Σχέδιο για το ρεύμα: Ποιά είναι τα σενάρια για τους τρόπους χρηματοδότησης των κυβερνητικών παρεμβάσεων - Πάνω από 500 εκατ. υπολογίζει η ΡΑΕ τα «ουρανοκατέβατα»

Η άμεση εφαρμογή των μέτρων για το ρεύμα που εξήγγειλε χθες ο πρωθυπουργός ξεκινάει από τις καταναλώσεις του Μαϊου και του Ιουνίου.

Σύμφωνα με τις διαθέσιμες πληροφορίες, για τους δύο αυτούς μήνες

θα συνεχιστεί η επιδότηση για τις πρώτες 300 κιλοβατώρες ανά μήνα, αλλά θα είναι χαμηλότερη, σε απόλυτα ποσά, από τα 72 ευρώ ανά μήνα που ήταν τον Απρίλιο και θα κινηθεί στα επίπεδα των 55 με 60 ευρώ. Εκτιμάται όμως ότι θα απορροφήσει το ίδιο πάνω κάτω ποσοστό επί των αυξήσεων, δεδομένου ότι η μέση τιμή του μήνα έκλεισε χαμηλότερα από τον προηγούμενο. Με την ίδια λογική, μικρή αποκλιμάκωση θα υπάρξει και στην επιδότηση των επιχειρήσεων, η οποία τον προηγούμενο μήνα ήταν 130 ευρώ ανά Μεγαβατώρα.

Επιπλέον, για τις παραπάνω από 300 κιλοβατώρες κατανάλωση, για όλα μάλιστα τα «ρολόγια» είτε πρόκειται για πρώτη κατοικία είτε όχι, θα δοθεί για το Μάϊο και τον Ιούνιο επιδότηση 10 λεπτά ανά κιλοβατώρα. Με αυτόν τον τρόπο, σύμφωνα με τους υπολογισμούς της κυβέρνησης που μένει να επαληθευτούν, θα καλυφθεί περί το 50% της αύξησης στα δαπάνη ηλεκτροδότησης για αυτή την κατηγορία κατανάλωσης.

Η έναρξη της «διπλής παρέμβασης» σε χονδρική και λιανική μετατέθηκε για τον Ιούλιο προκειμένου να ολοκληρωθούν οι διαπραγματεύσεις με την Κομισιόν διότι τα μέτρα αυτά αποτελούν παρέκκλιση της εγχώριας ηλεκτρικής ενέργειας ηλεκτρισμού από την πανευρωπαϊκή «αρχιτεκτονική» του target model και συνεπώς απαιτείται η έγκριση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, όπως άλλωστε έγινε με τις αντίστοιχες παρεμβάσεις της Ισπανίας και της Πορτογαλίας.

Η «διπλή παρέμβαση» αφορά την εφαρμογή πλαφόν ανά τεχνολογία ηλεκτροπαραγωγής (άλλο για τις μονάδες φυσικού αερίου, άλλο για τις λιγνιτικές, άλλο για τα υδροηλεκτρικά κλπ.) στη χονδρεμπορική, καθώς και την παροχή επιδοτήσεων στους λογαριασμούς της λιανικής.

Το νέο αυτό πλαίσιο στήριξης, όπως και οι επιδοτήσεις για το δίμηνο Ιουνίου-Ιουλίου, θα εξειδικευτούν σήμερα το πρωί από τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστα Σκρέκα, τον Υπουργό Οικονομικών Χρήστο Σταϊκούρα, τον Αναπληρωτή Υπουργό Οικονομικών Θεόδωρο Σκυλακάκη, τον Γενικό Γραμματέα Δημοσιονομικής Πολιτικής Θάνο Πετραλιά και τη Γενική Γραμματέα Ενέργειας Αλεξάνδρα Σδούκου.

Σύμφωνα πάντα με όσα ανέφερε χθες ο πρωθυπουργός, με τον συνδυασμό των δύο παρεμβάσεων σε χονδρική και λιανική, αναμένεται να απορροφηθεί το 70-80% των αυξήσεων για το σύνολο των καταναλωτών (νοικοκυριά, επιχειρήσεις, αγρότες), πράγμα που σημαίνει, εάν όντως επιβεβαιωθούν οι υπολογισμοί και επιτευχθούν οι στόχοι, ότι θα έχουμε μια σταθεροποίηση στις τιμές λιανικής και μια «εξουδετέρωση» ενός σημαντικού ποσοστού της επιβάρυνσης που είχαν νοικοκυριά και επιχειρήσεις από την εφαρμογή της ρήτρας αναπροσαρμογής τους τελευταίους μήνες.

Πως θα μπεί το πλαφόν στη χονδρική

Όσον αφορά το πλαφόν στη χονδρεμπορική, σκοπός είναι η μέση αμοιβή για το σύνολο του ηλεκτροπαραγωγικού μίγματος να διαμορφωθεί στα επίπεδα των 150 ευρώ ανά Μεγαβατώρα. Για να επιτευχθεί, για κάθε τεχνολογία (υδροηλεκτρικά, ΑΠΕ χωρίς λειτουργική ενίσχυση, λιγνιτικοί σταθμοί, μονάδες αερίου) θα καθορισθεί ένα ξεχωριστό ανώτατο όριο εσόδου από την αγορά, στη βάση του μεσοσταθμικού της κόστους, συνυπολογίζοντας και ένα εύλογο κέρδος. 

Αυτό σημαίνει πως από τον Ιούλιο δεν θα υπάρχει πλέον καμία τεχνολογία που να αποκομίζει συγκυριακά υπερέσοδα, όπως συμβαίνει τώρα. Έτσι, για παράδειγμα, όλοι οι σταθμοί που δεν λειτουργούν με ορυκτά καύσιμα θα αμείβονται από την αγορά με βάση το αντίστοιχο πλαφόν και όχι με την ανώτατη προσφορά της τελευταίας μονάδας που εντάσσεται στο σύστημα. Αντίστοιχα για τις θερμοηλεκτρικές μονάδες θα τεθεί το πλαφόν στο μεταβλητό τους κόστος συν το εύλογο κέρδος.

Η ουσία είναι ότι οι προμηθευτές που αγοράζουν ρεύμα στη χονδρεμπορική για να τροφοδοτήσουν τους πελάτες τους, θα πληρώνουν το ρεύμα πολύ χαμηλότερα από ότι τους τελευταίους μήνες που αγόραζαν στην ανώτατη τιμή που διαμορφωνόταν σε ημερήσια βάση από την ακριβότερη κάθε φορά μονάδα. Συνεπώς θα διαμορφώσουν τα τιμολόγιά τους σε αντίστοιχα πολύ χαμηλότερα επίπεδα.

Συνέχιση των επιδοτήσεων στη λιανική

Παρόλα αυτά, για να επιτευχθεί ο στόχος της απορρόφησης του 70-80% των αυξήσεων, θα συνεχιστεί, προφανώς σε χαμηλότερα επίπεδα, και η παροχή επιδότησης στα τιμολόγια λιανικής,  με έμφαση στις χαμηλές καταναλώσεις, στα χαμηλά εισοδήματα και στις ευάλωτες ομάδες.

Οι πληροφορίες αναφέρουν μάλιστα ότι οι επιδοτήσεις θα εφαρμοσθούν μεν οριζόντια, δηλαδή θα καλύπτουν το σύνολο των οικιακών, επαγγελματικών και αγροτικών παροχών – με διαφορετικά, ωστόσο, ποσά ενίσχυσης ανά κατηγορία. Επίσης θα καλύπτουν το σύνολο των καταναλώσεων.

Πηγές χρηματοδότησης

Για τη χρηματοδότηση των επιδοτήσεων Μαϊου – Ιουνίου και των δύο μέτρων σε χονδρική και λιανική από τον Ιούνιο, εκτιμάται ότι απαιτούνται συνολικά περί τα 3,2 δις. ευρώ.

Για την υλοποίηση του σχεδίου θα χρησιμοποιηθούν, καταρχάς, όπως και μέχρι σήμερα, τα κονδύλια που μπορούν να αντληθούν από το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης, δηλαδή τα έσοδα από τις δημοπρασίες ρύπων, από την υπεραπόδοση των ΑΠΕ και από το πλεόνασμα των ΥΚΩ.

Τα κονδύλια αυτά θα είναι πλέον κατά πολύ μικρότερα, καθώς η υπεραπόδοση των ΑΠΕ θα μειωθεί έως και μηδενισμού αφού θα μπεί πλαφόν στη χονδρική και για την τεχνολογία αυτή.

Θα προστεθούν ωστόσο για τη χρηματοδότηση των κυβερνητικών παρεμβάσεων δύο ακόμα πηγές:

• Πρώτον, ο προϋπολογισμός. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι θα «κλειδωθεί» για το σκοπό αυτό περί το 1 με 1,2 δις. ευρώ μέχρι το τέλος του έτους.
• Δεύτερον τα έσοδα που θα προκύψουν από τη φορολόγηση με 90% των πρόσθετων συγκυριακών εσόδων των ηλεκτροπαραγωγών (δηλαδή των λεγόμενων «ουρανοκατέβατων» κερδών) από τον Οκτώβριο του 2021 και εντεύθεν. Η ΡΑΕ πρόκειται σήμερα να παραδώσει στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας το πόρισμά της, το οποίο σύμφωνα με πληροφορίες θα προσδιορίζει σε επίπεδα πάνω από 500 εκατ. ευρώ τα ποσά προς φορολόγηση.  Το ποσό αυτό προέκυψε από το ισοζύγιο των κερδών των εταιρειών ενέργειας από την ηλεκτροπαραγωγή, αφαιρώντας από αυτό τις εκπτώσεις στις οποίες προχώρησαν στην προμήθεια, ώστε να «επιστρέψουν» με τη μορφή ελαφρύνσεων ένα μέρος των κερδών στο πελατολόγιό τους.

Δεδομένου ότι, με βάση τους υπολογισμούς, τα παραπάνω κονδύλια δεν επαρκούν, το ερώτημα είναι από που θα βρεθούν τα υπόλοιπα. Σύμφωνα τουλάχιστον με μια γραμμή πληροφόρησης, δεν έχει φύγει από το τραπέζι το ενδεχόμενο να πληρωθεί μέρος των απαιτούμενων για την υλοποίηση των μέτρων κονδυλίων από τους ίδιους τους καταναλωτές, μέσα από ειδική ολιγόποση ανά μήνα χρέωση που θα «ακολουθεί» τους λογαριασμούς σε βάθος πολλών χρόνων.

 

Θοδωρής Παναγούλης 

energypress.gr