Πώς τα ιδιωτικά συμφέροντα επιβουλεύονται τη ΔΕΗ – Φαίνεται πως υπήρξε παρέμβαση στη Γενική Διεύθυνση Περιβάλλοντος της Ε.Ε. (DG ENV) για το θέμα της αύξησης των ωρών λειτουργίας των μονάδων Καρδιάς και Αμυνταίου

 

Σκληρό “παιχνίδι” παίζεται στην αγορά ηλεκτρισμού από ιδιωτικά συμφέροντα, εν μέσω κρίσιμων αλλαγών στη λιγνιτική παραγωγή, σε βάρος της επάρκειας και της ασφάλειας του ενεργειακού εφοδιασμού της χώρας, αλλά και
βασικών αναγκών της κοινωνίας.

Σύμφωνα με πληροφορίες, από πλευράς ιδιωτών ηλεκτροπαραγωγών φαίνεται πως υπήρξε παρέμβαση στη Γενική Διεύθυνση Περιβάλλοντος της Ε.Ε. (DG ENV) κατά την περίοδο που εξεταζόταν το ελληνικό αίτημα -του αρμόδιου υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και της ΔΕΗ- για ένταξη των μονάδων Ι-ΙΙ και ΙΙΙ-IV του ΑΗΣ Καρδιάς και Ι-ΙΙ του ΑΗΣ Αμυνταίου σε καθεστώς παρέκκλισης περιορισμένης διάρκειας 32.000 ωρών (αντί των 17.500 ωρών σήμερα), την περίοδο 1.1.2017 έως 31.12.2023, δηλαδή για την ανάγκη παράτασης της λειτουργίας τους.

Στέλεχος του Ελληνικού Συνδέσμου Ανεξάρτητων Εταιρειών Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΕΣΑΗ) φέρεται να έχει ζητήσει από την επικεφαλής του αρμόδιου τμήματος της DG ENV διερεύνηση του θέματος της αύξησης των ωρών λειτουργίας των μονάδων Καρδιάς και Αμυνταίου, έχοντας μάλιστα παράσχει και σχετικές πληροφορίες, μέσω ειδικού υπομνήματος, προς αξιολόγηση από την υπηρεσία. Κατά τις ίδιες πληροφορίες, ενήμερα για την παρέμβαση ήταν όλα τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου του ΕΣΑΗ που εκπροσωπούν μεγάλες ενεργειακές εταιρείες – μέλη του συνδέσμου (Κόρινθος Power, ΗΡΩΝ, Αλουμίνιον της Ελλάδος, Motor Oil, Protergia, Elpedison, ΕΛ.ΠΕ.).

Πρόκειται για κίνηση που έγινε εν κρυπτώ, χωρίς να έχει υπάρξει ενημέρωση της ελληνικής πλευράς, και την οποία ακολούθησε η αρνητική γνωμοδότηση της DG ENV επί του σχετικού αιτήματος, το οποίο, όπως έγινε γνωστό τον περασμένο Σεπτέμβριο, απορρίφθηκε για τυπικούς λόγους.

Ωστόσο, ΔΕΗ και ΥΠΕΝ δεν έχουν κλείσει το θέμα, καθώς ακόμα και σήμερα καταβάλλονται προσπάθειες για την αποδοχή του αιτήματος από την Κομισιόν και αναμένεται να επανέλθουν.

Εκτιμάται, πάντως, πως η παρέμβαση αυτή δεν εκπορεύτηκε από περιβαλλοντικά κίνητρα, αλλά σχετίζεται με επιδιώξεις της αγοράς να υποκαταστήσει την παραγωγή που θα λείψει από την απόσυρση λιγνιτικών μονάδων νωρίτερα, αποκομίζοντας και αντίστοιχα κέρδη, ενώ ιδιαίτερη σημασία έχουν οι εξελίξεις στο ζήτημα αυτό εν όψει της τελικής επιλογής του λιγνιτικού δυναμικού της ΔΕΗ που θα διατεθεί στον ανταγωνισμό, κυρίως σε σχέση με τις μονάδες του Αμυνταίου.

Οι εν λόγω μονάδες μπορούν να περιληφθούν στο “καλάθι” της αποεπένδυσης, εφόσον γίνουν και οι αναγκαίες επενδύσεις (που δεν υπολογίζονται σε περισσότερα από 50 εκατ. ευρώ) για την περιβαλλοντική τους αναβάθμιση – κάτι όμως που μπορεί να θεωρείται… ασύμφορο, εφόσον, παρά τα συμφωνηθέντα, υπάρχει ακόμη η “εμμονή” της ιδιοποίησης των νερών (υδροηλεκτρικά) μηδενικού επιχειρηματικού ρίσκου…

Η σημασία του αιτήματος

Σημειώνεται ότι τον Οκτώβριο του 2013 η ΔΕΗ αποφάσισε την ένταξη των μονάδων Ι, ΙΙ, ΙΙ και IV του λιγνιτικού ΑΗΣ Καρδιάς και των μονάδων Ι και ΙΙ του λιγνιτικού ΑΗΣ Αμυνταίου σε καθεστώς παρέκκλισης περιορισμένης διάρκειας λειτουργίας, ήτοι 17.500 ώρες, ανά καμινάδα, από την 1η Ιανουαρίου 2016 έως και την 31η Δεκεμβρίου 2023, το αργότερο, στο πλαίσιο της δυνατότητας του άρθρου 33 της Οδηγίας της Ε.Ε. (2010/75/Ε.Ε.) για τις βιομηχανικές εκπομπές, στους φορείς εκμετάλλευσης των μονάδων καύσης. Όταν οι μονάδες αυτές (συνολικής ονομαστικής ισχύος περίπου 1.800 MW, περίπου 300 MW έκαστη) συμπληρώσουν τις επιτρεπόμενες ώρες λειτουργίας τους, θα αποσυρθούν οριστικά.

Η μειωμένη λειτουργία των μονάδων αυτών επελέγη δεδομένου ότι οι μονάδες του Αμυνταίου και οι μονάδες ΙΙΙ και IV της Καρδιάς εξυπηρετούν ανάγκες τηλεθέρμανσης και ως εκ τούτου προβλεπόταν να λειτουργούν σε πλήρη ισχύ για έξι μήνες ετησίως μέχρι την εξάντληση των επιτρεπόμενων ωρών βάσει των οποίων υπολογιζόταν ότι θα έπρεπε να αποσυρθούν έως το τέλος του 2019-αρχές 2020.

Ωστόσο, η οξεία ενεργειακή κρίση του περασμένου χειμώνα οδήγησε σε εντατική λειτουργία των μονάδων Καρδιάς και Αμυνταίου για τη στήριξη του συστήματος κατά την περίοδο που είχε τεθεί σε κατάσταση συναγερμού, εξέλιξη η οποία σε συνδυασμό με τις ανάγκες της τηλεθέρμανσης των τοπικών κοινωνιών, που λόγω κλιματολογικών συνθηκών ξεπερνούν και τους έξι μήνες, επέφερε “ξόδεμα” επιπλέον ωρών από το ήδη περιορισμένο απόθεμα. Επειδή ακριβώς λειτούργησαν πιο εντατικά την περίοδο αυτή οι 6 μονάδες, εκτιμάται πως πλέον οι 17.500 ώρες επαρκούν μετά βίας μέχρι τα μέσα έως τέλη του 2019 -και αυτό υπό προϋποθέσεις πολύ συντηρητικής λειτουργίας-, οπότε θα αποσυρθούν και νωρίτερα.

Δεδομένου μάλιστα ότι η νέα μονάδα Πτολεμαΐδα V, που κατασκευάζεται και θα υποκαταστήσει μέρος της ισχύος των μονάδων που θα αποσυρθούν, δεν αναμένεται να ενταχθεί στο σύστημα πριν από το 2022, δημιουργείται ένα επικίνδυνο “κενό” μεταξύ 2019-2021.

Το αίτημα που τίθεται από την ελληνική πλευρά για αύξηση των ωρών λειτουργίας στις 32.000 στηρίζεται ακριβώς στην ασφάλεια ενεργειακού εφοδιασμού της χώρας, αλλά και στην ανάγκη αδιάλειπτης τροφοδοσίας των κατοίκων στις πόλεις Πτολεμαΐδας, Αμυνταίου και Φιλώτα στο πλαίσιο της τηλεθέρμανσης.

Εκτιμάται πως αν οι επιτρεπόμενες ώρες επεκταθούν στις 32.000, οι μονάδες θα μπορέσουν να λειτουργήσουν -υπό προϋποθέσεις- έως το 2021-2022, δηλαδή μέχρι να τεθεί σε λειτουργία η Πτολεμαΐδα V.

Ενεργειακή ασφάλεια

Όπως κατέδειξε η ενεργειακή κρίση Δεκεμβρίου 2016-Ιανουαρίου 2017 αλλά και με βάση τη μελέτη επάρκειας ισχύος για την περίοδο 2017-2023 του ΑΔΜΗΕ (Μάιος 2017), οι συνολικά 6 προαναφερθείσες μονάδες των ΑΗΣ Καρδιάς και Αμυνταίου (που αντιστοιχούν στο 15% της συμβατικής ισχύος και στο 20% της θερμικής ισχύος του διασυνδεδεμένου συστήματος) είναι απολύτως αναγκαίες για την επάρκεια και την ασφάλεια ενεργειακής τροφοδοσίας του συστήματος.

Οι μονάδες αυτές κατά την ενεργειακή κρίση με εντατική λειτουργία σε όλη την επίμαχη περίοδο κλήθηκαν να στηρίξουν το σύστημα, το οποίο, χωρίς την ισχύ τους, θα ήταν αδύνατο να ανταποκριθεί στις αυξημένες ανάγκες της ζήτησης.

Όμως και η μελέτη του ΑΔΜΗΕ διαπίστωσε κίνδυνο για την επάρκεια του συστήματος κατά τη διετία 2020-2021 με την ταυτόχρονη απόσυρση των μονάδων Καρδιάς – Αμυνταίου, την οποία τοποθετεί την άνοιξη του 2020, ενώ υπό δυσμενείς συνθήκες η λειτουργία του συστήματος ηλεκτροπαραγωγής μπορεί να χαρακτηριστεί και ως ανεπαρκής παρά τις εισαγωγές.

Τηλεθέρμανση Δυτικής Μακεδονίας

Οι μονάδες του ΑΗΣ Καρδιάς παρέχουν κατά τους χειμερινούς μήνες τηλεθέρμανση στην πόλη της Πτολεμαΐδας, ενώ του ΑΗΣ Αμυνταίου στις πόλεις Αμυνταίου και Φιλώτα -πόλεις που βρίσκονται στην πλέον ψυχρή περιοχή της χώρας-, καλύπτοντας τις ανάγκες θέρμανσης χιλιάδων νοικοκυριών αλλά και δημοσίων κτηρίων (σχολεία, νοσοκομεία κ.ά.).

Το θέμα της τηλεθέρμανσης της Πτολεμαΐδας αναμένεται να λυθεί με την ένταξη της μονάδας Πτολεμαΐδα V, όμως για τις πόλεις Αμυνταίου και Φιλώτα δεν έχει ακόμα βρεθεί εναλλακτική λύση και απαιτείται η λειτουργία του ΑΗΣ Αμυνταίου το μέγιστο δυνατό χρονικό διάστημα.

Ήδη έχουν εκφράσει την αγωνία τους εκπρόσωποι της Τοπικής Αυτοδιοίκησης της περιοχής, που κάνουν λόγο για σοβαρό ενδεχόμενο να μείνουν οι συγκεκριμένες πόλεις χωρίς θέρμανση. Αξίζει δε να σημειωθεί ότι η τηλεθέρμανση συμβάλλει και σε άμεση βελτίωση της ποιότητας του περιβάλλοντος στις συγκεκριμένες περιοχές, καθώς αποτρέπεται η ατμοσφαιρική ρύπανση από τη χρήση συμβατικών καυσίμων και μέσων θέρμανσης (πετρελαίου, ξύλου σε τζάκια – σόμπες κ.λπ.).

 

Α.Ζ. – Πηγή avgi.gr