ΔΕΗ: Μετά τους 200, έρχεται όριο ηλικίας και έξοδος για 1.000 ακόμα εργαζόμενους

 

Γιώργος Φιντικάκης

Την μόνιμη επαναφορά των ορίων ηλικίας, μετά την υπέρβαση των οποίων οι εργάζομενοι θα βγαίνουν υποχρεωτικά στη σύνταξη, εξετάζουν τώρα στην ΔΕΗ, προκειμένου να μην χρειάζεται κάθε χρόνο να καταφεύγουν σε ειδικές ρυθμίσεις σαν την χθεσινή.

Ο ηλικιακός "κόφτης" θα είναι ο ίδιος ακριβώς που

χρησιμοποιήθηκε και για την περίπτωση των 200 εργαζομένων προχωρημένης ηλικίας, για τους οποίους η επιχείρηση αποφάσισε χθες να προσφέρει μπόνους οικειοθελούς αποχώρησης 15.000 ευρώ.

Δηλαδή θα ορίζεται στα 60 έτη για όσους ανήκουν στα υπερβαρέα, (μονάδες και ορυχεία), στα 62 έτη για όσους εμπίπτουν στις κοινές διατάξεις (όπως το διοικητικό προσωπικό), και στα 65 έτη για τους διευθυντές.

Με τη διαφορά ότι το μέτρο θα είναι μόνιμο και άρα δεν θα χρειάζεται κάθε χρόνο η ΔΕΗ να καταφεύγει σε ρυθμίσεις τύπου "πάρε 15.000 ευρώ στο χέρι και φύγε, διαφορετικά θα απολυθείς".

Δεν είναι τυπικός, αλλά ουσιαστικός ο λόγος που καθιστά απαραίτητη την μόνιμη επαναφορά των ορίων ηλικίας. Στην ΔΕΗ έχουν υπολογίσει ότι μόνο μέσα στην διετία 2018-2019 αναμένεται να "πιάσουν" τα παραπάνω όρια των 60, 62 και 65 ετών, ούτε λίγο ούτε πολύ 1.000 άτομα. Τούτο σημαίνει ότι είτε θα ψηφισθεί μια μόνιμη ρύθμιση που θα εξασφαλίζει την αυτόματη έξοδο στη σύνταξη όσων συμπληρώνουν τα παραπάνω όρια, είτε κάθε χρόνο η ΔΕΗ θα χρειάζεται να καταφεύγει σε συνταγές "καρότο και μαστίγιο", σαν την χθεσινή.

Από τον νόμο του 1966...

Ταυτόχρονα όμως χρειάζεται να επιλυθούν και μια σειρά από νομικά κενά, με βασικότερο να καταργηθεί ο νόμος 4491/1966. Το μακρινό 1966 είχε οριστεί ότι η ΔΕΗ εκτός από εργοδότης, αναλαμβάνει και την ασφάλιση των εργαζομένων της. Τούτο σήμαινε ότι ως εργοδότης, η αποζημίωση που κατέβαλε λόγω απόλυσης συμψηφιζόταν με το εφάπαξ που δικαιούτο ο εργαζόμενος που έβγαινε στη σύνταξη. Οταν όμως τo 2000 η ΔΕΗ εισήχθη στο χρηματιστήριο, και δημιουργήθηκε ο Οργανισμός Ασφάλισης Προσωπικού (ΟΑΠ-ΔΕΗ), η επιχείρηση έπαψε να ασφαλίζει το προσωπικό. Το θέμα ωστόσο του συμψηφισμού του εφάπαξ με την αποζημίωση σε περίπτωση απόλυσης, παρέμεινε ως είχε. 

... στο μνημόνιο του 2012

Ουδείς παρ' όλα αυτά θα ασχολούνταν με τα παραπάνω αν το μνημόνιο του 2012 δεν μετέτρεπε τις συμβάσεις των ΔΕΚΟ από ορισμένου χρόνου σε αορίστου, καταργώντας τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης. Σαν αποτέλεσμα πολλοί εργαζόμενοι στη ΔΕΗ και αλλού, πιεζόμενοι και από την κρίση, επιλέγουν τα τελευταία χρόνια να παραμένουν στην εργασία τους, παρ’ ότι έχουν θεμελιώσει δικαίωμα σύνταξης. Το 2010 συνταξιοδοτήθηκαν 2.500 άτομα από τη ΔΕΗ, το 2011 1.500, και έκτοτε ο αριθμός συρρικνώνεται συνεχώς πέφτοντας στα 600-700 άτομα ετησίως, ενώ το 2015 έφυγαν 150, με αποκορύφωμα την περυσινή χρονιά που δεν αποχώρησαν πάνω από 100.

Βλέποντας τα τελευταία χρόνια τους λεγόμενους "ισόβιους" εργαζόμενους  - 60άρηδες και άνω με 40 χρόνια υπηρεσίας- να αυξάνονται, η ΔΕΗ έχει δύο δρόμους, είτε την συναινετική συνταξιοδότηση είτε την απόλυση. Το πρόβλημα ωστόσο για έναν τέτοιο εργαζόμενο, είναι ότι σε περίπτωση απόλυσης, ακριβώς επειδή παραμένει σε ισχύ ο παλαιός νόμος του 1966, θα δει την αποζημίωσή του να συμψηφίζεται με το εφάπαξ. Στην πράξη παρ΄ότι διέπεται από σύμβαση αορίστου χρόνου, όπως ακριβώς στον ιδιωτικό τομέα, δεν θα εισπράξει παρά μέρος της αποζημίωσης που δικαιούται.

Και στην ΔΕΗ του 2020

Βέβαια μια δεύτερη ερμηνεία που επιβάλει την επαναφορά των ορίων ηλικίας στην ΔΕΗ σχετίζεται με την υποχρεωτική της συρρίκνωση ελέω μνημονίου. Σήμερα, έχοντας μερίδιο στη λιανική 89%, απασχολεί συνολικά 10.000 άτομα. Είναι λογικό το 2020, με μερίδιο 49%, ότι δεν θα μπορεί να συντηρεί τον ίδιο αριθμό προσωπικού, και η "απελευθέρωση" των συνταξιοδοτήσεων είναι ένα εργαλείο προς την επίτευξη του στόχου.

Το επόμενο λοιπόν βήμα είναι να ανατεθεί η σύνταξη μελέτης σχετικά με το προσωπικό που χρειάζεται για να παραμείνει βιώσιμη υπό τα νέα δεδομένα. Τούτο δεν σημαίνει φυσικά ότι επειδή η ΔΕΗ πρέπει να χάσει το μισό από το σημερινό της μερίδιο, θα μείνει και με το μισό προσωπικό. Δεν μπορεί άλλωστε να εγκαταλείψει τον ευρύτερο ρόλο που παίζει στην οικονομία με τις μονάδες βάσης ή μέσω της παρουσίας της στα νησιά. Δεν σημαίνει ωστόσο αυτό και ότι η επιχείρηση δεν έχει περιθώρια αναδιάρθρωσης του προσωπικού και εσωτερικών μετακινήσεων. 

Σημειωτέον πάντως ότι η απόφαση που έλαβε χθες το ΔΣ της ΔΕΗ για μπόνους αποχώρηση στους 200 εργαζόμενους, δεν προυποθέτει και κατάργηση του επίμαχου νόμου του 1966.

Οπως εξηγούν οι γνωρίζοντες, η απόφαση έχει ληφθεί σε άλλη νομική βάση, κι αυτός άλλωστε είναι και ο λόγος που το μπόνους αποζημίωσης ορίστηκε στα 15.000 ευρώ. Τόσο δηλαδή όσο είναι και το ανώτατο πλαφόν που ισχύει στις ΔΕΚΟ για αποζημιώσεις λόγω απόλυσης. Εφόσον επομένως λυθεί συναινετικά η σύμβαση εργαζόμενου-εργοδότη, η καταβολή των 15.000 ευρώ δεν θα απαιτεί προηγούμενη τροποποίηση του νόμου, αυτή μπορεί να γίνει σε δεύτερη φάση.