"Carbon Leakage" και κλιματική αλλαγή "δείχνουν" φόρο άνθρακα στις εισαγωγές της ΕΕ - Οι ευρωβουλευτές έκαναν το πρώτο βήμα

Υπέρ της επιβολής φόρου άνθρακα στις εισαγωγές από τρίτες χώρες τάσσεται η επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας Τροφίμων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ως μέτρο για την ενίσχυση της κλιματικής δράσης και αποτροπής της «διαρροής άνθρακα» (carbon leakage) που πλήττει την ευρωπαϊκή βιομηχανία. Συγκεκριμένα, στη χθεσινή ψηφοφορία, 58 ευρωβουλευτές

τάχθηκαν υπέρ, 8 κατά και 10 απουσίαζαν.

Η απόφαση της επιτροπής εφιστά την προσοχή οι φιλόδοξοι στόχοι της ΕΕ για την κλιματική αλλαγή να μην οδηγήσουν σε «μετανάστευση» των ευρωπαϊκών βιομηχανιών, καθώς, την ίδια στιγμή, οι τρίτες χώρες δεν υιοθετούν αντίστοιχους φιλόδοξους στόχους στην περικοπή των εκπομπών ρύπων, γεγονός που δημιουργεί ανταγωνιστικό μειονέκτημα για την ευρωπαϊκή βιομηχανία.

Οι ευρωβουλευτές υποστηρίζουν την εισαγωγή ενός μηχανισμού προσαρμογής άνθρακα (carbon border adjustment mechanism/CBAM), ο οποίος θα θεσπίσει ένα τέλος στις εισαγωγές προϊόντων που προέρχονται εκτός ΕΕ, αν αυτές οι χώρες δεν υιοθετήσουν επαρκώς φιλόδοξους στόχους για το κλίμα. Όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση της επιτροπής, αυτό θα δημιουργήσει κίνητρο για τις ευρωπαϊκές και μη βιομηχανίες να κινηθούν τάχιστα προς την απανθρακοποίηση των δραστηριoτήτων τους σε συμμόρφωση με τους στόχους της συμφωνίας του Παρισιού.

Επιπρόσθετα, επισημαίνεται ότι δεν θα πρέπει να ληφθεί ως εργαλείο ενίσχυσης του προστατευτισμού, αλλά, ως εργαλείο που μοναδικό στόχο έχει να προωθήσει περαιτέρω τις απαιτούμενες ενέργειες για την επίτευξη των κλιματικών στόχων σε παγκόσμιο επίπεδο.

CBAM και ETS πρέπει να πάνε μαζί

Παραπέρα, το CBAM πρέπει να συνδεθεί με ένα μεταρρυθμισμένο σύστημα εμπορίας ρύπων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EU ETS), να αποτελεί μέρος της ευρύτερης βιομηχανικής στρατηγικής της ΕΕ και να καλύπτει όλες τις εισαγωγές εμπορευμάτων και προϊόντων υπό την σκέπη του ευρωπαϊκού ETS.

Μάλιστα, οι ευρωβουλευτές αναφέρουν πως μέχρι το 2023, και έχοντας προηγηθεί σχετική μελέτη αξιολόγησης επιπτώσεων (impact assessment), το εν λόγω μέτρο μπορεί να επεκταθεί στον τομέα της ηλεκτροπαραγωγής και τις ενεργοβόρες βιομηχανίες όπως τσιμέντο, ατσάλι, αλουμίνιο, διύλιση, χαρτί, γυαλί, χημικά και λιπάσματα, τομείς οι οποίοι συνεχίζουν να λαμβάνουν σημαντικό μέρος των δωρεάν δικαιωμάτων και ακόμη αντιπροσωπεύουν το 94% των βιομηχανικών εκπομπών σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Προσθέτουν ακόμη, πως προς αποφυγήν του φαινομένου «διαρροής άνθρακα», η τιμολόγηση του άνθρακα βάσει του μηχανισμού CBAM θα πρέπει να συνδεθεί με την τιμή των δικαιωμάτων που δίνονται μέσω του ευρωπαϊκού συστήματος εμπορίας ρύπων (EU Emissions Trading System).

Τα επόμενα βήματα

Τέλος, η πρόταση της επιτροπής θα έρθει για ψηφοφορία στη Ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου που έχει προγραμματιστεί για τις 8-11 Μαρτίου 2021 και στη συνέχεια η Κομισιόν αναμένεται να 

παρουσιάσει μια πρόταση μέσα στο δεύτερο τρίμηνο του 2021.

 

 Μιχάλης Μαστοράκης

energypress.gr