Δικαιώματα ρύπων CO2 . Σε αναμονή για τις απόφασεις της Ε.Ε.

Και ενώ η προσφορά δικαιωμάτων αυξάνεται, η ζήτηση έχει αρχίσει να μειώνεται καθώς σε αρκετές χώρες – μέλη της ΕΕ έχουν αρχίσει να αποσύρονται μονάδες ανθρακικές και λιγνιτικές μονάδες ηλεκτροπαραγωγής.

Eν αναμονή των τελικών αποφάσεων της ΕΕ για τα δικαιώματα εκπομπής CO 2 βρίσκεται η αγορά, με τις τιμές των δικαιωμάτων στην ευρωπαική πλατφόρμα να εξακολουθούν να διαμορφώνονται σε χαμηλά επίπεδα, κάτω από τα 6 ευρώ ανά τόνο CO 2, και τις προοπτικές να είναι αμφίρροπες καθώς τα βασικά δεδομένα  για το 2017 δείχνουν περαιτέρω πτώση των τιμών,  εκτός και αν οι χώρες

της ΕΕ στηρίξουν τη  φιλόδοξη δέσμη μέτρων της Κομισιόν  για το Κλίμα. 

Oι τιμές των δικαιωμάτων είναι κρίσιμες για την ελληνική αγορά ηλεκτρισμού, καθώς από τη μία πλευρά επιβαρύνουν το κόστος παραγωγής  - ειδικά της ΔΕΗ που λόγω του λιγνίτη είναι υποχρεωμένη να αγοράζει πολλά δικαιώματα- από την άλλη όμως, τροφοδοτούν τον ειδικό λογαριασμό ΑΠΕ. 

 Στην τελευταία δημοπρασία ρύπων, (24/1/2017) οι τιμές για τα  ελληνικά δικαιώματα έκλεισαν στα 5,23 ευρώ/τόνο CO2. 

Σύμφωνα με τον ενεργειακό οίκο Platts και μόνον το καθαρό σωρευτικό πλεόνασμα των 1,78 δισ. δικαιωμάτων CO 2 του 2015 αρκεί για να οδηγήσει την τιμή ανά δικαίωμα κοντά στο μηδέν. Οι δυσμενείς προοπτικές επιδεινώνονται αν συνυπολογιστεί το γεγονός ότι το 2017 ο όγκος των δικαιωμάτων πρόκειται να αυξηθεί κατά 32%.

Και ενώ η προσφορά δικαιωμάτων αυξάνεται,  η ζήτηση έχει αρχίσει να μειώνεται καθώς σε αρκετές χώρες – μέλη της ΕΕ έχουν αρχίσει να αποσύρονται μονάδες ανθρακικές και λιγνιτικές μονάδες ηλεκτροπαραγωγής. Σε συνδυασμό με τις περιορισμένες προοπτικές της οικονομικής ανάπτυξης στην Ευρώπη, η συνολική εικόνα που διαμορφώνεται το 2017 για τις τιμές των δικαιωμάτων είναι αρνητική. 

Ωστόσο υπάρχουν και άλλες παράμετροι, που επηρεάζουν τις τιμές. Κατ' αρχήν ένα μεγάλο μέρος της υπερπροσφοράς δικαιωμάτων διακρατείται από μη ενεργειακούς βιομηχανικούς ομίλους , πολλοί από τους οποίους προτιμούν να κρατούν τα δικαιώματα, μήπως και αναγκαστούν να τα ξαναγοράσουν στο μέλλον σε υψηλότερες τιμές και έτσι δεν  τα πουλούν στις εταιρίες ηλεκτροπαραγωγής- που είναι και οι «φυσικοί  αγοραστές» των δικαιωμάτων CO 2. 

Σύμφωνα με το Platts, οι τρέχουσες τιμές, γύρω στα 6 δολ/τόνο αντανακλούν και την άποψη ότι σταδιακά η αγορά προχωρά σε  ένα νέο σημείο ισορροπίας, καθώς από το 2019 τίθενται σε εφαρμογή πιο αυστηροί ευρωπαϊκοί κανόνες για τη μείωση του πλεονάσματος των δικαιωμάτων.  

Eξάλλου, για την περίοδο 2021-2030 η Επιτροπή έχει προτείνει ακόμα πιο φιλόδοξα μέτρα για την μείωση του πλεονάσματος, το ζήτημα όμως είναι αν θα τους δεχθούν τα κράτη-μέλη. 

Αν το συμβούλιο των υπουργών της ΕΕ επικυρώσει το πακέτο μέτρων που υπερψήφισε η Επιτροπή Περιβάλλοντος του Ευρωκοινοβουλίου τον Δεκέμβριο και υποστηρίζει η Επιτροπή, τότε οι τιμές μπορεί να ανεβούν. Πολλές χώρες όμως, και ειδικά τα πρώην μέλη του ανατολικού μπλοκ, τα οποία εξαρτώνται από τον άνθρακα για την ηλεκτροπαραγωγή, εμφανίζονται απρόθυμες να στηρίξουν τα νέα μέτρα,. Ετσι μπορεί η τελική πρόταση, που θα υιοθετηθεί από την ΕΕ, το δεύτερο εξάμηνο του 2017, να μην είναι πολύ πιο συμβιβαστική σε σχέση με τις αρχικές θέσεις, πράγμα που θα επηρεάσει αρνητικά τις τιμές.