Το δωρεάν σάντουιτς δεν θα αποτρέψει τη χρεοκοπία της ΔΕΗ

Η ανορθόδοξη απόπειρα δανεισμού, οι πελάτες που φεύγουν έντρομοι και η απραξία μετατρέπουν την επιχείρηση ηλεκτρισμού σε ωρολογιακή βόμβα για την ελληνική βιομηχανία και οικονομία

 
Σταμάτης Ζαχαρός 

Τα οικονομικά προβλήματα της ΔΕΗ συνδέθηκαν άρρηκτα με την πορεία της ελληνικής οικονομίας. Ήταν άλλωστε η οικονομική δυσπραγία και η προσδοκία ότι το ρεύμα ως κοινωνικό αγαθό θα πρέπει να διατίθεται δωρεάν, που εκτίναξαν τις οφειλές ιδιωτών στα 2,7 δισ. ευρώ. Πρόκειται για μια κανονική διαχείριση κρίσης, η οποία ωστόσο αναμένεται να γίνει χειρότερη στα επόμενα χρόνια, Δυστυχώς

για την επιχείρηση, την ελληνική οικονομία και βιομηχανία, ουδείς έχει ένα σοβαρό σχέδιο.

Δεν είναι Κασσάνδρες όσοι προβλέπουν μαύρο το μέλλον της ΔΕΗ. Το κόστος παραγωγής της είναι μια εξαιρετικά περίπλοκη υπόθεση. Εξαρτάται ας πούμε σε μεγάλο βαθμό από τη συμμετοχή των υδροηλεκτρικών μονάδων. Εκεί όπου το καύσιμο είναι δωρεάν. Εξαρτάται ωστόσο και από την διεθνή τιμή του πετρελαίου. Σήμερα είναι πέριξ των 50 δολαρίων το βαρέλι. Η συμφωνία όμως για μείωση της παγκόσμιας παραγωγής (η πρώτη εδώ και 15 χρόνια) θα εκτινάξει πιθανότατα την τιμή. Ήδη υπάρχουν επενδυτές που αγοράζουν συμβόλαια προβλέποντας ότι θα φθάσει στα 100 δολάρια το 2018.

Μια τέτοια εξέλιξη προφανώς και θα εκτροχιάσει τα μεγέθη της επιχείρησης. Ήδη στο εξάμηνο του 2016 παρατηρείται μια πτώση του τζίρου κατά 8,5%. Τα κέρδη της εταιρείας επίσης μειώθηκαν στο εξάμηνο κατά περίπου 20 εκατ. ευρώ αν εξαιρέσει μάλιστα κανείς διάφορες έκτακτες επιπτώσεις. επιπλέον, η ΔΕΗ μείωσε τις προβλέψεις για επισφάλειες, κάτι που ως παραδοχή πολλοί θεωρούν ακραία.

Παράλληλα με το αβέβαιο περιβάλλον, ο όμιλος έχει να αντιμετωπίσει και τον ανταγωνισμό. Πράγμα πρωτόγνωρο για την μονοπωλιακή επιχείρηση. Αυτό σημαίνει ότι χάνει πελάτες που επιλέγουν άλλους παρόχους ρεύματος. Οι δυνατότητες αντίδρασης είναι έτσι κι αλλιώς περιορισμένες. Δεν είναι επίσης καθόλου βέβαιο ότι η διοίκηση που έχει επιλεγεί από την Κυβέρνηση, είναι σε θέση να κάνει τους απαραίτητους χειρισμούς για να ανακόψει την αιμορραγία που πλέον εκτιμάται ότι χάνει το 1% του πελατολογίου της μηνιαίως.

Η επιλογή της μείωσης των τιμών για τους συνεπείς πελάτες, μπορεί να ανέκοψε μερικώς το κύμα φυγής όσων εγκαταλείπουν έντρομοι τις απαρχαιωμένες μεθόδους εξυπηρέτησης. Έχει όμως και αυτή το τίμημα της. Εκτιμάται ότι η επιχείρηση έχασε περίπου μισό δισεκατομμύριο ευρώ από την έκπτωση του 15%. Έτσι κι αλλιώς πάντως εκτιμάται ότι το 9% των πελατών της έχει ήδη φύγει και τίποτε δεν μπορεί να ανακόψει την πορεία προς φθηνότερους παρόχους ρεύματος.

Το μεγάλο αγκάθι φυσικά είναι ο δανεισμός. Η εταιρεία έχει υποχρεώσεις που αγγίζουν τα 5 δισ. ευρώ και με αξιολόγηση CCC- από την S&P, το μέλλον δεν φαντάζει ευοίωνο. Ο οίκος αξιολόγησης εκτιμά ότι τον Γενάρη θα υπάρξει μια συμφωνία με τις συστημικές τράπεζες προκειμένου να μην υπάρξουν προβλήματα στη λειτουργία της επιχείρησης. Οι ανάγκες ρευστότητας είναι τόσο μεγάλες που η ΔΕΗ σκέπτεται να ζητήσει από τους πελάτες της να προπληρώσουν το ρεύμα του 2017, έναντι μιας επιπλέον έκπτωσης της τάξης του 6%. Πρόκειται για μια ανορθόδοξη μορφή δανεισμού. Επιεικώς θα μπορούσε να πει κανείς ότι είναι και η μόνη διαθέσιμη.

Το κακό σενάριο, περιλαμβάνει και τη χρεοκοπία της ΔΕΗ αν για παράδειγμα το ελληνικό τραπεζικό σύστημα (το οποίο και υπολειτουργεί) δεν μπορέσει να διασφαλίσει την απαραίτητη ρευστότητα για τις επικείμενες ωριμάνσεις του δανεισμού. Ακόμη χειρότερα αν η διοίκηση της επιχείρησης δεν μπορέσει να διασφαλίσει επιπλέον πιστωτικές γραμμές  ή αν απλώς επιδεινωθεί (λόγω συγκυρίας) η ρευστότητα της επιχείρησης.

Τα προβλήματα της επιχείρησης είναι γνωστά εδώ και χρόνια. Τουλάχιστον τα τελευταία 5. Η επιχείρηση, είναι αδύνατον να λειτουργεί με τους ίδιους όρους που είχε συνηθίσει από την εποχή του μονοπωλίου, σε ένα περιβάλλον ανταγωνισμού. Στο εξάμηνο του τρέχοντος έτους,  η μισθοδοσία του τακτικού προσωπικού μειώθηκε οριακά κατά € 1,3 εκατ. σε € 458,3 εκατ. ευρώ ενώ το μισθοδοτούμενο τακτικό προσωπικό αυξήθηκε κατά 284 εργαζόμενους.

Το μόνο ολοκληρωμένο σχέδιο που έχει πέσει στο τραπέζι, είναι αυτό που συμπεριελήφθη και στο επικαιροποιημένο μνημόνιο. Προβλέπει μεταξύ άλλων τη μείωση του μεριδίου αγοράς κάτω από το 50% μέχρι το 2020, μετοχική αποδέσμευση από τον ΑΔΜΗΕ και πώληση του 17% της επιχείρησης μέχρι το τέλος του 2016. Η Κυβέρνηση, οι συνδικαλιστές και μέρος της κοινωνίας αρνείται σθεναρά να συμβαδίσει με τις συγκεκριμένες δεσμεύσεις. Όπως περίπου έκαναν και οι Κυβερνήσεις μέχρι σήμερα.

Αυτή η αδράνεια οδήγησε τη ΔΕΗ στην υφιστάμενη δραματική κατάσταση. Προκειμένου να μην ταράξουν τους κύκλους όσων επωφελούνται από το status quo, αφήνουν τα πράγματα ως έχουν και βρίσκουν λύσεις μπαλώματα για τα σοβαρά προβλήματα. Η ΔΕΗ ωστόσο δεν είναι μια απλή περίπτωση. Δεν είναι ένα ακόμη λουκέτο που θα προστεθεί σε όλα τα προηγούμενα που με κυνισμό και απάθεια παρακολουθούσαν άπρακτες οι κυβερνήσεις των μνημονίων. Τυχόν κατάρρευσή της θα προκαλούσε χάος.

Αποτελεί το βασικό πυλώνα της ελληνικής οικονομίας και διασφαλίζει την ενεργειακή αυτάρκεια της χώρας. Απαιτείται δράση εδώ και τώρα, τόσο από τη διοίκηση της επιχείρησης όσο και από την Κυβέρνηση, όπως και παρεμβάσεις πολύ σημαντικότερες από τη διάθεση ενός σάντουιτς στους εργαζόμενους….

*Ο Σταμάτης Ζαχαρός είναι αρθρογράφος του NEWS 247 και σύμβουλος έκδοσης της 24 MEDIA (@SZacharos).