"Αγκάθια" από τις Βρυξέλλες για τον μεταβατικό μηχανισμό ευελιξίας παρά το άρθρο 129 στο νομοσχέδιο του ΥΠΕΝ για το περιβάλλον

 

Με ρυθμούς... Βρυξελλών συνεχίζει να κινείται η διαδικασία έγκρισης της ελληνικής πρότασης για τον μεταβατικό μηχανισμό αποζημίωσης ευελιξίας, παρά την νομοθετική ρύθμιση που πέρασε το ΥΠΕΝ στο περιβαλλοντικό νομοσχέδιο προκειμένου να επισπεύσει τις διαδικασίες.

Στην ουσία πρόκειται για μια κίνηση που θα επιτρέψει στο

υπουργείο, όταν και εφόσον λάβει τέλος το πολύμηνο “πήγαινε-έλα” των ερωτηματολογίων και απαντήσεων μεταξύ Βρυξελλών-Αθήνας επί της ελληνικής πρότασης για τον μηχανισμό που έχει σταλεί από τον Δεκέμβριο, να μπορέσει εκείνο με μια απλή υπουργική απόφαση να τον εφαρμόσει.

Διαφορετικά και ακριβώς επειδή ο αρχικός μηχανισμός αποζημίωσης ευελιξίας είχε θεσπιστεί με νόμο (ΦΕΚ Α΄ 94/27.05.2016), θα έπρεπε όταν οι Βρυξέλλες αποφάσιζαν να ανάψουν το “πράσινο φως”, το υπουργείο να αναγκαζόταν να καταθέσει τροπολογία στη Βουλή, χάνοντας κι άλλο πολύτιμο χρόνο ως προς την εφαρμογή του μέτρου.

Σημειωτέον ότι το ελληνικό αίτημα για το μηχανισμό των ΑΔΙ ευελιξίας μαζί με εκείνο για την παράταση της διακοψιμότητας, έχουν σταλεί από τα τέλη Δεκεμβρίου στις υπηρεσίες της DG Comp, η οποία έκτοτε έχει εμπλακεί σε μια εξαντλητική αλληλογραφία πάνω σε τεχνικές διευκρινήσεις με την ελληνική πλευρά, χωρίς ουσιαστική πρόοδο. Γεγονός που επιβεβαιώνει, όπως λένε οι γνωρίζοντες, ότι η έγκρισή του μεταβατικού μηχανισμού  αποζημίωσης ευελιξίας (Transitory Flexibility Remuneration Mechanism - TFRM) από τις Βρυξέλλες θα είναι μια αρκετά δύσκολη υπόθεση.

Σε πολλές χώρες τέτοιοι μηχανισμοί έχουν πάψει να εφαρμόζονται, ενώ και η ελληνική πλευρά έχει ενημερώσει τους κοινοτικούς πως με το που θα εφαρμοσθεί το Target Model, η ευελιξία θα αμοίβεται πλέον μέσω του τελευταίου και όχι ξεχωριστά. Παρ΄όλα αυτά τον περασμένο Δεκέμβριο και μετά από συννενόηση μαζί τους, το ΥΠΕΝ απέστειλε το αίτημα ο μηχανισμός να εξακολουθήσει να ισχύει για μια μεταβατική περίοδο, για το οποίο προφανώς η DG Comp έχει ενστάσεις, όπως δείχνούν τα δεκάδες τεχνικά ερωτήματα που έχει αποστείλει έκτοτε στο ΥΠΕΝ, τα οποία εκείνο έχει απαντήσε, χωρίς ωστόσο το θέμα να έχει λήξει.

Διακοψιμότητα  - antitrust case

Το ίδιο προφανώς ισχύει και ως προς το ελληνικό αίτημα παράτασης της διακοψιμότητας, για το οποίο το ΥΠΕΝ ζητούσε να έχει 2ετή διάρκεια, με την πρόβλεψη ότι αν στο μεσοδιάστημα τεθεί σε εφαρμογή ο “Μόνιμος Μηχανισμός Επάρκειας Ισχύος”, τότε αυτόματα η παράταση, θα έπαυε να ισχύει. Η στάση ωστόσο της DG Comp απέναντι σε τέτοιες πολιτικές γίνεται όλο και πιο αυστηρή με χαρακτηρστικό παράδειγμα το τι συνέβη με την Ισπανία, για την οποία τα κονδύλια για την διακοψμότητα που έφταναν κάποτε τα 508 εκατ ευρώ έχουν περικοπεί σε ελάχιστα.

Σαν αίσθηση, αυτό που μεταφέρεται από ανθρώπους με εικόνα της στάσης των Βρυξελλών, είναι ότι οι κοινοτικές υπηρεσίες δεν βιάζονται να ξεμπερδέψουν με τις ελληνικές ενεργειακές εκκρεμότητες, όπως για παράδειγμα με το antitrust case της ΔΕΗ. Δηλαδή την θέση της DG Comp ότι η Ελλάδα δεν έχει συμμορφωθεί με την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για πρόσβαση τρίτων στον λιγνίτη, την οποία συνδέει άμεσα με τον δεσμευτικό στόχο για μείωση των μεριδίων της δημόσιας επιχείρησης ηλεκτρισμού.

Δεδομένης της αποτυχίας πώλησης των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ από την προηγούμενη κυβέρνηση, αλλά και την μονομερή κατάργηση των δημοπρασιών ΝΟΜΕ από την τωρινή, η Κομισιόν είχε ζητήσει προ μηνών εναλλακτικά διαρθρωτικά μέτρα για το διάστημα έως και το 2023. Εως ότου δηλαδή εφαρμοσθεί το μαζικό κλείσιμο των λιγνιτικών μνάδων, όπως έχει δεσμευθεί η παρούσα κυβέρνηση.

Τον περασμένο Δεκέμβριο το ΥΠΕΝ απέστειλε πρόταση για τη σύσταση ενός κοινοπρακτικού σχήματος (SPV) από τις ενεργοβόρες βιομηχανίες της χώρας, στις οποίες η ΔΕΗ θα παρείχε μια ικανή ποσότητα ρεύματος από τις λιγνιτικές της μονάδες, σε διοικητικά καθοριζόμενη τιμή.  Η στόχευση μόνο στην βιομηχανία και ο αποκλεισμός των άλλων παικτών θεωρήθηκε ότι δεν εξυπηρετεί το άνοιγμα της αγοράς και ότι αντιβαίνει τους κοινοτικούς κανονισμούς, γι' αυτό και απορρίφθηκε. Η ελληνική πλευρά επανήλθε με νέα πρόταση που δίνει δυνατότητα συμμετοχής και των προμηθευτών στην λιγνιτική παραγωγή της ΔΕΗ. Χωρίς να είναι γνωστές άλλες λεπτομέρειες, το βασικό πρόβλημα ήταν και παραμένει η επιμονή της Κομισιόν το λιγνιτικό ρεύμα της ΔΕΗ να πωλείται μέσω πλειοδοτικής διαδικασίας στη βιομηχανία και στους προμηθευτές.

 H απάντηση πριν το Πάσχα των Καθολικών

Δείγμα της στάσης της DG Comp είναι ότι μέχρι σήμερα έχει αποστείλει στο ΥΠΕΝ 2-3 σετ αμιγώς τεχνικών ερωτημάτων για την διακοψιμότητα και τον μεταβατικό μηχανισμό αποζημίωσης ευελιξίας και τουλάχιστον ένα σετ ερωτημάτων για το ζήτημα της μονοπωλιακής θέσης της ΔΕΗ στους λιγνίτες. Το τελευταίο σετ απαντήσεων εστάλη από την ελληνική πλευρά στις Βρυξέλλες πριν το Πάσχα των Καθολίκων, χωρίς έκτοτε να υπάρξει κάποια εξέλιξη. Η πλευρά του ΥΠΕΝ συνεχίζει να αναμένει τις οριστικές απαντήσεις των κοινοτικών για τα τρία θέματα ελληνικού ενδιαφέροντος, (διακοψιμότητα, μηχανισμό ευελιξίας, μονοπωλιακή θέση ΔΕΗ στον λιγνίτη). Το αν και πότε αυτές θα σταλούν, πολλώ δε μάλλον τι περιεχόμενο θα έχουν, ουδείς στο υπουργείο διακινδυνεύει να προβλέψει.

 

Γιώργος Φιντικάκης

energypress.gr