Τα επόμενα 10 χρόνια θα πρέπει να γίνουν στην ελληνική αγορά ενέργειας, όσα δεν έγιναν όλη την τελευταία 30ετία. Κρατικά μονοπώλια θα ιδιωτικοποιηθούν. Έξυπνοι μετρητές ηλεκτρικής ενέργειας θα αντικαταστήσουν τους σημερινούς συμβατικούς, καθιερώνοντας πολλαπλές ζώνες τιμολόγησης στη διάρκεια του
24ωρου, που σήμερα περιορίζονται στο ημερήσιο και το νυχτερινό ρεύμα. Οπτικές ίνες πάνω στο εθνικό ηλεκτρικό δίκτυο μήκους 239.000 χλμ, και πομποδέκτες πάνω σε κολώνες, θα παντρεύουν τα δίκτυα 5G με τα καλώδια της ΔΕΗ, ανοίγοντας, το δρόμο στους παρόχους να προσφέρουν νέα σύνθετα πακέτα στον καταναλωτή του 2030.
Εκείνος θα πάψει να είναι μόνο πελάτης υπηρεσιών. Σταδιακά θα μετατραπεί σε παραγωγό ρεύματος, που έχοντας φορτίσει την νύχτα το ηλεκτρικό του αυτοκίνητο, θα μπορεί να το σταθμεύει δίπλα στην εταιρεία όπου εργάζεται, και να της πουλά μέρος της περίσσειας ενέργειας της μπαταρίας του, αφήνοντας μόνο όση του χρειάζεται για να επιστρέψει στο σπίτι.
Τα παραπάνω δεν είναι βγαλμένα από σενάριο επιστημονικής φαντασίας, παρά αποτελούν μια γεύση των όσων έρχονται, όπως αποτυπώνονται στις προβλέψεις του νέου “Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα” (ΕΣΕΚ) για το 2030. Είναι ο νέος “οδικός ενεργειακός χάρτης” της Ελλάδας για την επόμενη δεκαετία, που θα έρθει σύμφωνα με τις πληροφορίες προς έγκριση την Πέμπτη στο υπουργικό συμβούλιο, προκειμένου μετά να βγει σε διαβούλευση, και να αποσταλεί προς έγκριση στις Βρυξέλλες έως τα τέλη του έτους, όπως τα προγράμματα όλων των 28 χωρών-μελών.
Τα παραπάνω δεν είναι βγαλμένα από σενάριο επιστημονικής φαντασίας, παρά αποτελούν μια γεύση των όσων έρχονται, όπως αποτυπώνονται στις προβλέψεις του νέου “Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα” (ΕΣΕΚ) για το 2030. Είναι ο νέος “οδικός ενεργειακός χάρτης” της Ελλάδας για την επόμενη δεκαετία, που θα έρθει σύμφωνα με τις πληροφορίες προς έγκριση την Πέμπτη στο υπουργικό συμβούλιο, προκειμένου μετά να βγει σε διαβούλευση, και να αποσταλεί προς έγκριση στις Βρυξέλλες έως τα τέλη του έτους, όπως τα προγράμματα όλων των 28 χωρών-μελών.
Ακολουθώντας την επιθετική προσέγγιση που έχει εξαγγείλει ο Κ.Μητσοτάκης για πλήρη απολιγνιτοποίηση ως το 2028, στροφή στις ΑΠΕ, και διάδοση της ηλεκτροκίνησης, το σχέδιο που θα συζητηθεί την Πέμπτη στο υπουργικό, θα προβλέπει ότι το 2030 η χώρα θα διαθέτει:
- 0%, ηλεκτροπαραγωγή από λιγνίτη, που σημαίνει ότι έως τότε θα έχουν κλείσει όλες οι λιγνιτικές μονάδες της ΔΕΗ.
- 60% και άνω, (ακούγονται τα νούμερα 62%-63%), επί της ακαθάριστης τελικής κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας, θα προέρχεται από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Στην πράξη αυτό σημαίνει ότι στα περίπου 6 GW σήμερα της εγκατεστημένης ισχύος σε ΑΠΕ, θα προστεθούν περίπου 9.500 MW νέοι σταθμών στην ελληνική επικράτεια έως το 2030. Εξαιρετικά φιλόδοξος στόχος που χρειάζεται ενίσχυση των διασυνδέσεων της χώρας με τις γειτονικές χώρες, ανάπτυξη συστημάτων αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας που θα αποθηκεύουν την πλεονάζουσα παραγωγή ΑΠΕ και θα την εγχέουν στις ώρες υψηλής ζήτησης και λήψη μέτρων για ενίσχυση της ενεργειακής εξοικονόμησης των κτιρίων.
- Το φυσικό αέριο, θα είναι ο μεγάλος πρωταγωνιστής της επόμενης δεκαετίας. Αυτό θα καλύψει το κενό του λιγνίτη έως την πλήρη απανθρακοποίηση. Τάση που αποτυπώνεται και στα επίσημα στοιχεία για την αγορά ηλεκτρισμού, σύμφωνα με τα οποία το μερίδιο του λιγνίτη έχει πέσει στο 20%, όταν το μερίδιο του φυσικού αερίου έχει εκτιναχθεί φέτος στο 32%.
- 10%, των οχημάτων που θα κυκλοφορούν στους ελληνικούς δρόμους το 2030, θα είναι ηλεκτροκίνητα (δίχως να έχει κλειδώσει το νούμερο, η προσέγγιση είναι προς αυτή την κατεύθυνση). Το νούμερο φαντάζει εξωπραγματικό, με βάση τις σημερινές πωλήσεις, εκτός και αν δοθούν γενναία κίνητρα για την αγορά τους.
Το διάστημα των 11 ετών που έχει μπροστά της ως το 2030 η Ελλάδα, για να πετύχει όλα τα παραπάνω, δεν είναι μεγάλο. Δεν αποκλείεται κάποια απ' αυτά που άλλες χώρες θα έχουν πετύχει ως τότε, η Ελλάδα θα τα πετύχει το 2040. Το μόνο βέβαιο ωστόσο είναι ότι ο πλανήτης τρέχει και μάλιστα με φρενήρη ρυθμό, προς αυτή την κατεύθυνση.
Τα επόμενα χρόνια, όλα τα λεγόμενα “utilities”, δηλαδή εταιρείες όπως η ΔΕΗ, θα έχουν μετασχηματιστεί σε παρόχους ψηφιακών υπηρεσιών, δημιουργώντας νέες υπηρεσίες και νέα προϊόντα, με πιο άμεσα ορατές αυτές για την ενεργειακή ανακαίνιση σπιτιών.
Η πώληση ρεύματος θα πάψει να αποτελεί πια «ένα κλασσικό προιόν», καθώς θα φέρνει μικρό εως καθόλου κέρδος σε αυτές τις εταιρίες. Η αιτία είναι ότι ο καταναλωτής του μέλλοντος θα μπορεί με διάφορους τρόπους (πιο απλός τα οικιακά φωτοβολταικά) να πάρεγει τοπικά την δική του ενέργεια, να την ανταλλάσει, και κυρίως να την αποθηκεύει, οπότε το περιθώριο κέρδους του παρόχου ολοένα και θα ελαχιστοποιείται. Στην πράξη, η αγορά ηλεκτισμού, θα ακολουθήσει, ένα παρόμιο δρόμο με τις εταιρίες τηλεπικοινωνίας και το SKYPE. Τα πρώτα χρόνια της έκρηξης των telecoms, τα περισσότερα έσοδα προέρχονταν από τα sms και τις υπηρεσίες επικοινωνίας. Σταδιακά αυτά άρχισαν να μειώνονται λόγω της εμφάνισης του SKYPE, μετέπειτα του Messenger και σήμερα πολλών free applications για επικοινωνία. Αργά ή γρήγορα, οι εταιρίες αυτές αναζήτησαν εναλλακτικούς τρόπους νέων ροών εσόδων.
Στην ίδια λογική θα κινηθούν στο μέλλον και οι εταιρείες ενέργειας. Σε αυτό θα συμβάλλουν, σύγχρονες καινοτομίες στον χώρο των ευφυών δικτύων, μαζί με τις τεχνολογίες αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας. Το κόστος των συστημάτων αποθήκευσης πέφτει κάθε χρόνο, κάνοντας πια τις επενδύσεις σε αυτό τον χώρο όλο και πιο αποδοτικές. Κυρίαρχες στον χώρο της οικιακής αποθήκευσης ενέργειας, είναι οι μπαταρίες ιόντων Λιθίου Li-Ion, ενώ νέα υλικά (όπως το γραφένιο) μπορεί να βελτιώσουν περαιτέρω τα συστήματα αποθήκευσης.
Σε περυσινή του έκθεση το Ίδρυμα Νέας Ενέργειας Bloomberg, προέβλεπε ότι η παγκόσμια αγορά αποθήκευσης ενέργειας θα αυξηθεί στα 942 γιγαβάτ μέχρι το 2040, προσελκύοντας 620 δισ. δολάρια σε επενδύσεις. Η αιτία αυτής της εκτιμώμενης επενδυτικής έκρηξης βρίσκεται στην οικιακή αποθήκευση ενέργειας που υιοθετείται σιγά-σιγά από πολλές εταιρίες ενέργειας, αλλά και την αλματώδη ανάπτυξη των ηλεκτρικών αυτοκινήτων. Τα πάντα γύρω μας αλλάζουν, και όσες εταιρείες δεν αφομοιώσουν τις αλλαγές, όσο μεγάλες και αν είναι, απλώς θα εξαφανιστούν.
- 60% και άνω, (ακούγονται τα νούμερα 62%-63%), επί της ακαθάριστης τελικής κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας, θα προέρχεται από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Στην πράξη αυτό σημαίνει ότι στα περίπου 6 GW σήμερα της εγκατεστημένης ισχύος σε ΑΠΕ, θα προστεθούν περίπου 9.500 MW νέοι σταθμών στην ελληνική επικράτεια έως το 2030. Εξαιρετικά φιλόδοξος στόχος που χρειάζεται ενίσχυση των διασυνδέσεων της χώρας με τις γειτονικές χώρες, ανάπτυξη συστημάτων αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας που θα αποθηκεύουν την πλεονάζουσα παραγωγή ΑΠΕ και θα την εγχέουν στις ώρες υψηλής ζήτησης και λήψη μέτρων για ενίσχυση της ενεργειακής εξοικονόμησης των κτιρίων.
- Το φυσικό αέριο, θα είναι ο μεγάλος πρωταγωνιστής της επόμενης δεκαετίας. Αυτό θα καλύψει το κενό του λιγνίτη έως την πλήρη απανθρακοποίηση. Τάση που αποτυπώνεται και στα επίσημα στοιχεία για την αγορά ηλεκτρισμού, σύμφωνα με τα οποία το μερίδιο του λιγνίτη έχει πέσει στο 20%, όταν το μερίδιο του φυσικού αερίου έχει εκτιναχθεί φέτος στο 32%.
- 10%, των οχημάτων που θα κυκλοφορούν στους ελληνικούς δρόμους το 2030, θα είναι ηλεκτροκίνητα (δίχως να έχει κλειδώσει το νούμερο, η προσέγγιση είναι προς αυτή την κατεύθυνση). Το νούμερο φαντάζει εξωπραγματικό, με βάση τις σημερινές πωλήσεις, εκτός και αν δοθούν γενναία κίνητρα για την αγορά τους.
Το διάστημα των 11 ετών που έχει μπροστά της ως το 2030 η Ελλάδα, για να πετύχει όλα τα παραπάνω, δεν είναι μεγάλο. Δεν αποκλείεται κάποια απ' αυτά που άλλες χώρες θα έχουν πετύχει ως τότε, η Ελλάδα θα τα πετύχει το 2040. Το μόνο βέβαιο ωστόσο είναι ότι ο πλανήτης τρέχει και μάλιστα με φρενήρη ρυθμό, προς αυτή την κατεύθυνση.
Τα επόμενα χρόνια, όλα τα λεγόμενα “utilities”, δηλαδή εταιρείες όπως η ΔΕΗ, θα έχουν μετασχηματιστεί σε παρόχους ψηφιακών υπηρεσιών, δημιουργώντας νέες υπηρεσίες και νέα προϊόντα, με πιο άμεσα ορατές αυτές για την ενεργειακή ανακαίνιση σπιτιών.
Η πώληση ρεύματος θα πάψει να αποτελεί πια «ένα κλασσικό προιόν», καθώς θα φέρνει μικρό εως καθόλου κέρδος σε αυτές τις εταιρίες. Η αιτία είναι ότι ο καταναλωτής του μέλλοντος θα μπορεί με διάφορους τρόπους (πιο απλός τα οικιακά φωτοβολταικά) να πάρεγει τοπικά την δική του ενέργεια, να την ανταλλάσει, και κυρίως να την αποθηκεύει, οπότε το περιθώριο κέρδους του παρόχου ολοένα και θα ελαχιστοποιείται. Στην πράξη, η αγορά ηλεκτισμού, θα ακολουθήσει, ένα παρόμιο δρόμο με τις εταιρίες τηλεπικοινωνίας και το SKYPE. Τα πρώτα χρόνια της έκρηξης των telecoms, τα περισσότερα έσοδα προέρχονταν από τα sms και τις υπηρεσίες επικοινωνίας. Σταδιακά αυτά άρχισαν να μειώνονται λόγω της εμφάνισης του SKYPE, μετέπειτα του Messenger και σήμερα πολλών free applications για επικοινωνία. Αργά ή γρήγορα, οι εταιρίες αυτές αναζήτησαν εναλλακτικούς τρόπους νέων ροών εσόδων.
Στην ίδια λογική θα κινηθούν στο μέλλον και οι εταιρείες ενέργειας. Σε αυτό θα συμβάλλουν, σύγχρονες καινοτομίες στον χώρο των ευφυών δικτύων, μαζί με τις τεχνολογίες αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας. Το κόστος των συστημάτων αποθήκευσης πέφτει κάθε χρόνο, κάνοντας πια τις επενδύσεις σε αυτό τον χώρο όλο και πιο αποδοτικές. Κυρίαρχες στον χώρο της οικιακής αποθήκευσης ενέργειας, είναι οι μπαταρίες ιόντων Λιθίου Li-Ion, ενώ νέα υλικά (όπως το γραφένιο) μπορεί να βελτιώσουν περαιτέρω τα συστήματα αποθήκευσης.
Σε περυσινή του έκθεση το Ίδρυμα Νέας Ενέργειας Bloomberg, προέβλεπε ότι η παγκόσμια αγορά αποθήκευσης ενέργειας θα αυξηθεί στα 942 γιγαβάτ μέχρι το 2040, προσελκύοντας 620 δισ. δολάρια σε επενδύσεις. Η αιτία αυτής της εκτιμώμενης επενδυτικής έκρηξης βρίσκεται στην οικιακή αποθήκευση ενέργειας που υιοθετείται σιγά-σιγά από πολλές εταιρίες ενέργειας, αλλά και την αλματώδη ανάπτυξη των ηλεκτρικών αυτοκινήτων. Τα πάντα γύρω μας αλλάζουν, και όσες εταιρείες δεν αφομοιώσουν τις αλλαγές, όσο μεγάλες και αν είναι, απλώς θα εξαφανιστούν.
Του Γιώργου Φιντικάκη
www.liberal.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου