Η ΡΑΕ αντιμετώπισε εχθρικό κλίμα στον ACER απέναντι οποιαδήποτε αλλαγή στη λειτουργία της αγοράς, όμως έπεισε τελικά για την ενσωμάτωση ex ante μηχανισμών, όπως τόνισε ο κ. Δαγούμας απαντώντας στις ερωτήσεις των βουλευτών.
Ο ίδιος ανέφερε ότι δεν θεωρούσε ότι πρέπει να μπει πλαφόν στη χονδρική γιατί είναι επιζήμιο για την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας
και μπορεί να την καταστήσει πλήρως εξαγωγική χωρίς επάρκεια. Αντιθέτως, το πλαφόν στη λιανική είναι το πιο ενδεδειγμένο και κατανοητό μέτρο για τους καταναλωτές.Όπως εξήγησε, πιο πετυχημένη πολιτική πανευρωπαϊκά για αντιμετώπιση των αυξήσεων είναι της Νορβηγίας η οποία καλύπτει τις αυξήσεις ανεξαρτήτως ορίου, ενώ η πιο αποτυχημένη είναι της Βρετανίας που τέθηκε πλαφόν σε επίπεδο έτους και ακολούθως έκλεισαν εταιρείες και διογκώθηκαν τα χρέη.
Στη χώρα μας θα γίνει κάτι ρεαλιστικό, τόνισε ο κ. Δαγούμας: "Εφόσον δεν έχουμε τρόπο να τροφοδοτούμε οποιαδήποτε αύξηση, όπως στη Νορβηγία, το σχήμα θα είναι συνέχιση της μεθοδολογίας που προετοιμάσαμε ή μια λογική με ένα πλαφόν ανά τεχνολογία. Θα γίνεται εκκαθάριση ex ante για να μην μετακυλίεται στους καταναλωτές η αύξηση. Για να γίνει πράξη, χρειάζεται η συναίνεση της Κομισιόν που αποδεικνύεται αργή. Είναι πιθανό, όμως, να γίνει εφαρμογή του μέτρου από 1η Ιουλίου".
Μιλώντας συνολικά για το ενεργειακό κόστος, ο πρόεδρος της ΡΑΕ υπογράμμισε ότι τα δεδομένα είναι αμείλικτα. Το 40-50% του μείγματος προέρχεται από αέριο και εισαγωγές που εξαρτώνται από τις διεθνείς τιμές. Λόγω της μεταβλητότητας, δεν θα τεθεί εγγυημένο πλαφόν στη λιανική, παρά μόνο μια εκτίμηση όσο το δυνατόν πιο κοντά στην πραγματικότητα.
Σχετικά με την εκτίμηση των κερδών στην προμήθεια φυσικού αερίου, ο κ. Δαγούμας είπε ότι θα σταλούν από τη ΡΑΕ τα αποτελέσματα σε δεύτερο χρόνο μόλις απαντήσουν οι εταιρείες και εν συνεχεία θα αποτυπωθούν τα κέρδη. Στη λιανική του αερίου δεν μπορεί να εφαρμοστεί πλαφόν, όπως στο ρεύμα, αλλά θα φορολογηθούν τα όποια κέρδη. Πάντως, οι εταιρείες στην προμήθεια αερίου έχουν ζημιές, άρα ο ίδιος εκτιμά ότι δεν θα υπάρξει φορολόγηση.
Τέλος, αναφέρθηκε στις προσεχείς συναντήσεις της Αρχής με το East Med Gas Forum στην Αθήνα, καθώς και σε εκδήλωση που προγραμματίζεται με τον ρυθμιστή της Β. Αμερικής τον επόμενο μήνα για το ρυθμιστικό πλαίσιο της αγοράς ηλεκτρισμού στα Δ. Βαλκάνια.
Νωρίτερα, το energypress έγραφε:
Στοιχεία σχετικά με τον τρόπο υπολογισμού των υπερκερδών στην αγορά ηλεκτρισμού, τα ποσά ανά εταιρεία και τη γενικότερη λειτουργία της αγοράς παρέθεσε σήμερα στην επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας ο πρόεδρος της ΡΑΕ, Αθ. Δαγούμας, ενώ είχε αποσταλεί στα μέλη της Επιτροπής και ολόκληρο το πόρισμα της Αρχής (Δείτε ολόκληρο το πόρισμα στα συνοδευτικά αρχεία στο τέλος του κειμένου).
Ειδικότερα, τα υπερκέρδη στη χονδρεμπορική αγορά κατά την περίοδο της ενεργειακής κρίσης, υπολογίζονται από τη ΡΑΕ συνολικά σε 927.440.000, εκ των οποίων τα 729,91 εκατ. ευρώ είναι της ΔΕΗ, τα 157,61 εκατ. ευρώ των καθετοποιημένων ιδιωτών συν άλλα 39,92 εκατ. ευρώ από ΑΠΕ χωρίς κρατική ενίσχυση. Η ΔΕΗ παρείχε εκπτώσεις 335,99 εκατ. ευρώ, ενώ πρέπει να υπολογιστεί και το έμμεσο κόστος για τη ΔΕΗ από τα σταθερά τιμολόγια.
"Όσο οι τιμές αερίου είναι στα 100 ευρώ δεν θα επανέλθει η τιμή στα προηγούμενα επίπεδα"
"Έχουμε πλήρη συνείδηση της ειδικής αποστολής που επιφυλάσσει το ευρωπαϊκό δίκαιο για διασφάλιση της εύρυθμης λειτουργίας των ενεργειακών αγορών υπό όρους υγιούς ανταγωνισμού", υποστήριξε αρχικά.
Μιλώντας για την εξέλιξη των χονδρεμπορικών αγορών, είπε ότι πλέον υπάρχει σύζευξη τιμών μεταξύ Ελλάδας και Ευρώπης, ενώ αν δούμε τις τιμές στην περιοχή μας, βρίσκονται μεταξύ της Ιταλίας και της Βουλγαρίας. Στο τελευταίο εξάμηνο, το μείγμα παραγωγής στη χώρα μας είναι 40-45% αέριο, 30% ΑΠΕ, 10% εισαγωγές και 10% λιγνίτης. Οι οριακές μονάδες είναι του αερίου ή οι διασυνδέσεις, άρα η ΟΤΣ καθορίζεται από αυτές και αυτός είναι ο λόγος των υψηλών τιμών χονδρικής.
Για το αέριο και τις εισαγωγές υπάρχει αυξημένο κόστος παραγωγής που δε μπορεί να μειωθεί, το μόνο που μπορεί να μειωθεί είναι τα κέρδη. Όσο οι τιμές αερίου είναι στα 100 ευρώ δεν θα μπορεί να επανέλθει η τιμή στα επίπεδα τα προηγούμενα, εκτίμησε ο κ. Δαγούμας. Παράλληλα, προκύπτει ότι η χώρα ενώ ήταν καθαρά εισαγωγική στο παρελθόν (άρα ακριβότερη από τις γειτονικές), σε 4 μήνες εντός του target model είναι και εξαγωγική, άρα φθηνότερη σε κάποιες περιόδους.
Παρά το χαμηλό κόστος των φ/β δεν υπογράφηκαν διμερή συμβόλαια
Για τις πρωτοβουλίες της Αρχής στον ανταγωνισμό, ο πρόεδρος δήλωσε ότι η ΡΑΕ ελέγχει τέτοια ζητήματα. Έχει αναπτύξει εργαλείο παρακολούθησης αγοράς, ενώ ο ACER συγκεντρώνει τα δεδομένα εκτός της αγοράς εξισορρόπησης. Χαρακτηριστικό είναι ότι ο επικεφαλής του ACER τρεις φορές που του ζητήθηκε να σχολιάσει είπε ότι δεν προέκυψε χειραγώγηση των αγορών. Η ΡΑΕ συμφωνεί με αυτή την εκτίμηση, αλλά εκτιμά παράλληλα ότι η λειτουργία της αγοράς μπορεί να οδηγεί σε αυξημένα κέρδη στην παραγωγή.
Αναφορικά με τα διμερή συμβόλαια και τις δυνατότητες που έχουν να μειώσουν το κόστος, ο πρόεδρος της ΡΑΕ είπε ότι με το target model το Χρηματιστήριο Ενέργειας είναι εθελοντικό και επιτρέπονται τα διμερή συμβόλαια. Κατ' επέκταση, υφίσταται η δυνατότητα, αλλά η κουλτούρα στην Ελλάδα δεν είναι τόσο έντονη στη διαχείριση ρίσκου. "Είναι εντυπωσιακό ότι παρά το χαμηλό κόστος των φ/β δεν υπογράφηκαν διμερή συμβόλαια", τόνισε σχετικά.
Η μεθοδολογία και τα συμπεράσματα για τα υπερκέρδη
Στο κρίσιμο θέμα των υπερκερδών, ο κ. Δαγουμας τόνισε ότι η ΡΑΕ έκανε μια άρτια τεχνοκρατικά δουλειά για προσδιορισμό τους. Εξέτασε τα οικονομικά αποτελέσματα των καθετοποιημένων ομίλων, όπου προκύπτει ότι όντως στην παραγωγή υπήρχαν κέρδη και στην προμήθεια ζημιές. Τα δημοσιευμένα οικονομικά αποτελέσματα δεν θεωρήθηκαν επαρκή στοιχεία γιατί περιλαμβάνουν και δαπάνες άλλου είδους (αποσβέσεις, δαπάνες διοίκησης κ.λπ), για το λόγο αυτό αναπτύχθηκε από τη ΡΑΕ μια μεθοδολογία ώστε να εξαχθούν συμπεράσματα.
Με αφορμή τα παραπάνω, αναλύθηκε η κερδοφορία των παραγωγών στο εξάμηνο από τον Οκτώβριο 2021 ως το Μάρτιο 2022 και προκύπτουν κέρδη 900 εκατ. ευρώ. Οι εκπτώσεις της ΔΕΗ φτάνουν 335 εκατ. και υπάρχουν και οι έμμεσες εκπτώσεις σταθερών συμβολαίων.
Σχετικά με τη μεθοδολογία, η ΡΑΕ τεκμηρίωσε ότι η περίοδος αυξημένων τιμών είναι από τον Οκτώβριο. Στόχος ήταν να γίνει μια σύγκριση με ένα χρόνο νωρίτερα. Διαπιστώθηκε ότι τον Οκτώβριο του 2021 το περιθώριο κέρδους για τις μονάδες αερίου ήταν π.χ. 30 ευρώ ανά Μεγαβατώρα, ενώ ένα χρόνο πριν ήταν 10 ευρώ ανά Μεγαβατώρα, άρα προκύπτει μια διαφορά 20 ευρώ. Αυτό το ποσό πολλαπλασιάστηκε με την ποσότητα ενέργειας που παρήγαγε κάθε παραγωγός και προέκυψε η επιπλέον κερδοφορία. Οι λιγνιτικές μονάδες το 2020 σε κάποιες περιόδους είχαν ζημιές, άρα εκεί δεν αφαιρέθηκαν τα δύο ποσά, αλλά εξαιρέθηκαν αυτές οι αρνητικές περίοδοι και ελήφθη υπόψη ο μέσος όρος των μηνών που είχαν θετικό περιθώριο. Έτσι είναι δίκαιος ο τρόπος υπολογισμού, κατά τον κ. Δαγούμα.
Στο παρακάτω διάγραμμα εμφανίζονται τα κέρδη ανά μονάδα:
Στα παρακάτω διαγράμματα εμφανίζονται τα κέρδη ανά μήνα και ανά συμμετέχοντα:
Τι αλλάζει για την προστασία των καταναλωτών
Σε ότι έχει να κάνει με την προστασία των καταναλωτών, ο κ. Δαγούμας στάθηκε στο εργαλείο σύγκρισης που δημιούργησε η Αρχή για λόγους διαφάνειας, όπως και το εργαλείο παραπόνων-ενημέρωσης. Από τη μέχρι τώρα λειτουργία του, προκύπτει ραγδαία αύξηση των παραπόνων, τα οποία αφορούν κυρίως προμηθευτές και ένα 58% ικανοποιείται από τις απαντήσεις που λαμβάνει. "Αυτά τα παράπονα τα επεξεργαστήκαμε και ξεκινήσαμε ακροάσεις με τους προμηθευτές. Δημιουργούμε επίσης το θεσμό του Ενεργειακού Διαμεσολαβητή για επίλυση διαφορών", ανέφερε ο κ. Δαγούμας.
Από εκεί και πέρα, η ΡΑΕ προέβη ήδη σε κυρώσεις κατά πέντε προμηθευτών για ληξιπρόθεσμες οφειλές προς διαχειριστές. Από το Μάρτιο 2022 εφαρμόστηκε η λογική των θετικών αναφορών, που απομείωσε το χρέος. Επίσης, εξετάζεται κατά πόσο συμμορφώνονται οι εταιρείες με τον κώδικα προμήθειας και κλήθηκαν σε ακρόαση 12 προμηθευτές σχετικά με το θέμα της ενημέρωσης των καταναλωτών 60 μέρες πριν την αλλαγή της σύμβασης. "Δεν μας ενδιαφέρει απλά μια κύρωση, αλλά να επιστρέφονται χρήματα. Αν κάποιος προμηθευτής δεν ενημέρωσε ορθά τον καταναλωτή, πρέπει να επιστρέφει τα χρήματα. Εξετάζουμε και ζητήματα διαφάνειας και παραπλάνησης σχετικά με τη ρήτρα αναπροσαρμογής, θα υπάρξουν σχετικές κυρώσεις", δήλωσε ο πρόεδρος.
Αντίστοιχα, στα τιμολόγια η ΡΑΕ προέβη σε δύο αποφάσεις που υιοθέτησαν νέες κατευθυντήριες γραμμές. Ο κ. Δαγούμας σημείωσε ότι ο κώδικας προμήθειας είναι ο μόνος κώδικας που είναι αρμοδιότητα του ΥΠΕΝ από το 2013 και δεν έχει εκχωρηθεί στη ΡΑΕ παρόλο που το ζήτησε. Ως εκ τούτου, η ΡΑΕ ερμηνεύει τον κώδικα και επέβαλε να έχουν όλες οι εταιρείες σταθερά τιμολόγια, ενώ έχουν προσφύγει οι εταιρείες ενάντια στην απόφαση αυτή.
Μέσα στον επόμενο μήνα πρόκειται να εφαρμοστούν αλλαγές στο πρότυπο αίτησης προσφοράς προμήθειας και στο πρότυπο για το λογαριασμό κατανάλωσης. Στόχος είναι να γνωρίζει ο καταναλωτής ποια είναι η πιο χαμηλή και πιο υψηλή τιμή που μπορεί να λάβει το τιμολόγιό του. Επίσης, υπάρχει πρόβλεψη να υπάρχει ένα πεδίο αντί για δύο στο λογαριασμό όταν απομακρυνθεί η ρήτρα αναπροσαρμογής.
Τέλος, ο κ. Δαγούμας σχολίασε ότι η ρήτρα αναπροσαρμογής είναι αποκλειστικά επιχειρηματική απόφαση, δεν την επέβαλε η ΡΑΕ, ενώ προβλέπεται από το 2013 στον κώδικα προμήθειας.
Συνοδευτικά αρχεία
- Το πόρισμα της ΡΑΕ
- Χάρης Αποσπόρης
- energypress.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου