Το δύσκολο γρίφο του πως θα στηριχθούν οι καταναλωτές και οι επιχειρήσεις, εφόσον παραταθεί η ενεργειακή κρίση, και «τελειώσουν» τα λεφτά από τις δημοπρασίες ρύπων, καλείται να επιλύσει τις επόμενες εβδομάδες, η κυβέρνηση.
Τα σενάρια γίνονται στην βάση των πιο αρνητικών προβλέψεων, όπως αυτών της Κομισιόν που αποκάλυψε το Euractiv ότι οι τιμές
στην ενέργεια θα παραμείνουν υψηλές και ασταθείς τουλάχιστον μέχρι τις αρχές του 2023, που σημαίνει ότι θα πρέπει πλέον ο προϋπολογισμός και όχι το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης, να βάλει «πλάτη» για τη στήριξη των νοικοκυριών και του επιχειρείν.Το είπε ξεκάθαρα άλλωστε χθες και ο ίδιος ο υπουργός Οικονομικών, μιλώντας στον Real. «Πιθανόν, ανάλογα με τις εξελίξεις να πρέπει το υπουργείο Οικονομικών μέσω του προϋπολογισμού πλέον και όχι του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης να έχει κάποιους πόρους διαθέσιμους σε δυσμενή σενάρια για το β’ εξάμηνο του 2022 προκειμένου να επιδοτήσει νοικοκυριά και επιχειρήσεις», δήλωσε ο Χρήστος Σταϊκούρας.
Τι ανησυχεί την κυβέρνηση; Ότι αν οι υψηλές τιμές στην ενέργεια συνεχίσουν να μας συνοδεύουν μέχρι και τις αρχές του 2023, τότε πλέον δεν θα αρκούν τα έσοδα από τις δημοπρασίες ρύπων, που σημειωτέον δεν εγγράφονται στο έλλειμμα, αλλά θα πρέπει η χρηματική στήριξη να προέρχεται κατευθείαν από το κρατικό προϋπολογισμό, γεγονός που σημαίνει ότι θα αρχίσει να συνυπολογίζεται στο έλλειμμα.
Στο καλό σενάριο, αν το δημοσιονομικό έλλειμμα του 2021 κλείσει χαμηλότερα των αρχικών εκτιμήσεων και ταυτόχρονα επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις για καλύτερη του αναμενομένου πορεία των φορολογικών εσόδων μέσα στο τρέχον έτος, τότε αυξάνεται ο χώρος για την καταβολή έκτακτης ενίσχυσης στα φτωχά νοικοκυριά τον Απρίλιο και για συνέχιση της επιδότησης των λογαριασμών ρεύματος και φυσικού αερίου στο β’ εξάμηνο.
Στο κακό σενάριο, που ενταθούν οι γεωπολιτικοί κίνδυνοι - ακόμη και αν δεν αποφευχθεί η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία - οξυνθεί η ενεργειακή κρίση και η ακρίβεια δυσχεράνει την ικανότητα νοικοκυριών και επιχειρήσεων να ανταποκρίνονται στις φορολογικές και άλλες τους υποχρεώσεις, τότε το ύψος των μηνιαίων επιδοτήσεων θα πρέπει να ειδωθεί σε νέα βάση.
Σε τεντωμένο σχοινί
Τα πάντα προς ώρας κινούνται πάνω σε ένα τεντωμένο σχοινί. Ακόμη και στο πολύ καλό σενάριο, όπου στο ουκρανικό ζήτημα νικήσει τελικά η διπλωματία, οι τιμές στα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης φυσικού αερίου δεν πρόκειται να πέσουν κάτω από τα 60 ευρώ η μεγαβατώρα, από 71 ευρώ σήμερα, όπως εκτιμούν στο Energypress αναλυτές. Δηλαδή θα παραμείνουν παραπάνω από 200% υψηλότερα από πέρυσι. Ακόμη και αν αποφευχθούν έστω και περιορισμένης κλίμακας εχθροπραξίες, οι τιμές θα παραμείνουν σε υψηλά επίπεδα, λόγω του φόβου τόσο ενός νέου γύρου έντασης, όσο και της ανασφάλειας που πυροδοτούν οι μισοάδειες ευρωπαϊκές αποθήκες φυσικού αερίου.
Αν μάλιστα η διένεξη Δύσης - Ρωσίας διατηρήσει σε αναστολή μέχρι το καλοκαίρι την έγκριση του Nord Stream 2, είναι αβέβαιο κατά πόσο ο επόμενος χειμώνας θα βρει τις αποθήκες γεμάτες, πολλώ δε μάλλον αν ισχύουν οι υπόνοιες που σύμφωνα με το έγγραφο που διέρρευσε στο Euractiv, ερευνά η Κομισιόν. Δηλαδή τυχόν «παιχνίδια» της Gazprom με τις πληρότητες των ευρωπαϊκών αποθηκών, δικών της συμφερόντων, όπου διαπιστώθηκε πως είχαν πληρότητα στο 16%, σε σύγκριση με το 44% των αποθηκών, ιδιοκτησίας τρίτων εταιρειών εντός του ευρωπαϊκού εδάφους.
Σημειωτέον ότι χρόνια τώρα, ο ρωσικός κολοσσός έχει αποκτήσει ένα περίπου 40% των ευρωπαϊκών εγκαταστάσεων αποθήκευσης φυσικού αερίου. Εδώ και καιρό λοιπόν, αρκετοί βλέπουν πίσω από τις μισογεμάτες ευρωπαϊκές αποθήκες, ρωσικών συμφερόντων, έναν επιχειρούμενο εκβιασμό της ΕΕ εκ μέρους της Μόσχας σε συνδυασμό με τα εφιαλτικά σενάρια για το τι θα συνέβαινε, εφόσον ξέσπαγε σύγκρουση στην Ουκρανία και μετά από δυτικά αντίποινα, η Ρωσία επέλεγε να μειώσει ροές ή και να κλείσει τις στρόφιγγες.
«Σχέδιο Αέριο για το χειμώνα»
Πέραν των παραπάνω, το σχέδιο ανακοίνωσης της Κομισιόν, το οποίο διέρρευσε μέσω του Euractiv, δίνει μια ζοφερή εικόνα των υψηλών και ασταθών τιμών της ενέργειας που θα συνεχιστούν τα επόμενα χρόνια, ενώ προειδοποιεί ότι η ενεργειακή κρίση έχει χειροτερέψει από το φθινόπωρο και θα διαρκέσει περισσότερο από το αναμενόμενο, έως το 2023.
Μιλά για την κατάσταση στην βιομηχανία που έχει χτυπηθεί από το υψηλό κόστος παραγωγής, την πιθανότατη μετακυλιση του στις τιμές και άλλων προϊόντων, συμπεριλαμβανομένων των τροφίμων και για μια κρίση που «επηρεάζει ολοένα και περισσότερο τα ευρωπαϊκά νοικοκυριά και τους ευάλωτους καταναλωτές, οι οποίοι ξοδεύουν μεγαλύτερο μερίδιο του συνολικού εισοδήματός τους σε λογαριασμούς ενέργειας και επομένως βαθαίνει τις ανισότητες στην ΕΕ».
Το έγγραφο επιβεβαιώνει γιατί τα επίπεδα ανησυχίας των ευρωπαίων πολιτών πρέπει να παραμείνουν υψηλά, αφού τα μέτρα που προτείνει η Κομισιόν είναι - όπως πάντα- λίγα απέναντι στην κρίση και εν πάσει περιπτώσει δεν απαντούν άμεσα στο πρόβλημα.
Στο έγγραφο διαβάζουμε μια σειρά από προτροπές προς τις 27 κυβέρνησεις, όπως για την ανάγκη επιτάχυνσης της πράσινης στροφής, την συνεχή υποστήριξη όσων νοικοκυριών και επιχειρήσεων επηρεάζονται (σσ: προφανώς εννοεί με εθνικά κεφάλαια και δαπάνες, ανάλογα με τις αντοχές του κάθε προϋπολογισμού), τη διαφοροποίηση πηγών προμήθειας μέσω LNG, αλλά και την διασφάλιση ενός ελάχιστου επιπέδου αποθήκευσης φυσικού αερίου έως τις 30 Σεπτεμβρίου κάθε έτους.
Συγκεκριμένα, η Κομισιόν φέρεται να εισηγείται τη διασφάλιση συνεχών προμηθειών και καλύτερης προετοιμασίας για τον επόμενο χειμώνα, μέσω ενός πλάνου, που αποκαλείται «Σχέδιο Αέριο για το χειμώνα» για τη στήριξη της ασφάλειας του εφοδιασμού «με κίνητρα και υποχρεώσεις για στρατηγική αποθήκευση». Στο ίδιο πλαίσιο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρόκειται να ξεκινήσει φέτος ένα πιλοτικό έργο για να υποστηρίξει τις χώρες και τους ευρωπαϊκούς φορείς στην πραγματοποίηση κοινών προμηθειών για την πλήρωση της αποθήκευσης μέχρι το ελάχιστο απαιτούμενο στρατηγικό επίπεδο.
Εκείνο που δεν περιγράφεται στο έγγραφο είναι με ποια αποτελεσματικά μέτρα προτείνει η Κομισιόν να αντιμετωπίσουν άμεσα οι χώρες-μέλη την κατάσταση, αφού οι όποιες ιδέες για να γεμίσει η χαμηλή πληρότητα των ευρωπαϊκών αποθηκών, αφορούν όχι το φετινό χειμώνα, αλλά τον επόμενο.
Τα ύποπτα παιχνίδια Gazprom με τις αποθήκες
Στο σημείο αυτό, ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει η αναφορά για το ρόλο που ενδεχομένως έχει παίξει η Gazprom στο θέμα της πληρότητας των ευρωπαϊκών αποθηκών. Σύμφωνα με το έγγραφο, η Κομισιόν διερευνά ανησυχίες για «πιθανές στρεβλώσεις του ανταγωνισμού από εταιρείες που δραστηριοποιούνται στις ευρωπαϊκές αγορές φυσικού αερίου και ιδίως από τη ρωσική εταιρεία παροχής αερίου Gazprom». Σε αυτό σημειώνεται ότι η Gazprom επιδεικνύει «ασυνήθιστη επιχειρηματική συμπεριφορά», με τη μέση πλήρωση της αποθήκευσης της Gazprom στο 16%, σε σύγκριση με το 44% της αποθήκευσης εκτός Gazprom», αναφέρει το προσχέδιο.
Υπό το φως των παραπάνω, «η Επιτροπή διερευνά επί του παρόντος όλους τους ισχυρισμούς για πιθανή αντιανταγωνιστική εμπορική συμπεριφορά της Gazprom κατά προτεραιότητα. Σε αυτό το πλαίσιο, συλλέγει επίσης πρόσθετες πληροφορίες από σχετικούς παράγοντες της αγοράς».
energypress.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου