Εκτός κάδρου η μικρή ΔΕΗ, κοντά σε συμφωνία για ΑΔΜΗΕ

 

Μείωση του μεριδίου της ΔΕΗ σταδιακά και όχι απότομα, απομάκρυνση προς το παρόν των σεναρίων για πώληση μονάδων και αναζήτηση του εναλλακτικού ισοδύναμου που θα αποτρέψει την ιδιωτικοποίηση του ΑΔΜΗΕ. 
Σε αυτό το μάλλον συναινετικό κλίμα κύλησε σύμφωνα με τις πληροφορίες της εφημερίδας Τα Νέα, η συνάντηση του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Πάνου Σκουρλέτη με

τους εκπροσώπους των θεσμών, την Πέμπτη. 
Στο μέτωπο του ενεργειακού κόστους, οι θεσμοί αφενός ζήτησαν.. από τη ΔΕΗ να επιταχύνει τη διαδικασία για την κατάρτιση των βιομηχανικών τιμολογίων, αφετέρου συμφώνησαν να εκδοθεί σύντομα η υπουργική απόφαση για τις συμβάσεις διακοψιμότητας (τις εκπτώσεις δηλαδή στο ρεύμα για τις βιομηχανίες με αντάλλαγμα να μην δουλεύουν κατά τις ώρες αιχμής). 
Αναφορικά όμως με το περιβόητο άνοιγμα της αγοράς λιανικής στο ρεύμα, και τη μείωση του μονοπωλίου της ΔΕΗ (ελέγχει το 96%), φαίνεται ότι οι θεσμοί συμφωνούν με την ελληνική πρόταση η μείωση των μεριδίων της επιχειρήσης να γίνει σταδιακά. 
Σε γενικές γραμμές, σύμφωνα τουλάχιστον με τις πληροφορίες, το κουαρτέτο, δείχνει να αποδέχεται το σκεπτικό της ελληνικής πλευράς, ότι η μείωση του μεριδίου της ΔΕΗ θα πρέπει να γίνει σταδιακά, και ότι η ενδιάμεση υποχρέωση για μείωση του μεριδίου της ΔΕΗ κατά 25% μέχρι το 2018 δεν είναι δεσμευτική. 
Μοιάζει δηλαδή η τροίκα να συμμερίζεται την ελληνική άποψη ότι η μείωση του μεριδίου της επιχείρησης πρέπει να γίνει με «μικρά βήματα» στα πρώτα χρόνια και επιτάχυνση, όσο θα πλησιάζει το 2020. Τότε άλλωστε σύμφωνα με το Μνημόνιο, θα πρέπει να έχει πέσει το ποσοστό της ΔΕΗ στην αγορά κάτω του 50% (από 96% σήμερα). 
Το βέβαιο, πάντως, είναι ότι προς το παρόν τουλάχιστον, έχει φύγει από το κάδρο η Μικρή ΔΕΗ και σε μεγάλο βαθμό, φαίνεται ότι οι τροικανοί έχουν βάλει αρκετό νερό στο κρασί τους σε σχέση με το προηγούμενο πεντάμηνο. 
Σχετικά με το σχέδιο μείωσης μεριδίων της ΔΕΗ επιχειρείται να επιτευχθεί ως γνωστόν μέσω του μοντέλου δημοπρασιών λιγνιτικής ενέργειας (τύπου ΝΟΜΕ). Στο πλαίσιο αυτό, οι ποσότητες ενέργειας της ΔΕΗ που θα δημοπρατηθούν θα είναι σε πρώτη φάση μικρές προκειμένου να "τεσταριθούν" και οι αντοχές της αγοράς (300-400 μεγαβατώρες). 
Το βασικό μέρος του σχεδίου, πάνω στο οποίο και γίνονται οι περαιτέρω συζητήσεις, προβλέπει τη συμμετοχή μόνο προμηθευτών στις δημοπρασίες και όχι μεγάλους καταναλωτές (ενεργοβόρες βιομηχανίες κ.λπ.). 
Κομβικό πάντως ζήτημα παραμένει αυτό της τιμής εκκίνησης των δημοπρασιών, που θα πρέπει να καλύπτει το κόστος της ΔΕΗ. Με τη διαφορά ότι ΔΕΗ και αγορά, έχουν εντελώς διαφορετικές απόψεις ως προς το ποιό είναι το πραγματικό κόστος της λιγνιτικής παραγωγής. 
Ενα επίσης θέμα νομικής διευθέτησης που απασχολεί τα αρμόδια κλιμάκια είναι το πώς θα διασφαλισθεί η μεταφορά πελατολογίου της ΔΕΗ σε τρίτους προκειμένου να μειωθεί το ποσοστό της στη λιανική αγορά στο 50% μέχρι το 2020. Οι νομικές υπηρεσίες της ΡΑΕ και της ΔΕΗ θα πρέπει να βρουν τρόπους που να μην έρχονται σε αντίθεση με την ευρωπαϊκή νομοθεσία περί ανταγωνισμού, κάτι που δεν φαίνεται να είναι εύκολο. 
Στην εποπτεία του Οικονομικών τα πάγια του ΑΔΜΗΕ 
Στο μέτωπο του ΑΔΜΗΕ, το εναλλακτικό ισοδύναμο της ιδιωτικοποίησης σχέδιο είναι η μεταφορά των παγίων σε μια τρίτη εταιρεία, που θα ανήκει στο Δημόσιο, αλλά που δεν θα εποπτεύεται από το αρμόδιο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, παρά από ένα τρίτο υπουργείο π.χ. το Οικονομικών.
Αυτή είναι και η τελευταία εξέλιξη σχετικά με το ισοδύναμο της ιδιωτικοποίησης που μπορεί να γίνει αποδεκτό από τους δανειστές, όπως προκύπτει και από τη συνάντηση που είχε χθες μαζί τους ο Π. Σκουρλέτης. Τα περιθώρια για να έχει κλείσει το θέμα είναι μέχρι το Δεκέμβριο. 
Σε μεγάλο βαθμό η χθεσινή συζήτηση επικεντρώθηκε στην πρόταση των πιστωτών για τη σύσταση μιας τρίτης εταιρείας, που θα ελέγχεται τουλάχιστον κατά 51% από το Δημόσιο. Αλλά προκειμένου να διασφαλισθεί ότι ο ιδιοκτησιακός διαχωρισμός των παγίων δεν θα μείνει στη θεωρία, παρά θα λειτουργήσει και στην πράξη, την εποπτεία της νέας αυτής εταιρείας δεν θα την έχει, όπως γίνεται σήμερα το ΥΠΕΝ. 
Αντίθετα, η πρόταση είναι η νέα εταιρεία να περάσει στον έλεγχο ενός άλλου υπουργείου, πιθανώς του υπουργείου Οικονομικών, προκειμένου να εξασφαλίζεται η ισότιμη μεταχείριση όλων των παικτών στην αγορά. Αυτό άλλωστε ακριβώς το μοντέλο εφαρμόζεται και στην υπόλοιπη Ευρώπη : Τα δίκτυα μεταφοράς δεν εποπτεύονται από το αρμόδιο υπουργείο Ενέργειας. 
Αλλά για να μεταφερθούν τα πάγια από τον ΑΔΜΗΕ, δηλαδή τον όμιλο ΔΕΗ, σε μια εταιρεία που κατά 51% θα ελέγχεται από το Δημόσιο, πρέπει να βρεθεί ένας τρόπος αποπληρωμής της ΔΕΗ. Κεφάλαια φυσικά δεν υπάρχουν, καθώς με βάση τις αποτιμήσεις που έχουν γίνει, το Δημόσιο μπορεί να χρειαστεί να καταβάλλει ακόμη και πάνω από 600 εκατ. ευρώ. Το σενάριο λοιπόν που είχε εξεταστεί στο παρελθόν και επανεξετάζεται και τώρα, είναι η αποπληρωμή της ΔΕΗ να γίνει από μελλοντικά μερίσματα του ΑΔΜΗΕ, σε συνδυασμό με swap μετοχών που κατέχει το Δημόσιο σε άλλες εταιρείες του τομέα της ενέργειας ή άλλες ΔΕΚΟ (π.χ. ΕΛΠΕ, ΕΥΔΑΠ). 
Μειώστε το ρεύμα στη βιομηχανία 
Σε έναν άλλο τομέα, αυτόν της κατάρτισης νέων βιομηχανικών τιμολογίων από τη ΔΕΗ, οι θεσμοί συνέστησαν επιτάχυνση. 
«Τελειώνετε με την κατάρτιση των νέων τιμολογίων», ήταν το μήνυμα των θεσμών, με την ελληνική πλευρά να ενημερώνει το κουαρτέτο πως η έκπτωση 20% που είχε δώσει στη βιομηχανία η Γενική Συνέλευση της ΔΕΗ δεν έχει ακόμη καταργηθεί, παρά τη σχετική πρόβλεψη του Μνημονίου. Διότι για να γίνει κάτι τέτοιο, χρειάζεται και πάλι απόφαση Γενικής Συνέλευσης. Έτσι, την περίοδο αυτή η ΔΕΗ προετοιμάζει τα νέα βιομηχανικά τιμολόγια, και σύντομα θα είναι σε θέση να τα παρουσιάσει. 
Εμπλοκή με τον προσωρινό μηχανισμό ισχύος 
Τέλος, αναφορικά, με τον προσωρινό μηχανισμό ισχύος, την αμοιβή δηλαδή για τους 6 μήνες του 2015 των μονάδων φυσικού αερίου για την ισχύ που προσέφεραν στο σύστημα, οι θεσμοί φαίνεται να τον θεωρούν κρατική ενίσχυση. 
Σε μια απρόσμενη τροπή στο θέμα των γνωστών Αποδεικτικών Διαθεσιμότητας Ισχύος (ΑΔΙ), οι εκπρόσωποι του κουαρτέτου φαίρονται να ενημέρωσαν το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας πως τα ποσά του 2015 αποτελούν κρατική ενίσχυση (state aid), και επομένως δεν μπορούν να καταβληθούν. 
Είχε προηγηθεί επιστολή στο υπουργείο από τη Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού (DG Com), στην οποία ο προσωρινός μηχανισμός χαρακτηρίζεται ως κρατική ενίσχυση με το επιχείρημα ότι πρέπει κανονικά να καταβάλλεται προκαταβολικά, πριν δηλαδή την έναρξη κάθε χρονιάς, και όχι αναδρομικά όπως πάει να γίνει. 
Το αντεπιχείρημα της ελληνικής πλευράς ήταν ότι το σχετικό αίτημα έχει υποβληθεί στη Κομισιόν ήδη από τις αρχές του 2015, πως η ικανοποιήσή του εκκρεμούσε εδώ και πάρα πολλούς μήνες, αλλά η έγκρισή του καθυστέρησε με αποκλειστική ευθύνη των Βρυξελλών. 
Σε κάθε περίπτωση, πρόκειται για μια απρόσμενη εξέλιξη, καθώς το μοντέλο του προσωρινού μηχανισμού ΑΔΙ θεωρούνταν «κλειδωμένο» εδώ και καιρό. Και αυτό καθώς το σχέδιο αναδρομικής εφαρμογής των ΑΔΙ είχε αποσταλεί στην Κομισιόν από τον Π. Σκουρλέτη από την προηγούμενη ήδη θητεία του στο υπουργείο, και οι εκπρόσωποι του κουαρτέτου φέρονταν να έχουν συμφωνήσει στη καταβολή του. 

 
Γιώργος Φιντικάκης
Newsroom ΔΟΛ