκευση ενέργειας και το πράσινο υδρογόνο. Η εταιρεία συμμετέχει σε μια σειρά από ερευνητικά, ευρωπαϊκά έργα. Εργα που φέρνουν την επιστημονική κοινότητα δίπλα στην επιχειρηματικότητα, που θα δώσουν λύσεις για τη βέλτιστη αξιοποίηση των ανανεώσιμων πηγών. Το ευρωπαϊκό έργο Georisk αναπτύσσει χρηματοδοτικά εργαλεία για την ανάπτυξη έργων γεωθερμίας, ενώ το Insulae βελτιστοποιεί την αξιοποίηση των ΑΠΕ σε νησιωτικές περιοχές σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Ταυτόχρονα, αξιοποιούμε τη χρήση δορυφορικών δεδομένων για την πρόβλεψη της ηλιακής ακτινοβολίας, συνεπώς και της παραγωγής ενέργειας, μέσω του προγράμματος Copernicus. Δημιουργούμε νέες τεχνολογικά λύσεις για την αξιοποίηση του διοξειδίου του άνθρακα από ρυπογόνες βιομηχανίες για την παραγωγή ενέργειας μέσω του CO2 to CH4. Ποικίλες δράσεις, ποικίλες τεχνολογίες που θα αξιοποιηθούν για να κάνουμε πράξη την πράσινη επιχειρηματικότητα, στη νέα πράσινη κοινωνία, με βάση τις αρχές τις αειφορίας και τις σύγχρονες κοινωνικές ανάγκες και προκλήσεις.

 

Χρύσα Λιάγγου 

www.kathimerini.gr