«Σπάσιμο» της δημοπρασίας NOME και ελεύθερες εξαγωγές από traders βάζουν δυναμίτη στο άνοιγμα της λιανικής ρεύματος

 
 Θοδωρής Παναγούλης

Ανησυχία και αβεβαιότητα προκάλεσε στον κλάδο της προμήθειας ρεύματος η πρόταση του ΛΑΓΗΕ που έβγαλε χθες σε ολιγοήμερη διαβούλευση η ΡΑΕ, σύμφωνα με την οποία τα 718 MWh/h που υπολείπονται να δημοπρατηθούν μέσω NOME για το 2017, θα πρέπει να διατεθούν μέσω δύο διαφορετικών δημοπρασιών, μίας για 475 MWh/h στις 18/10/2017 και μία για 243 MWh/h στις 15/11/2017.

Όπως αναφέρουν στελέχη του χώρου μιλώντας

στο energypress, το «σπάσιμο» της δημοπρασίας και η διατήρηση, ταυτόχρονα, της δυνατότητας των traders να αγοράζουν φθηνό ρεύμα από τα NOME και να το εξάγουν σε αγορές του εξωτερικού, βάζει δυναμίτη στην περαιτέρω μετακίνηση πελατών από τη ΔΕΗ και «ενταφιάζει» κάθε πιθανότητα επίτευξης των στόχων στους οποίους έχει δεσμευθεί η χώρα.

Ούτως ή άλλως μιλάμε για μια αγορά η οποία έχει στην πραγματικότητα ήδη «παγώσει» αν κρίνει κανείς και από τα στοιχεία που παρουσίασε χθες ο ΛΑΓΗΕ, σύμφωνα με τα οποία η ΔΕΗ παραμένει σταθερά στα επίπεδα του 85,5%, εκεί όπου βρίσκεται από το Μάιο.

Ως γνωστόν, η τελευταία δημοπρασία που έγινε τον Ιούλιο για 145 MWh/h εκτόξευσε την τιμή στα 43,05 ευρώ/MWh, λόγω, κυρίως, της μεγάλης ζήτησης και της μικρής δημοπρατούμενης ποσότητας. Με την τιμή αυτή όπως βεβαιώνουν όλοι όσοι γνωρίζουν τις πραγματικές συνθήκες, είναι αδύνατον να υπάρξει ανταγωνισμός ως προς τη ΔΕΗ, δεδομένου πάντα ότι η έκπτωση 15% που έχει υιοθετήσει η επιχείρηση για τους καλοπληρωτές, έχει κυριολεκτικά καθηλώσει την αγορά.

Αυτός είναι ο λόγος που οι εταιρείες του κλάδου κρατούν μέχρι σήμερα επιφυλακτική στάση για τις επόμενες κινήσεις τους και είχαν ουσιαστικά εναποθέσει τις ελπίδες τους (για μια ομαλή πορεία ανάπτυξης του πελατολογίου τους κατά το 2018) στη μεγάλη δημοπρασία του Οκτωβρίου, με τη λογική βέβαια ότι οι 718 MWh/h  θα βγούν ενιαία.

Εάν τελικά η ΡΑΕ υιοθετήσει (μετά τη διαβούλευση) την πρόταση του ΛΑΓΗΕ, θεωρείται βέβαιο ότι θα πιεστούν προς τα πάνω οι τιμές αγοράς ρεύματος, με άμεσο αποτέλεσμα να περιοριστεί η δυνατότητα ανταγωνισμού και συνεπώς να περιοριστεί και η κινητικότητα στην αγορά.

Σύμφωνα με τα στελέχη του κλάδου, πίεση των τιμών προς τα πάνω θα φέρει η συνέχιση του καθεστώτος που ισχύει και σήμερα, σύμφωνα με το οποίο δεν υπάρχει κανένας περιορισμός στην εξαγωγή ρεύματος αγορασμένου από τα NOME. Μέχρι τώρα, στις προηγούμενες δημοπρασίες, δεν έχουν δραστηριοποιηθεί έντονα οι traders και σίγουρα δεν έχουν διαμορφώσει αυτοί το ύψος των τιμών πώλησης του ρεύματος. Παρόλα αυτά οι εκτιμήσεις αναφέρουν ότι τώρα, με βάση τα δεδομένα που δημιουργούνται στην ευρύτερη αγορά, όπως για παράδειγμα οι υψηλές τιμές που «πιάνει» το ρεύμα στην Ιταλία και την Ουγγαρία, η «σφραγίδα» των εμπόρων αναμένεται ισχυρή.

Όπως έχει γράψει το energypress η ΡΑΕ εξετάζει το ενδεχόμενο να θέσει κάποιο περιορισμό, έστω και ποσοστιαία, στις ποσότητες ρεύματος των NOME που θα μπορούν να κατευθυνθούν στο εξωτερικό. Ωστόσο οι θεσμοί έχουν διαμηνύσει ότι κάτι τέτοιο τους βρίσκει αντίθετους, όχι μόνον για λόγους αρχής, αλλά και επειδή μέχρι σήμερα δεν έχει παρατηρηθεί μείζων στρέβλωση από τη δραστηριοποίηση των traders.

Βεβαίως οι θεσμοί έχουν αντιταχθεί και στο «σπάσιμο» των υπολειπόμενων ποσοτήτων προς δημοπράτηση και ως εκ τούτου αναμένεται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον η τελική απόφαση της ΡΑΕ.

Σε κάθε περίπτωση η όλη διαδικασία είναι σαν να παίζει κανείς με τη φωτιά, καθώς αν χαθεί ένας ακόμα χρόνος για το ουσιαστικό άνοιγμα της λιανικής και οι στόχοι μεταφοράς μεριδίων στους οποίους έχει δεσμευθεί η χώρα απομακρυνθούν περισσότερο, είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς ότι οι δανειστές δεν θα αξιοποιήσουν την ευκαιρία για την επιβολή δομικών λύσεων στην αγορά ηλεκτρισμού, με πρώτη στη σειρά την πώληση των υδροηλεκτρικών μονάδων της ΔΕΗ.

Τι προτείνει ο ΛΑΓΗΕ

Ο ΛΑΓΗΕ προτείνει τη διεξαγωγή δυο ακόμα δημοπρασιών εντός του 2017, ως εξής:

Α) Μια δημοπρασία για 475 MWh/h στις 18/10/2017 (φυσική παράδοση του δημοπρατούμενου προϊόντος 01/12/2017 – 30/11/2018)

Β)Μια δημοπρασία για 243 MWh/h στις 15/11/2017 (φυσική παράδοση του δημοπρατούμενου προϊόντος 01/01/2018 – 31/12/2018).

Από τις ποσότητες αυτές (συνολικά 718 MWh/h) , οι 229 MWh/h αφορούν το επιπλέον 4% της αρχικά συμφωνηθείσας προς δημοπράτηση ποσότητας, μετά την αναθεωρημένη συμφωνία της κυβέρνησης με τους δανειστές. Ο ΛΑΓΗΕ προτείνει η ποσότητα αυτή να προστεθεί στην αρχικά συμφωνηθείσα προς δημοπράτηση ποσότητα στις 18/10/2017, κι έτσι προκύπτουν οι 475 MWh/h.

Επίσης, οι 243 MWh/h προκύπτουν από τη συμφωνία για την προσαύξηση των προς δημοπράτηση ποσοτήτων, λόγω απόκλισης της επιτευχθείσας μείωσης του μεριδίου της ΔΕΗ σε σχέση με τους συμφωνηθέντες στόχους. Ο ΛΕΓΗΕ προτείνει η ποσότητα αυτή να διατεθεί σε νέα δημοπρασία, στις 15/11/2017.

Ως εκ τούτου, προκύπτει  συνολική αύξηση της εγκεκριμένης ετήσιας ποσότητας για το 2017 κατά 472 MWh/h.

Εισήγηση ΛΑΓΗΕ