Η ιστορία της Δημόσιας Επιχείρησης Ηλεκτρισμού είναι συνυφασμένη τόσο με την ανάπτυξη της χώρας όσο και τον εκσυγχρονισμό της μεταπολεμικής Ελλάδας αλλά κυρίως με την βελτίωση της ποιότητας ζωής εκατομμυρίων Ελλήνων.
«Η ΔΕΗ ήρθε στο χωριό μας στα μέσα της δεκαετίας του 50, τα περισσότερα χρόνια τα περάσαμε με τρόπους που εσείς δεν
γνωρίσατε ποτέ. Διαβάζαμε με λάμπες πετρελαίου, ζεσταινόμασταν με το τζάκι και με σόμπες, τα ρούχα τα πλέναμε στη σκάφη. Πολλά τρόφιμα για να τα συντηρήσουμε τα αλατίζαμε, τα καπνίζαμε ή τα αποξηραίναμε και τα αποθηκεύαμε σε ειδικά διαμορφωμένα υπόγεια ή και κάτω από το έδαφος, Όταν ήρθε η ΔΕΗ κάναμε καιρό να το συνειδητοποιήσουμε», μας είχε αναφέρει σε μια παλαιότερη συνομιλία γιαγιά από τα βουνά της Ευρυτανίας.Η
λέξη ΔΕΗ «μεταφράζεται» σε ρεύμα. Είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα
πώς ένα brand name ταυτίζει το όνομα του με ένα τομέα της οικονομίας, ή
ακόμη και ένα επώνυμο ενός διάσημου δικηγόρου ή γιατρού, ποδοσφαιριστή
μπορεί να συνδεθεί με ένα επάγγελμα.
Ακόμη και σήμερα που στην χώρα
μας οι πάροχοι ηλεκτρικής ενέργειας προσεγγίζουν τους 20 σε αριθμό το
brand name ΔΕΗ είναι συνδεδεμένο με την ηλεκτρική ενέργειά όπως
τουλάχιστον μέχρι πριν λίγα χρόνια ο ΟΤΕ ήταν ταυτισμένος με τις
τηλεπικοινωνίας, τα ΕΛΤΑ με την αλληλογραφία, το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο
με τις αποταμιεύσεις και η Εθνική Τράπεζα με το τραπεζικό σύστημα.
Οι νεότερες γενιές δεν γνωρίζουν όμως ότι η ΔΕΗ γεννήθηκε μόλις το 1950, αρκετές δεκαετίες μετά την έλευση του ηλεκτρισμού στην Ελλάδα και τις πολλές σε αριθμό εταιρίες, πολλές περισσότερες από σήμερα, που έδιναν τη δυνατότητα ηλεκτρικής ενέργειας!
Τα πρώτα χρόνια
Ο ηλεκτρισμός στην Ελλάδα φθάνει το 1889, όταν Γενική Εταιρεία Εργοληψιών κατασκευάζει στην οδό Αριστείδου, την πρώτη μονάδα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με το πρώτο κτίριο που φωτίζεται να είναι τα Ανάκτορα. Τον ίδιο χρόνο το ηλεκτρικό ρεύμα φθάνει και στη Θεσσαλονίκη.
Δέκα χρόνια αργότερα κάνουν την εμφάνιση τους οι πολυεθνικές εταιρείες ηλεκτρισμού οπότε και η Αμερικάνικη εταιρεία Thomson-Houston με τη συμμετοχή της Εθνικής Τράπεζας προχωρούν στην ίδρυση και λειτουργίας της «Ελληνικής Ηλεκτρικής Εταιρείας» που αναλαμβάνει την ηλεκτροδότηση μεγάλων πόλεων. Μέσα στις επόμενες τρείς δεκαετίες θα ηλεκτροδοτηθούν 250 πόλεις με πληθυσμό άνω των 5.000 κατοίκων, με το ηλεκτρικό ρεύμα να διατίθεται για κάποιες ώρες και με αρκετές διακοπές.
Στις πιο απομακρυσμένες και αραιοκατοικημένες περιοχές, που ήταν οικονομικά ασύμφορο για τις μεγάλες εταιρείες να κατασκευάσουν μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, την ηλεκτροδότηση αναλαμβάνουν ιδιώτες ή δημοτικές κοινότητες κατασκευάζοντας μικρά εργοστάσια. Το έτος 1950 υπήρχαν στην Ελλάδα περίπου 400 εταιρείες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας!
Αξίζει να σημειωθεί ότι μέχρι το 1950 μόνο 800 περίπου πόλεις και χωριά, από τα 11.600 που υπήρχαν είχαν καταφέρει να έχουν ρεύμα για κάποιες ώρες.
Το αγαθό… πολυτελείας
Η κατάτμηση της παραγωγής σε πολλές μικρές μονάδες σε συνδυασμό με τα εισαγόμενα καύσιμα, εξωθούσε την τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας στα ύψη καθιστώντας το ηλεκτρικό ρεύμα ως ένα αγαθό πολυτελείας. Για να εξαπλωθεί το ηλεκτρικό ρεύμα ομοιόμορφα σε όλη τη χώρα χρειάζεται να αξιοποιηθούν οι εγχώριοι πλουτοπαραγωγικοί πόροι και να ενοποιηθεί η παραγωγή σε ένα ενιαίο διασυνδεδεμένο δίκτυο.
Όπως αναφέρει κι η ΔΕΗ στην ιστοσελίδα της, για να εξαπλωθεί η ηλεκτρική ενέργεια ομοιόμορφα σε όλη τη χώρα και για να αξιοποιηθεί αποτελεσματικά τόσο στη βιομηχανία όσο και στην ύπαιθρο, έπρεπε να υπάρξουν οι εξής προϋποθέσεις:
– Αξιοποίηση των εγχώριων πλουτοπαραγωγικών πόρων,
που απαιτούσε όμως τεράστιες επενδύσεις, οι οποίες δεν μπορούσαν να
πραγματοποιηθούν από τους μεμονωμένους βιομηχάνους παραγωγής ενέργειας.
– Ενοποίηση της παραγωγής σε ενιαίο διασυνδεδεμένο δίκτυο, ώστε τα φορτία να επιμερίζονται σε εθνική κλίμακα.
– Ύπαρξη ενιαίου φορέα που θα επέτρεπε τον επιμερισμό του κόστους ανάμεσα στις κερδοφόρες και ζημιογόνες περιοχές.
Όλες αυτές τις προϋποθέσεις ήρθε για να καλύψει με τον πλέον επιτυχή τρόπο μια νέα επιχείρηση με πρωτοβουλία του ελληνικού κράτους: η ΔΕΗ.
Η μεγάλη αλλαγή
Έτσι τον Αύγουστο του 1950 ιδρύεται η Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού, για να λειτουργήσει “χάριν του δημοσίου συμφέροντος” με σκοπό τη χάραξη και εφαρμογή μιας εθνικής ενεργειακής πολιτικής, η οποία μέσα από την εντατική εκμετάλλευση των εγχώριων πόρων, να κάνει το ηλεκτρικό ρεύμα κτήμα και δικαίωμα του κάθε Έλληνα πολίτη, στη φθηνότερη δυνατή τιμή.
Αμέσως με την ίδρυσή της, η ΔΕΗ στρέφεται προς την αξιοποίηση των εγχώριων πηγών ενέργειας ενώ ξεκινά και η ενοποίηση των δικτύων σε ένα εθνικό διασυνδεδεμένο σύστημα. Τα πλούσια λιγνιτικά κοιτάσματα του ελληνικού υπεδάφους που είχαν νωρίτερα εντοπισθεί, άρχισαν να εξορύσσονται και να χρησιμοποιούνται ως καύσιμη ύλη στις λιγνιτικές μονάδες ηλεκτροπαραγωγής που δημιουργούσε. Παράλληλα, η Επιχείρηση ξεκίνησε την αξιοποίηση της δύναμης των υδάτων με την κατασκευή υδροηλεκτρικών σταθμών στα μεγάλα ποτάμια της χώρας.
Αρκετά νωρίς, το 1956, αποφασίστηκε η εξαγορά όλων των ιδιωτικών και δημοτικών επιχειρήσεων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας ώστε να υπάρχει ένας ενιαίος φορέας διαχείρισης. Σιγά-σιγά, η ΔΕΗ εξαγόρασε όλες αυτές τις επιχειρήσεις και ενέταξε το προσωπικό τους στις τάξεις της.
Σ’ όλα αυτά τα χρόνια της παρουσίας της, αγωνίστηκε και πέτυχε την ενεργειακή αυτονομία της χώρας και έφερε σε πέρας το σπουδαίο έργο του εξηλεκτρισμού της δημιουργώντας ταυτόχρονα το μεγαλύτερο μέρος της βαριάς ελληνικής βιομηχανίας. Tο ηλεκτρικό ρεύμα έφτασε με επάρκεια σε κάθε άκρη της ελληνικής γης. Από τα μικρά ακριτικά νησιά μας ως τους πιο απόμακρους οικισμούς της ορεινής Ελλάδας.
Σήμερα 72 χρόνια μετά την ίδρυση και λειτουργία της ΔΕΗ και 133 χρόνια από την έλευση του ηλεκτρισμού στην χώρα μας, η αγορά βρίσκεται σε καθεστώς απελευθέρωσης με σημαντικά ακόμη νήματα να είναι σε εξέλιξη και πολλές εταιρίες να ανταγωνίζονται η μία την άλλη στην παροχή ρεύματος. Η ιστορία επαναλαμβάνεται!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου