Στο 1987 επέστρεψε η λιγνιτική ηλεκτροπαραγωγή το 2015, αποκαρδιωτική η σύγκριση με το 2004.

Εκδόθηκε πριν λίγες ημέρες το Μηνιαίο Δελτίο Ενέργειας του ΑΔΜΗΕ για το Δεκέμβριο 2015, οπότε μπορούμε να δούμε πως πήγε η ηλεκτροπαραγωγή τη χρονιά που μας πέρασε. Πάντα στο διασυνδεμένο σύστημα, που δεν περιλαμβάνει τα μη διασυνδεμένα νησιά, η λιγνιτική παραγωγή έκλεισε με ποσοστό 38% (37,76% για την ακρίβεια), στις 19.418GWh, πιο χαμηλά ακόμα κι απ' τηνπρόβλεψη για περίπου 19.600GWh που είχαμε κάνει τα Χριστούγεννα. Ασφαλώς επέδρασε η πολύ μεγάλη αύξηση, κατά 112%, της παραγωγής από φυσικό αέριο το Δεκέμβριο 2015 σε σχέση με το Δεκέμβριο 2014, που οφείλεται κατά ένα μέρος και στηδοκιμαστική λειτουργία της πολύ μεγάλης μονάδας της ΔΕΗ Μεγαλόπολη V. Στο σύνολο του 2015 η παραγωγή από φυσικό αέριοέκλεισε σε λογικά επίπεδα, στο 14,13%, η υδροηλεκτρική στο 10,48%, οι ΑΠΕ σε Υποσταθμούς Συστήματος, έκλεισαν στο 10%, η παραγωγή στο δίκτυο, που είναι τα μικρά Φ/Β, έκλεισε στο 9% και οι εισαγωγές διαμορφώθηκαν σε επίπεδο έτους στο 18,68%, παρά τα capital controls που έχουμε σ' όλο το 2ο εξάμηνο 2015.

Αν κάποιος επισκεφθεί τον ιστότοπο του ΑΔΜΗΕ και κοιτάξει τα "Μηνιαία Δελτία Ενέργειας", η πρώτη χρονιά για την οποία υπάρχουν αναρτημένα στοιχεία είναι το 2004 (και δεν έχουν και τη λεπτομέρεια των τελευταίων ετών). Η σύγκριση ωστόσο των στοιχείων του 2015 μετα στοιχεία του 2004 είναι αποκαρδιωτική και φαίνεται στον πιο κάτω πίνακα:

Καταρχήν το σύνολο παραγωγής και ισοζυγίου εισαγωγών-εξαγωγών είναι περίπου το ίδιο για το 2004 και το 2015, η διαφορά είναι μόλις 0,56% μικρότερο σύνολο το 2015, οπότε μπορούμε να δούμε στον πίνακα τα αποτελέσματα της ενεργειακής πολιτικής των τελευταίων 15 ετών. Μέσα σε 11 χρόνια καταφέραμε να μειώσουμε κατά 14,5% τη συνολική ηλεκτροπαραγωγή, από 48,9TWh σε 41,8TWh και η μείωση δεν οφείλεται ασφαλώς σε βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας, αλλά στην τεράστια μείωση κατά 25,06% της λιγνιτικής ηλεκτροπαραγωγής, από 62,82% το 2004 σε 37,76% το 2015. Η μείωση είναι 13.073.712 MWh και ο αριθμός αυτός είναι μεγαλύτερος απ' το άθροισμα της παραγωγής από φυσικό αέριο και υδροηλεκτρικά τόσο το 2015 όσο και το 2004. Κατά ένα μέρος η μείωση της λιγνιτικής παραγωγής υποκαταστάθηκε από παραγωγή των ΑΠΕ, κάτι που ωστόσο έγινε με τεράστιο κόστος για την οικονομία και την κοινωνία, καθώς η παραγωγή των ΑΠΕ αποζημιώνεται με εξωφρενικά υψηλές επιδοτήσεις, στον τελευταίο λογαριασμό της ΔΕΗ είδα χρέωση 0,09461€/KWh για την προμήθεια ρεύματος κι άλλα 0,02629€/KWh για ΕΤΜΕΑΡ, το ΕΤΜΕΑΡ έχει φθάσει να προσθέτει άλλο ένα 28% στην προμήθεια ρεύματος.

Εάν η λιγνιτική παραγωγή του 2004 επιτυγχανόταν και το 2015 θα αντιστοιχούσε σε 77,7% της συνολικής παραγωγής, θα μείωνε σημαντικά τις εισαγωγές ηλεκτρισμού και την παραγωγή από φυσικό αέριο και πρόκειται για ένα ποσοστό που το είχαμε ξανά στο μακρινό παρελθόν στο μείγμα της ηλεκτροπαραγωγής, τότε που είχαμε και φθηνά τιμολόγια ηλεκτρισμού. Σήμερα μάλλον ένα τέτοιο ποσοστό θα δυσκόλευε αρκετά περισσότερο τη ζωή του ΑΔΜΗΕ, καθώς η παραγωγή των ΑΠΕ δεν είναι ομαλά κατανεμημένη στο χρόνο και οι παλιές λιγνιτικές μονάδες μάλλον δεν μπορούν να παρακολουθήσουν το ρυθμό με τον οποίο είτε εμφανίζεται στο δίκτυο είτε εξαφανίζεται απ' αυτό ο "στρατηγός άνεμος". 

Εάν η πολιτική ηγεσία και οι διοικήσεις της ΔΕΗ είχαν επιταχύνει την κατασκευή νέων λιγνιτικών μονάδων σύγχρονης τεχνολογίας, σε αντικατάσταση των παλαιών της δεκαετίας του 1960-70, αν δηλαδή είχαμε ήδη σε λειτουργία την Πτολεμαΐδα 5 και τη Μελίτη 2, η κατάσταση σήμερα θα ήταν πολύ-πολύ καλύτερη. Και θα μπορούσαμε να συζητάμε για Άγιο Δημήτριο 6 ή Αμύνταιο 3 ή Πτολεμαΐδα 6. Αλλά το σάπιο πολιτικό σύστημα οδήγησε τη χώρα στη χρεοκοπία, στην ηλεκτροπαραγωγή θα σταματούσε; Και μη ρωτήσει κανείς "πού θα βρούμε τα λεφτά για νέες λιγνιτικές μονάδες", η απάντηση έχει δοθεί πριν 2 χρόνια και είναι "ασφαλώς εκεί που τα βρίσκαμε επί 50 χρόνια", στους λογαριασμούς της ΔΕΗ, μόνο για το ΕΤΜΕΑΡ φθάσαμε να πληρώνουμε την αξία μιας λιγνιτικής μονάδας το χρόνο!

Οι αναρτήσεις μας δημοσιεύονται στο greeklignite.blogspot.gr και στο Facebook, στη διεύθυνση Greeklignite! Πατήστε "Μου αρέσει" (Like) στη σελίδα μας, για να έχετε πιο άμεση ενημέρωση! Και ανοίγετε τις αναρτήσεις, καθώς το Facebook δεν θα σας τις εμφανίζει καθόλου στη ροή αν δει πως δεν τις ανοίγετε. 

Είναι βεβαίως θετικό πως απ' το 2004 μειώθηκε δραστικά η παραγωγή από πετρέλαιο, καθώς πρόκειται για παραγωγή στο διασυνδεμένο σύστημα, όχι στα νησιά. Η μείωση αυτή συνιστά μείωση των δαπανών για εισαγωγή καυσίμων κι επιδρά σαφώς ευνοϊκά τόσο στο εμπορικό μας ισοζύγιο όσο και στα συναλλαγματικά αποθέματα της χώρας. Είναι ωστόσο πολύ αρνητικό πως αυξήθηκαν οι εισαγωγές ηλεκτρισμού κι αυτό οφείλεται τόσο στην επιβάρυνση του κόστους της εγχώριας ηλεκτροπαραγωγής όσο και στη συναλλαγματική διαφορά του ευρώ με τα νομίσματα των υπόλοιπων Βαλκανικών χωρών. Συνολικά το 2015 η χώρα είναι ενεργειακά περισσότερο εξαρτημένη από εισαγωγές σε σχέση με το 2004 κι αυτό μόνο καλό δεν είναι.

Μόλις το 2012 η ηλεκτροπαραγωγή από λιγνίτη ήταν στις 27.555GWh, με συμμετοχή 54,5% στο διασυνδεμένο ηλεκτρικό σύστημα. Για το λόγο αυτό η ΕΒΙΚΕΝ, η Ένωση των ενεργοβόρων βιομηχανιών, είχε ζητήσει το 2014 να τεθεί στόχος διατήρησης της λιγνιτικής παραγωγής στις 27.500GWh, αλλά από τότε έχουμε χάσει 8.137GWh κι επιστρέψαμε στο 1987. Κι ακόμα μένει να μειωθεί σταδιακά από 1.1.2016 η παραγωγή απ' τον ΑΗΣ Καρδιάς και τον ΑΗΣ Αμυνταίου, λόγω της Κοινοτικής Οδηγίας για τις Βιομηχανικές Εκπομπές (IED), ενώ η κατασκευή της νέας λιγνιτικής μονάδας Πτολεμαΐδα 5 εξελίσσεται με πολύ αργούς ρυθμούς και η Μελίτη 2, που είχε δημοπρατηθεί πριν μερικά χρόνια, δεν είναι στον ορατό σχεδιασμό.

Για ν' αλλάξει αυτή η κατάσταση στην ηλεκτροπαραγωγή χρειάζεται πλέον τόσο πολιτική βούληση όσο και διαφορετική σκέψη και δεν είναι καθόλου σίγουρο πως υπάρχει είτε το ένα είτε το άλλο. Μόνο η ίδια η ζωή θα δείξει, όπως πάντα άλλωστε, μετά από λίγα χρόνια, πώς θα έχει διαμορφωθεί η ιστορία. Προς το παρόν ας είναι καλά ο λιγνίτης των Σκοπίων και της Βουλγαρίας, να εισάγουμε λιγνιτικό ρεύμα από εκεί, για να μην επιστρέψουμε στην εποχή της γκαζόλαμπας. Όπως πάμε θα το καταφέρουμε κι αυτό.