Πρόταση σύστασης ενιαίου λογαριασμού ασφαλισμένων

 

του Νίκου Δομένικου,  οικονομολόγου τ. Προέδρου ΤΑΥTΕΚΩ

Ο ΛΠΧ (Λογαριασμός Παροχών σε Χρήμα)  δημιουργήθηκε στην αρχή του 2013. Με τον ν. 4075/12, μεταξύ άλλων, ο Κλάδος Υγείας των Τομέων του ΤΑΥΤΕΚΩ διαχωρίστηκε σε ΠΑΡΟΧΕΣ ΣΕ ΕΙΔΟΣ και σε ΠΑΡΟΧΕΣ ΣΕ ΧΡΗΜΑ.

Την διαχείριση των ΠΑΡΟΧΩΝ ΣΕ ΕΙΔΟΣ ανέλαβε ο ΕΟΠΥΥ και πήρε και όλη την κινητή και ακίνητη περιουσία που είχε δημιουργηθεί μέχρι τότε από τις εισφορές εργαζομένων και

εργοδοτών.

Την δε διαχείριση των ΠΑΡΟΧΩΝ ΣΕ ΧΡΗΜΑ ανέλαβε το ΤΑΥΤΕΚΩ, χωρίς καμία περιουσιακή υποδομή, στις αρχές του 2013, αφού όποια περιουσία είχε σωρευτεί μέχρι τότε παραχωρήθηκε στον ΕΟΠΥΥ.

Σήμερα πλέον, με δεδομένες τις συγχωνεύσεις των Ασφαλιστικών Ταμείων στον ΕΦΚΑ εντός του 2016, σύμφωνα με τον πρόσφατο νόμο που ψηφίστηκε στην Βουλή. Προκειμένου να μην χαθεί το σημαντικό κεφάλαιο που ήδη έχει συγκεντρωθεί στον ΛΠΧ (Λογαριασμός Παροχών σε Χρήμα) /ΤΑΥΤΕΚΩ από τις εισφορές Εργοδοτών και Ασφαλισμένων και για να διασφαλιστούν οι ασφαλιστικές παροχές του ΛΠΧ που είναι ανταποδοτικές με προοπτική αναβάθμισής τους, κατατέθηκε πρόταση με συγκεκριμένη νομοθετική ρύθμιση για την δημιουργία ΝΠΙΔ από τους Φορείς που συμμετέχουν στο ΛΠΧ/ΤΑΥΤΕΚΩ με σκοπό την αυτόνομη ιδιωτική διαχείριση των πόρων του.

Η συγκεκριμένη πρόταση είναι σύμφωνη με την ευρωπαϊκή κοινοτική νομοθεσία και τον Ν. 3029/2002 που δίνει την δυνατότητα σύστασης επαγγελματικών Ταμείων.

Την πρόταση αποδέχτηκαν ομόφωνα, συνυπέγραψαν και απέστειλαν ως αίτημα στον Υπουργό Εργασίας κ. Γ. Κατρούγκαλο στις 25-Απριλίου 2016 όλοι οι επικεφαλής των κύριων Ομοσπονδιών Εργαζομένων (ΟΤΟΕ, ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ, ΟΜΕ-ΟΤΕ) και Συνταξιούχων, των Φορέων που συνεισφέρουν στο ΛΠΧ/ΤΑΥΤΕΚΩ.

Τονίζεται πως ο ΛΠΧ από μηδενική βάση το 2013, χωρίς κανένα κρατικό πόρο, κατά την διάρκεια του απερχόμενου ΔΣ που είχα την τιμή να Προεδρεύω, από τις εισφορές Εργοδοτών και Ασφαλισμένων έγινε πλεονασματικός και σχημάτισε μέχρι το 2015 απόθεμα ύψους 65 εκατ. €, το οποίο αναμένεται στο τέλος του 2016 να ανέλθει στο ύψος των 91 εκατ. €.
Κατόπιν της θετικής πρώτης τριετούς εφαρμογής του ΛΠΧ και δεδομένου ότι πρόκειται για σαφώς πλεονασματικό λογαριασμό που δεν προκαλεί κανένα Δημοσιονομικό κόστος, ο οποίος συνεχώς θα αυξάνει, ceteris paribus, θα είναι εφικτή ακόμα και η βελτίωση της ανταποδοτικής παροχής στους ασφαλισμένους.

Προφανώς, θα μπορούσε να γίνει σύγχρονη αναδόμηση των παροχών αλληλεγγύης υπέρ των ασφαλισμένων ώστε να καλύπτει όσο το δυνατό καλύτερα περισσότερες ανάγκες.

Υπολογίζεται πως το εγχείρημα μπορεί να λειτουργεί με αυτοχρηματοδότηση όλων των λειτουργικών εξόδων, με ένα συγκεκριμένο αριθμό εργαζομένων και ολιγομελές ΔΣ στο οποίο θα πρέπει συμμετέχουν εκπρόσωποι των κύριων εργοδοτικών Φορέων, καθώς και το Πανεπιστήμιο, προκειμένου να παρέχει την σύγχρονη - επιστημονική αντίληψη στην τρέχουσα πραγματικότητα των ασφαλίσεων.

Το 95% των εισφορών στον ΛΠΧ καταβάλλεται από τις Τράπεζες Πειραιώς, Alpha, Eurobang, την ΔΕΗ και τον ΟΤΕ. Οι δε Εργοδότες καταβάλλουν 2πλασιες εισφορές των Εργαζόμενων κάθε μήνα. Τα ποσοστά κυμαίνονται από 1,20% έως 2,80% επί του μισθού και ανάλογα με τον Φορέα. Τα μεγαλύτερα ποσά καταβάλλονται κάθε μήνα από τις Τράπεζες.

Επισημαίνεται πως το μεταβατικό στάδιο για την εφαρμογή του ΕΦΚΑ έχει οριστεί εντός του 2016 και επομένως τα χρονικά περιθώρια δημιουργίας ΝΠΙΔ είναι περιορισμένα. Εάν δε ο ΕΦΚΑ απορροφήσει τον ΛΠΧ/ΤΑΥΤΕΚΩ, εκτιμάται ότι θα εξανεμιστεί κάθε δυνατότητα σύστασης ΝΠΙΔ.

Συνοπτικά για την δημιουργία ΝΠΙΔ εκτιμάται πως απαιτούνται οι ακόλουθες εργασίες:
1. Συγκρότηση ομάδας εργασίας από εκπροσώπους Φορέων. 2. Ορισμός συντονιστή εργασιών. 3. Συνδρομή Πανεπιστημιακού Στελέχους οικονομικής τεχνογνωσίας, προκειμένου να γίνουν τα ακόλουθα: Σύνταξη τεκμηριωμένης πρότασης προς την Κυβερνητική ηγεσία. Ακριβής εντοπισμός του αποθεματικού που θα αποτελέσει ιδρυτικό κεφάλαιο του ΝΠΙΔ. Σύνταξη Καταστατικού ΝΠΙΔ. Σύνταξη Αναλογιστικής Μελέτης. (Εδώ πρέπει να αναφερθεί πως κατά το τελευταίο διάστημα της θητείας μου στο ΤΑΥΤΕΚΩ, το ΔΣ αποφάσισε ειδικά για τον ΛΠΧ, την ανάθεση σύνταξης Αναλογιστικής Μελέτης σε ιδιωτικό Οικονομικό Γραφείο, του οποίου η αμοιβή θα καταβληθεί από το ΤΑΥΤΕΚΩ και εξ όσων γνωρίζω η σχετική διαδικασία βρίσκεται σε εξέλιξη). Σκιαγράφηση οργανογράμματος, περιγραφή στελέχωσης, εξεύρεση έδρας, προεργασία ενιαιοποίησης των εισφορών και αναβάθμιση των παροχών. Η χρονική διάρκεια των εργασιών της ομάδας εργασίας θα λήξει αμέσως μετά τον ορισμό νέου ΔΣ/ΝΠΙΔ από τους κύριους Φορείς.

Τέλος αξίζει να σημειωθεί πως για τα παραπάνω, εκτός της Πολιτικής ηγεσίας που ενημέρωσαν οι ίδιοι οι εκπρόσωποι των Ομοσπονδιών, ενημέρωσα με σχετικές επιστολές τον Μάιο 2016 τους επικεφαλής εργοδότες των βασικών επιχειρηματικών Φορέων που εισφέρουν στον ΛΠΧ του ΤΑΥΤΕΚΩ. Ήτοι τον Δ/ντα Σύμβουλο της Eurobank, τον Πρόεδρο της Τράπεζας Πειραιώς, τον Πρόεδρο της Alpha Bank, τον Πρόεδρο της ΔΕΗ και τον Πρόεδρος του ομίλου ΟΤΕ.

Ακολουθεί αυτούσια η πρόταση που οι επικεφαλής των κύριων Ομοσπονδιών Εργαζομένων (ΟΤΟΕ, ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ, ΟΜΕ-ΟΤΕ) και Συνταξιούχων, των Φορέων που συνεισφέρουν στο ΛΠΧ/ΤΑΥΤΕΚΩ, συνυπέγραψαν και απέστειλαν ως αίτημα στον Υπουργό Εργασίας κ. Γ. Κατρούγκαλο στις 25-Απριλίου 2016.

Λογαριασμός Παροχών σε Χρήμα (ΛΠΧ).

Εν όψη της αναδιάρθρωσης του ασφαλιστικού συστήματος και τον νέο Εθνικό Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ), στα πλαίσια της σχετικής διαβούλευσης, εκφράζω την ακόλουθη σκέψη για τον ΛΠΧ του ΤΑΥΤΕΚΩ.

Ο ΛΠΧ του ΤΑΥΤΕΚΩ αφορά 300.000 ασφαλισμένους και λαμβάνει εισφορές από τους εργαζόμενους και τους εργοδότες των Φορέων του ΤΑΥΤΕΚΩ, ήτοι των Τραπεζών Πειραιώς, Alpha και Eurobank, του Ομίλου ΟΤΕ, του Ομίλου ΔΕΗ, της ΕΘΝΙΚΗΣ Ασφαλιστικής, ΟΣΕ, ΕΛΤΑ, ΗΣΑΠ και ΗΛΠΑΠ.
Η πλειοψηφία των εργαζομένων και συνεπώς των εισφορών προέρχεται από επιχειρήσεις που ανήκουν στον αμιγή ιδιωτικό χώρο.
Ο ΛΠΧ καλύπτει πλήρως τις ανάγκες των ασφαλισμένων όπως αυτές προκύπτουν από τα καταστατικά τους, οι οποίες δεν καλύπτονται από πουθενά αλλού και είναι πλεονασματικός.
Ξεκίνησε το 2013 από μηδενική βάση, δεδομένου ότι όλα τα αποθεματικά του ΤΑΥΤΕΚΩ μεταφέρθηκαν με νόμο στον ΕΟΠΥΥ, και σήμερα παρουσιάζει ένα σημαντικό απόθεμα.

ΠΡΟΤΑΣΗ
Προτείνεται ο ΛΠΧ να λειτουργήσει αυτοτελώς, ως ένας λογαριασμός αλληλεγγύης για τους ασφαλισμένους των προαναφερόμενων Φορέων του ΤΑΥΤΕΚΩ, με στόχο την καλύτερη ανταποδοτική παροχή, δεδομένου ότι πρόκειται για σαφώς πλεονασματικό λογαριασμό που δεν προκαλεί κανένα Δημοσιονομικό κόστος.

Στην βάση αυτή, θα μπορούσε να γίνει σύγχρονη αναδόμηση των παροχών αλληλεγγύης υπέρ των ασφαλισμένων που να καλύπτει όσο το δυνατό καλύτερα περισσότερες ανάγκες.

Υπολογίζεται πως το εγχείρημα μπορεί να λειτουργεί με αυτοχρηματοδότηση όλων των λειτουργικών εξόδων, με ένα συγκεκριμένο αριθμό εργαζομένων και ολιγομελές ΔΣ στο οποίο θα πρέπει συμμετέχουν εκπρόσωποι των κύριων εργοδοτικών Φορέων, καθώς και το Πανεπιστήμιο, προκειμένου να παρέχει την σύγχρονη - επιστημονική αντίληψη στην τρέχουσα πραγματικότητα των ασφαλίσεων.

ΑΝΤΙΘΕΤΑ εάν συμπεριληφθεί στον ΕΦΚΑ,
δεδομένης της σπουδαιότητας των συντάξεων, των επικουρικών συντάξεων και των εφάπαξ, εκτιμάται πως ο ΛΠΧ θα τεθεί, εκ των πραγμάτων, σε δεύτερη μοίρα και τα σοβαρά πλεονάσματά του θα χρησιμοποιηθούν για την κάλυψη των τριών παραπάνω αμέσων αναγκών του νέου ΕΦΚΑ.
Προφανώς κάτι τέτοιο θα χειροτερέψει τις μέχρι σήμερα παροχές του ΛΠΧ και θα μηδενίσει την υφιστάμενη δυνατότητα βελτίωσής των.
Προτεινόμενη νομοθετική ρύθμιση.
Μέχρι τις 31.12.2017 και μετά τη σύνταξη αναλογιστικής μελέτης που θα αποδεικνύει τη βιωσιμότητα τους Τομείς, Κλάδοι και Λογαριασμοί του ΤΑΥΤΕΚΩ που υπήχθησαν και προβλέπεται να υπαχθούν στον ΕΦΚΑ δύνανται με αποφάσεις των Διοικητικών Συμβουλίων των εργοδοτών να εξαιρούνται από την ένταξη στον ΕΦΚΑ μετατρεπόμενοι αυτοδίκαια σε νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου (ΝΠΙΔ) υποχρεωτικής ασφάλισης κατά τα οριζόμενα στα άρθρα 7 και 8 του ν. 3029/2002 (Α’ 160).
Με τη μετατροπή τους σε ΝΠΙΔ απαγορεύεται οποιαδήποτε χρηματοδότηση από τον Κρατικό Προϋπολογισμό.