Σκωτσέζικο ντους από την Κομισιόν για το καλώδιο τη Κρήτης – Θεωρεί παράνομη την ανάθεση στην «Αριάδνη», αλλά «βλέπει» και νέα λύση, με τον ΑΔΜΗΕ κυρίαρχο υπό… επιτροπεία

Θοδωρής Παναγούλης

Ως Ιανός εμφανίστηκε χθες η Κομισιόν, στη σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες για το θέμα της ηλεκτρικής διασύνδεσης της Κρήτης με την Αττική:

Από τη μία πλευρά κατέστησε σαφές ότι η απόφαση της ΡΑΕ με την οποία ανατέθηκε στην εταιρεία ειδικού σκοπού «Αριάδνη Interconnection» του ΑΔΜΗΕ η χρηματοδότηση και κατασκευή του έργου αποτελεί παραβίαση του κοινοτικού δικαίου και ζήτησε την απόσυρσή της ως προϋπόθεση για να παραμείνει το έργο στο πλαίσιο του PCI Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ.

Από την άλλη εμφανίστηκε πεπεισμένη ότι ο ΑΔΜΗΕ είναι εκείνος που μπορεί να πραγματοποιήσει το έργο και πρότεινε να επιλεγεί μια τέτοια λύση τον Ιανουάριο, που θα δίνει τη δυνατότητα στον ελληνικό  Διαχειριστή να επιλέξει όποιους συμμετόχους επιθυμεί, υπό την προϋπόθεση όμως ότι τα θέματα τεχνικών προδιαγραφών θα λύνονται από ειδική επιτροπή για να εξασφαλίζεται η διαλειτουργικότητα, δηλαδή η τεχνική συμβατότητα της διασύνδεσης της Κρήτης με τα υπόλοιπα τμήματα του PCI, οψέποτε βεβαίως υλοποιηθούν.

Ειδικότερα, σύμφωνα με τις πληροφορίες που άντλησε το energypress, τα βασικά που προκύπτουν από τη χθεσινή σύσκεψη είναι τα εξής:

Εάν η ελληνική πλευρά θέλει να πραγματοποιήσει τη διασύνδεση Κρήτης – Αττικής ως εθνικό έργο, τότε δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα, πέραν ίσως της διευθέτησης κάποιων θεμάτων αποζημίωσης της Euroasia για μελέτες που έχει ήδη πληρώσει. Εάν όμως η χώρα μας θέλει το έργο να συνεχίσει να είναι μέρος του συνολικότερου Έργου Κοινού Ενδιαφέροντος (PCI) Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ, τότε θα πρέπει η ΡΑΕ να αποσύρει άμεσα την απόφαση με την οποία ανέθεσε το έργο στην «Αριάδνη Interconnection». Υπήρξε μάλιστα εκ μέρους της Κομισιόν και αναφορά σε νομικά μέτρα, τόσο από εκείνην όσο και από την εταιρεία του Euroasia Interconnnector.

Η Κομισιόν συνεχίζει να θεωρεί ότι τυπικά η εταιρεία Euroasia Interconnnector, ως promoter του PCI, έχει το χρονικό περιθώριο μέχρι το τέλος του χρόνου να φέρει στο τραπέζι λύση που να έχει τεχνική και χρηματοδοτική επάρκεια για την υλοποίηση του καλωδίου Κρήτης – Αττικής ως πρώτης φάσης του συνολικού έργου.

Επειδή δεν θεωρείται πιθανή μια τέτοια εξέλιξη, να φέρει δηλαδή ικανοποιητική λύση ο  Euroasia Interconnnector χωρίς την ενεργό εμπλοκή του ΑΔΜΗΕ, η Κομισιόν πρότεινε μια νέα λύση, σχεδόν από μηδενική βάση. Σύμφωνα με την πρόταση αυτή, θα ανατεθεί στον ΑΔΜΗΕ, στις αρχές του 2019, η χρηματοδότηση και κατασκευή του έργου στο πλαίσιο του PCI, και μάλιστα με πλήρη ελευθερία να επιλέξει το σχήμα των εταίρων του (χωρίς δέσμευση για συμμετοχή του Euroasia κατά 39%, αλλά ακόμα και χωρίς διαγωνισμό για τα ποσοστά που θα εκχωρήσει).

Η ελευθερία όμως αυτή περιορίζεται δραστικά όσον αφορά στις τεχνικές προδιαγραφές των υλικών, της τεχνολογίας, του εξοπλισμού του έργου κ.λπ. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την πρόταση της Κομισιόν, όταν υπάρχει για τεχνικά θέματα διάσταση απόψεων ανάμεσα στον ΑΔΜΗΕ και τον Euroasia, τότε τις αποφάσεις θα παίρνει 3μελής τεχνική επιτροπή την οποία θα συγκροτούν ένας εκπρόσωπος του ΑΔΜΗΕ, ένας του Euroasiaκαι ένας ανεξάρτητος τεχνικός εμπειρογνώμονας που θα ορίσουν από κοινού οι Ρυθμιστές. Όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό σε περίπτωση διαφωνίας ουσιαστικά την απόφαση θα παίρνει ο τεχνικός εμπειρογνώμονας που μπορεί να είναι ένας τρίτος ευρωπαίος διαχειριστής  (όπως για παράδειγμα ο Βελγικός Elia).

Πρέπει να σημειωθεί ότι το ποιος θα θέτει τα τεχνικά standards αποτέλεσε σημείο μεγάλης τριβής κατά τις διαπραγματεύσεις ανάμεσα στον ΑΔΜΗΕ και τον Euroasia, καθώς ζητούμενο είναι να υπάρχει διαλειτουργικότητα. Για παράδειγμα: Είναι κρίσιμο το είδος του μετασχηματιστή που θα τοποθετηθεί σε Αττική και Κρήτη, αφού η επιλογή αυτή θα πρέπει αργότερα να είναι ίδια και για την Κύπρο και το Ισραήλ, προκειμένου να είναι εφικτή η ανταλλαγή στοιχείων για τη ζήτηση φορτίων, τις βλάβες κλπ.

Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι πολύ σύντομα, εντός των επόμενων ημερών, θα πρέπει να απαντήσουν οι κυβερνήσεις, οι Ρυθμιστικές Αρχές και οι εμπλεκόμενες εταιρείες για το αν αποδέχονται την νέα πρόταση της Κομισιόν.

Όσον αφορά τη χώρα μας είναι προφανές ότι η βασική απάντηση που πρέπει να δώσει είναι, υπό το βάρος μάλιστα του επείγοντος προβλήματος ηλεκτρικής ανεπάρκειας της Κρήτης, αν θα αποδεχθεί το πλαίσιο που θέτει η Κομισιόν ή θα προτιμήσει να προχωρήσει το έργο ως εθνικό.

Ειδικά για τη ΡΑΕ, βεβαίως, η οποία καλείται να αποσύρει την πρόσφατη απόφασή της, το θέμα έχει ιδιαίτερες δυσκολίες, οι οποίες πιθανόν να διασκεδαστούν αν αντί της απόσυρσης επιλεγεί η μετάθεση εφαρμογής της απόφασης για τον Ιανουάριο.